Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının 2021 yılı bütçesinin görüşüldüğü TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki sunumunda, 2002'de Türkiye'de başlayan "yeni ulaşım ve iletişim çağı"nın yenilenme, dönüşüm süreciyle devam ettiğini belirtti.

Bu dönüşümün, ulaşım ve haberleşme alanlarında bütünsel kalkınma odaklı mobilite, dijitalleşme, lojistik dinamikleriyle şekillenen, yeni, etkin ve dünyayı bu coğrafyaya entegre etmeyi hedefleyen iddialı bir sürece işaret ettiğini kaydeden Karaismailoğlu, bu iddialı hedefe odaklanıp, projelerle ülkeyi daha ileri taşımaya gayret ettiklerini söyledi.

Ana motivasyon kaynağının, bütünsel kalkınmaya sağladıkları katma değer olacağına dikkati çeken Karaismailoğlu, "Çünkü insanımızın refahı ve mutluluğu ancak bütünsel kalkınma ile tesis edilebilir." diye konuştu.

Karaismailoğlu, bakanlığın faaliyet alanlarının tümünün, Türkiye'nin bütünsel kalkınması için gereken altyapının temel ayaklarını oluşturduğunu dile getirerek, şöyle devam etti:

"Bu sorumluluğumuzun farkında olarak, 2003'ten bu yana, ulaşım ve iletişim alanında çok büyük ve önemli projeleri 910,3 milyar lira yatırım yaparak hayata geçirdik. Yatırım harcamalarımızda yüzde 62,1’lik pay ile kara yolu birinci sırada yer alıyor. Demir yolunun yatırımlardaki payı 2013'te yüzde 33 iken, 2020'de bu oran yüzde 47'ye çıkartıldı. 2020’de yüzde 47 olan demir yolu yatırım payı 2023'te yüzde 60 olacak. Yatırımların daha hızlı tamamlanarak vatandaşlarımızın hizmetine sunulabilmesi, bizim için son derece önemli. O nedenle alternatif finansman kaynaklarını da değerlendiriyoruz. Bunun için özel sektörün dinamizmini de harekete geçirdik. Böylece toplam 214,7 milyar liralık Kamu-Özel İş Birliği projesini başlattık. Söz konusu yatırımların yüzde 86'sı tamamlandı. Yapımı devam eden Kamu Özel Sektör İş Birliği projeleri ile birlikte 30,3 milyar lira daha yatırımı ülkemize kazandırmayı hedefliyoruz."

Karaismailoğlu, yatırım portföylerinde 463 projenin bulunduğunu, bu projelerin toplam büyüklüğünün 638,2 milyar lira olduğunu, bunda yaklaşık 263,5 milyarlık nakdi gerçekleşme sağladıklarını kaydetti.

Türkiye'nin sadece coğrafi değil tarihsel, sosyal, kültürel ve ekonomik avantajlarıyla da dünyanın en kıymetli bölgelerinden biri üzerinde yer aldığına işaret eden Karaismailoğlu, bulunulan coğrafyada, 1 milyar 603 milyon insanın yaşadığı, 39 trilyon 410 milyar dolar Gayrisafi Milli Hasılaya sahip, 8 trilyon 51 milyar dolar ticaret hacmi bulunan 67 ülkeye ulaşabildiğini anlattı.

"Yatırımların toplam istihdama etkisi yıllık ortalama 703,3 bin kişi"

Yatırımların sektörel dağılımına bakıldığında kara yoluna 98,9 milyar dolar, demir yoluna 29 milyar dolar, hava yoluna 14,7 milyar dolar, deniz yoluna 1,7 milyar dolar ve haberleşmeye 14,4 milyar dolar yatırım gerçekleştirildiğini dile getiren Karaismailoğlu, "Toplam 158,7 milyar dolarlık kara yolu, demir yolu, hava yolu, denizcilik ve haberleşme yatırımlarının getirilerini görüyoruz. 2003-2019 yıllarında yatırımların Gayri Safi Yurtiçi Hasılaya toplam 386 milyar dolar ve üretime 818,8 milyar dolarlık etkisi oldu. Yatırımların toplam istihdama etkisi de yıllık ortalama 703,3 bin kişi olarak gerçekleşti." değerlendirmesinde bulundu.

