Şerif Mardin 'Nurculuğu parlatan bir akademisyen' olarak suçlandı

Şerif Mardin 'Nurculuğu parlatan bir akademisyen' olarak suçlandı

"Merkez-çevre ilişkisi", "sivil toplum" ve "mahalle baskısı" gibi kavramları Türk sosyoloji literatürüne kazandıran Prof. Dr. Şerif Mardin, ölümünün 3. yılında anılıyor

Türk modernleşmesi, din-siyaset ve Jön Türkler üzerine yaptığı çalışmalarla öne çıkan Mardin'i, Işık Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman AA muhabirine anlattı.

Kahraman, Mardin'in sosyal bilimler tarihine 1950'lerden itibaren önemli katkılarda bulunduğunu belirterek, şunları söyledi:

Anlamını, tanımını, sınırlarını bilmediğimiz olguları ele aldı

"Entelektüel tarih ve sosyoloji çalışan bir sosyologdu. Bu açıdan iki önemli olayı gerçekleştirdi. Birincisi, genellikle Türkiye'deki sosyal bilimler tarihi, malzeme ve metot itibarıyla uzun süre zayıf kalmıştır. Genç Osmanlıların genç düşünsel kaynaklarını onun çalışmaları sayesinde öğrendik. İkinci önemli özelliği de zor problemler üstünde düşünen bir bilim adamıydı. Mardin, bir sosyolog olarak, Türkiye'de içinde yaşadığımız fakat anlamını, tanımını, sınırlarını yeterince bilmediğimiz olguları, özgül bir biçimde ele alma ve temellendirme becerisine sahipti. Bu onun analitik düşünme yeteneğinden geldiği kadar büyük kültüründen de kaynaklanan bir sonuçtu. Bu yüzden de biz onun daha sonraki makalelerinde çeşitli sosyolojik problemlerin Türkiye'de nasıl karşılık bulduğunu öğrendik."

Mardin'in, analitik düşünme ve zor problemlerle uğraşma yetisinin onu din sosyolojisi çalışmaya götürdüğüne işaret eden Kahraman, "Çığır açan, çok tartışılan, yerine göre çok eleştirilen analitik yorumlar getirdi. Şerif Mardin'in bu özellikleri onu Türkiye'de sosyal bilimler alanında son derece özgün bir konuma yerleştiriyor. Bizim sosyal bilimler hayatımızı yenilemiş ve ona derinlikler kazandırmış bir bilim adamıdır." dedi.

Said Nursi'yi çalışması nedeniyle eleştirilere maruz kaldı

Prof. Dr. Kahraman, Mardin'in bir sosyolog olarak Said Nursi'yi çalışması nedeniyle eleştirilere maruz kaldığını söyleyerek, bu anlamda kendisine gösterilen tepkiye üzüldüğünü söyledi.

Mardin'in kendinden sonraki sosyologlara büyük bir miras bıraktığını vurgulayan Kahraman, sözlerini şöyle tamamladı:

"Mardin'in kitaplarının yeterince okunduğu, analiz edildiği kanısında değilim. Her konuda yaşadığımız kategorik ayrışma linç kültürü, yok sayma eğilimi içinde Şerif Mardin'in de payına düşeni aldığı kanısındayım. Bu çok üzücü bir durumdur. Mardin'in görüşlerinin yeniden tartışılması gerektiği kanısındayım. Bunun için Şerif Bey'in kitaplarının analitik bir biçimde yeniden yayımlanması, analitik biyografisinin mutlaka çalışılması, makalelerinin tarihsel perspektifi verecek şekilde yeniden yayımlanması gerekir. Tüm makaleleri New York Üniversitesince yayımlandı. Şerif Bey'in yeniden ele alınması ve irdelenmesi önemlidir. Eğer bu çalışma yapılırsa entelektüel hayatımıza önemli katkılar sunmaya devem edecektir."

"Sosyal ve siyaset bilimciler için büyük anlam ifade eden bir düşünür"

Bursa Uludağ Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Yaşar Sarıbay ise Mardin'in sosyal olgulara mümkün olduğunca objektif bakmayı ve iç mantığıyla anlamayı öngören çalışmalar yaptığını aktardı.

"Gerek din gerek siyaset sosyolojisi ile ilgilenenler Şerif Mardin'den çok şey öğrendi. Hepimize sosyal bilimlerin nasıl yapılacağını göstermiştir." diyen Sarıbay, Mardin'in el atılması siyaseten riskli görülen konulara sosyal bilimler objektifliğiyle yaklaşmaktan çekinmediğini anlattı.

'Nurculuğu parlatan bir akademisyen burada olmaz'

Sarıbay, şunları kaydetti:

"Belli çevrelerce dışlanmıştır. Mesela bu nedenle Bilim Akademisi'ne kabul edilmeyişi çok acı bir olaydır. Said Nursi incelemesini kastederek, 'Nurculuğu parlatan bir akademisyen burada olmaz' tarzında bir söylemle karşılaşması çok yaralayıcı bir şeydir. Hocanın yaptığı çalışma dindarlığı ya da Said Nursi'yi övmek anlamı taşımıyordu. Mardin sivil toplum ve tarikatları yani ikincil yapıları ele alıp, inceledi. Yerli bir sosyoloji ve siyaset bilimi yapmanın peşine düştü. Mahalle baskısı kavramını özgün bir şekilde ortaya atarken literatüre katkıda bulunayım güdüsüyle hareket etmedi. Hoca olaylar karşısında soğuk kanlı ve objektif bir yaklaşımı telkin etti. Bunları derken bir reçete sunmadı. Onu anlayanlar farkına varmıştır. 'Objektif kalındığı takdirde incelenmeyecek bir konu yoktur' fikrindeydi." aa

 

HABERE YORUM KAT
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.