28-“(Ey kâfirler!) Nasıl olur da Allah'ı inkâr edersiniz?

Bu âyetteki soru edatı onları azarlama ve kınama ifadesidir.

“Halbuki, siz ölüler idiniz de O, size hayat verdi. Sonra sizi öldürecek ardından diriltecek en sonunda da (yaptıklarınızın hesabını vermek üzere) O'na döndürüleceksiniz.”

Hz. Adem'in yaratılış kıssası incelenirse görülür ki, cansız çamurdan yaratılan Hz. Adem’in bedeni Allah’ın emrindeki ruh ile hayat bulmaktadır. Burada bedenin ve sûretin hayat bulması; sadece canlılık vasfına erişilmesi değil, canlılığın kemâle ulaşmasıdır. Bu anlamda hayat bulmak; insan varlığının kendisiyle amaçlandığı kâmil manayı gerçekleştirebilecek, sahip olduğu özellikleri gereği gibi kullanabilecek bir kıvama ulaşması demektir. Keza büyük müfessir Elmalılı’ya göre ruh sadece maddi hayatın değil, zihni ve ilmi hayatın da kaynağıdır. (1)

Yeryüzünde Allah'ın ‘hayat’ sıfatından en fazla pay alan insan hayatıdır. Bu nedenle diğer canlılardan farklı olarak, sorumluk taşıyan varlık statüsüne yükselmiştir. Hal böyleyken Allah’ı (haşa) inkâr eden kendi varlığını ve varoluşu anlamsızlığa ve hiçliğe mahkûm etmiş olur, şiddetli bir azaba kapı aralar. Madem hakikat budur öyleyse Said Nursi’nin ifadesiyle “Ey kendini insan bilen insan! Kendini oku. Yoksa hayvan ve camid (cansız) hükmünde insan olmak ihtimali var.” (2) Zira varlığını anlamlandırma çabası, insanı diğer canlılardan farklı kılan en önemli özelliklerdendir.

Not: İlk insan cansız bir çamurdan yaratıldığı gibi diğer insanlarda cansız elementlerden yaratılmıştır. İnsan vücudunun yüzde 99'a yakınını 6 elementten oluşmaktadır. İnsan vücudunda bu elementlerden Oksijen %65, Karbon %18, Hidrojen %10, Nitrojen %3, Kalsiyum %1,4, Fosfor %1,1 oranında bulunur.

Geri kalan yüzde 1,5 kısmı ise Potasyum, Sülfür, Sodyum, Klor, Magnezyum ve eser miktarda Bor, Krom, Kobalt, Bakır, Flor, İyot, Demir, Manganez, Molibden, Selenyum, Silikon, Kalay, Vanadyum ve Çinkodan oluşur. (3)

Bu şuursuz, cansız elementlerden oluşan insan vücuduna Allah, ruh bahşederek onu hayattar kılıp, imtihan etmek için varlık sahnesine çıkarmıştır.

Kaynaklar:
1- Elmalılı Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili (İstanbul: Yenda Yayın-Dağıtım, 2000), VI, 488-489; V, 234.
2-Sözler / 33. Söz
3-https://www.bbc.com/turkce/vert-fut-44926689