Karaismailoğlu, yatırımların ülke ekonomisi için hatırı sayılır tasarruf sağladığını, yatırımlar sayesinde ülkenin hem beşeri hem de maddi kaynaklarının verimli kullanılması sonucu sadece 2019’da 13,4 milyar dolar tasarruf elde ettiklerini bildirdi.

Kara yollarında ortalama hızın yükselmesi, kısalan ulaşım süreleri, Yüksek Hızlı Trenler, artan hava yolu taşımacılığı sayesinde 2,8 milyar dolar zaman tasarrufu sağladıklarını anlatan Karaismailoğlu, "Kısalan yollar, daha az yakıt ve bakım harcaması olan demir yolu ve hava yoluna geçiş sayesinde, araç bakımından ve yıpranmadan 3 milyar dolar tasarruf sağladık. Bunun dışında sağladığımız yakıt tasarrufu 1,2 milyar dolar. Emniyetli ulaşım altyapıları ile ölümlü kazaların azalması sayesinde 12 bin 353 hayat kurtardık. Kısalan yollar, kent içi raylı sistem hatları ve Yüksek Hızlı Tren ile çevre dostu taşıma modlarına geçişle, 10,3 milyon dolar değerinde CO2 emisyon tasarrufu ve kamu hizmetlerinin kağıtsız ortama taşınmasıyla da 20 milyon dolar kağıt tasarrufu sağladık. Vatandaşların e-Devleti kullanmasıyla kamu kurumlarına gitmeden işlemlerini tamamlayabilmesi, 1,8 milyar dolarlık zaman tasarrufu sağladı, bu, Kamu İşgücü Verimliliğine de artış olarak yansıdı." diye konuştu.

Asya ve Avrupa arasında köprü görevi gören Türkiye'nin coğrafi konumunun sağladığı fırsatların ekonomik ve ticari avantaja dönüşebilmesi için yarım asrı aşan bir süre ihmal edilen demir yollarında yeni atılım başlattıklarını ifade eden Karaismailoğlu, son 18 yılda demir yollarına 169,2 milyar lira yatırım yaptıklarını bildirdi.

Karaismailoğlu, 2020'de salgına rağmen demir yolu ile yurt içi yük taşımalarında gerileme olmadığını vurgulayarak, ayrıca "temassız taşımacılık" avantajından dolayı uluslararası taşımalarda önemli artış öngörüldüğünü kaydetti.

"Çin-Türkiye arasındaki 12 günlük seyir süresini 10 güne düşüreceğiz"

Özellikle uluslararası taşımalardan Bakü-Tiflis-Kars hattında yapılan taşımalarda yüzde 116 artış, İran hattında yapılan taşımalarda yüzde 63 artış ve Avrupa hattındaki taşımalarda yüzde 15 artış beklediklerini dile getiren Karaismailoğlu, coğrafi konumun sağladığı avantajların ekonomik ve ticari kazanımlara dönüşebilmesi için demir yollarına yaptıkları yatırımlara hız kesmeden devam ettiklerini anlattı.

İlerleyen yıllarda, kuzey hat olarak belirtilen Çin-Rusya (Sibirya) üzerinden Avrupa'ya gerçekleşen yıllık 5 bin blok trenin yüzde 30'unun geçişini Türkiye'ye kaydırmak için çalıştıklarını belirten Karaismailoğlu, Orta Koridor ve BTK güzergahından yılda 1500 blok tren işletmeyi ve Çin-Türkiye arasındaki toplam 12 günlük seyir süresini 10 güne düşürmeyi hedeflediklerini söyledi.

Karaismailoğlu, 2020’de dünyayı etkileyen Kovid-19 pandemisi sebebiyle bu yılın sonunda toplam yolcu sayısında 2019'a göre yüzde 36’lık düşüş beklediklerine dikkati çekerek, demir yollarında 2020 yılı yük taşıma hedefinin 35,28 milyon ton olduğunu ifade etti.

"Ankara-Sivas YHT hattında yüzde 95 fiziki ilerleme sağlandı"

Ankara-Sivas YHT hattının altyapı yapım çalışmalarında yüzde 95 fiziki ilerleme sağladıklarını açıklayan Karaismailoğlu, projenin tamamlanmasıyla Ankara-Sivas arasındaki demir yolu seyahat süresinin 12'den 2 saate düşeceğini, yakıttan, zamandan, çevresel etkilerden tam 10 saat kazanılacağını ifade etti.

Ankara-İzmir Hızlı Tren hattının, altyapı çalışmalarında yüzde 35 fiziksel ilerleme kaydettiklerini anlatan Karaismailoğlu, "Ankara-İzmir arasında 14 saat olan demiryolu seyahat süresini 3 saat 30 dakikaya düşüreceğiz. Burada da kazancımız 11 saatten fazla." dedi.

Karaismailoğlu, Halkalı-Kapıkule (Edirne) arası yolcu seyahat süresinin 4 saatten 1 saat 20 dakikaya, yük taşıma süresinin ise 6 saat 30 dakikadan 2 saat 20 dakikaya düşmesini hedeflediklerini, mevcut hat kapasitesini 4 kat artırmayı amaçladıklarını bildirdi.

Ankara-İstanbul YHT hattına bağlantılı olarak 106 kilometre uzunluğundaki Bursa-Yenişehir-Osmaneli arasında saatte 200 kilometre hıza uygun yeni çift hatlı, elektrikli ve sinyalli hızlı tren hattı yapmayı planladıklarını dile getiren Karaismailoğlu, "Bu hat Bursa ve Bilecik’in sanayi performansını kat be kat artıracak. Bu hızlı tren hattı ile çevre illerdeki otomotiv, makine, madencilik ve kimya sektörlerine hizmet verilecek ve bölgelerdeki imalatların demir yolu ile taşınması sağlanacak." değerlendirmesinde bulundu.

Demir yolu yapım çalışmalarına paralel olarak, yük ve yolcu yoğunluğunu dikkate alarak belirledikleri güzergahlarda etüt proje çalışmalarının devam ettiğini anlatan Karaismailoğlu, toplam 3 bin 456 kilometrelik hatta ise etüt proje çalışmalarını tamamladıklarını, demir yolu hatlarının yüzde 45'ini elektrikli hale getirdiklerini, böylece hem verimliliği artırdıklarını hem de karbondioksit emisyonunu azaltarak çevreye daha duyarlı işletmeciliğe geçildiğini söyledi.

Bakan Karaismailoğlu, 2023 yılı sonu hedeflerinin elektrikli hat uzunluğunu yüzde 77'ye çıkarmak olduğunu vurgulayarak, demir yolu hatlarının yüzde 51'ini sinyalli hale getirdiklerini kaydetti.

Fabrika, liman, organize sanayi bölgeleri gibi yük merkezlerinin demir yolu bağlantısının sağlanmasının, taşıma maliyet ve miktarında daha rekabetçi olmak açısından son derece belirleyici olduğunu dile getiren Karaismailoğlu, kıtaların buluşma noktasında yer alan konumuyla Türkiye'nin, bölgesel yük taşımacılığında önemli bir ticaret hacmine sahip olduğunu bildirdi.

"Milli tasarıma sahip ürünleri geliştirmeyi ve artırmayı hedefledik"

TÜLOMSAŞ, TÜDEMSAŞ ve TÜVASAŞ'ı TÜRASAŞ çatısı altında birleştirdiklerini dile getiren Karaismailoğlu, demir yolu taşımacılığında yerli üretim altyapı kapasitesinin geliştirilmesi için çalıştıklarının altını çizdi.

Karaismailoğlu, raylı sistemler sektöründe milli tasarıma sahip ürünleri geliştirmeyi ve artırmayı hedeflediklerini ifade ederek, "Bu ürünleri dünya pazarına açıp, marka değerine kavuşturmak niyetindeyiz. Çeken ve çekilen araçlarımızı yerli ve milli imkanlarla üretiyoruz. Kurduğumuz Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü ile yerli ve milli demiryolu hamlemizi hızlandırmayı hedefliyoruz." diye konuştu.

Milli elektrikli tren setleri üretimi çalışmalarından edinilen tecrübelerle 225 kilometre/saat hızında elektrikli tren seti proje çalışmalarına başladıklarını belirten Karaismailoğlu, "Prototipi 2022 yılında tamamlamayı ve 2023 yılında seri üretimine geçmeyi planlıyoruz. Dizel elektrikli, lokomotif, demiryolu bakım araçları, demir yolu araçlarının modernizasyonları, tren kontrol yönetim sistemi, vagon, dizel motor üretimlerine devam edilirken aynı zamanda milli demir yolu araçlarının geliştirilmesi için Ar-Ge çalışmalarını yürütüyoruz." dedi.

"5G altyapısına yerli ve milli ürün geliştirmek için çalışıyoruz"

Karaismailoğlu, haberleşme sektöründe yapılan çalışmalara da değinerek, Türkiye'deki sektör büyüklüğünün geçen yıl, bir önceki yıla göre yüzde 14 artış kaydederek, yaklaşık 152,7 milyar liraya ulaştığını söyledi.

4,5G hizmetinden faydalanan abone sayısının 75 milyonu aştığına dikkati çeken Karaismailoğlu, ulusal genişbant stratejisi doğrultusunda 2023 yılında, en az 100 megabit/saniye hızda geniş bant altyapısını nüfusun tamamına sunmayı, sabit geniş bant abone yoğunluğunu yüzde 30'a çıkarmayı ve fiber abone sayısını 10 milyona yükseltmeyi hedeflediklerini bildirdi.

Öte yandan, kamu kurumları arasındaki veri trafiğinin daha güvenli yapılabilmesi amacıyla kamuya özel sanal ağ olan KamuNet'i kurduklarını dile getiren Adil Karaismailoğlu, mobil hizmetlerde yerli ve milli çalışmaların artırıldığını belirtti. 

Bakan Karaismailoğlu, "Evrensel hizmet projeleri ile 2 bin 575 yerleşim yerine 4,5G hizmeti götürdük. Ayrıca bu projelerde yüzde 40 oranında yerli baz istasyonumuz ULAK'ı kullanıyoruz. Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G Haberleşme Şebekesi Projesi ile elektronik haberleşme altyapısında dışa bağımlılığımızı ortadan kaldırmak istiyoruz. 14 Ar-Ge firmasının ve 3 mobil işletmecinin yer aldığı projede, 5G altyapısında ihtiyaç duyulan, anteninden çekirdek şebekesine kadar tüm ürünlerin, yerli ve milli imkanlarla geliştirilmesine çalışıyoruz." ifadelerini kullandı. 

Haberleşme alanındaki faaliyetlerinin uzayda da sürdürerek geliştirildiğini anlatan Karaismailoğlu, "Uydu haberleşme kapasitemizi geliştirmeye devam ediyoruz. Türksat 5A'yı Aralık ayında, 5B'yi ise 2021 ilk yarısında fırlatıyoruz." dedi.

Yerli Haberleşme Uydusu Türksat 6A'yı Türkiye'nin en büyük Ar-Ge projelerinden biri olarak niteleyen Karaismailoğlu, söz konusu uydunun 2022 yılında hizmet vermeye başlayacağını açıkladı.

"Deniz güvenliğini en üst seviyede sağlıyoruz"

Adil Karaismailoğlu, üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye'nin denizci kimliğini ön plana çıkarmak için yoğun çalışmalar gerçekleştirdiklerini vurgulayarak, "Bu doğrultuda yürüttüğümüz çalışmalarla deniz ticaret filo sıralamasında 15. sıraya yerleştik. Ancak önümüzdeki süreçte ilk 10'u hedefliyoruz." diye konuştu.

Dünya deniz ticaretinde Türkiye'nin payını artırmak için Türk bayraklı gemilerin standartlarını üst seviyede tuttuklarını belirten Karaismailoğlu, şöyle devam etti:

"Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen faaliyetlerle denizlerimizde seyir, can, mal ve çevre emniyeti ile deniz güvenliğini en üst seviyede sağlıyoruz. Denizlerimizde petrol kirliliğinin önlenmesine müdahale etmek kadar hazırlıklı olmak da oldukça önem arz ediyor. Bakanlık olarak yürüttüğümüz Tekirdağ Ulusal Deniz Emniyeti ve Acil Müdahale Merkezi (UDEM) projesi kapsamında ulusal acil müdahale sistemimizin geliştirilmesini hedefledik."

"Dünyanın en geniş uçuş ağına sahip ülkelerin başındayız"

Havacılığa yapılan yatırımlar sayesinde Türkiye'nin dünya ortalamasının üzerinde bir büyüme performansı gösterdiğine işaret eden Karaismailoğlu, "Ülkemiz, dünya ve Avrupa havalimanları toplam yolcu sayısı sıralamasında, 2018 ve 2019 yıllarında dünyada 10. sırada yer aldı. Avrupa ülkeleri arasında ise 2019 yılında 5. sıraya yerleşti." bilgisini verdi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Karaismailoğlu, 2003'te 2 merkezle 26 noktaya yapılan iç hat uçuşlarının, bugün 7 merkezden 56 noktaya gerçekleştirildiğine dikkati çekerek, "2003 yılında 81 olan hava ulaştırma anlaşması yaptığımız ülkelerin sayısını 173'e çıkardık. Türk sivil havacılığı sayesinde dünyanın en geniş uçuş ağına sahip ülkelerin başında yer alıyoruz. 2003 yılında 50 ülke ile 60 noktaya uçuş gerçekleştiriliyorken bugün 127 ülkede 329 noktaya ulaştık." dedi.

Öte yandan, Havaalanı Pandemi Tedbirleri ve Sertifikasyonu Genelgesi ve ekinde yer alan Havaalanı Kovid-19 Standartları Rehberi'ndeki gereklilikler, işletilen tüm havalimanlarında yerine getirildiğinin altını çizen Karaismailoğlu, "Bu kapsamda söz konusu havalimanlarımızı sertifikalandırdık. Destekler, alınan önlemler sayesinde salgın sürecinde kasımda gerçekleşen günlük uçuş sayılarını incelediğimizde 591 uçuşla Türk Hava Yollarının ilk sırada, 1310 uçuşla Türkiye'nin 4. sırada yer aldığını görüyoruz." diye konuştu.

"1714 kilometre olan otoyol uzunluğunu 3 bin 325 kilometreye çıkardık"

Karaismailoğlu, sunumunda, kara yolu için belirledikleri politikalar çerçevesinde yatırım ve faaliyetlerde kamu özel iş birliği modelini kullanarak önemli projeleri hızla tamamladıklarını söyledi.

Akıllı ulaşım sistemlerini yaygınlaştırdıklarını belirten Karaismailoğlu, "Avrupa-Asya ve Afrika kıtaları arasında doğal bir köprü konumundaki ülkemizden geçen uluslararası kara yolu koridorlarının uzunluğu yaklaşık 13 bin kilometredir. Bu koridorlar için artan transit taşımacılıkla birlikte fiziki ve geometrik standartların ve trafik güvenliği seviyesinin yükseltilmesi için çalışmalarımız artarak devam ediyor. Bu kapsamda önemli lojistik merkezlere, demir yollarına, havalimanlarına ve sınır kapılarımıza hızlı ve güvenli ulaşımı sağlayacak 20 bin 715 km uzunluğundaki Lojistik Karayolu Ağımızdaki bölünmüş yol imalatlarımız hızla sürüyor." ifadelerini kullandı.

Bölünmüş yol uzunluğunun 2003'de 6 bin 101 km olduğunu hatırlatan Karaismailoğlu, buna 21 bin 613 km ilave ederek toplam bölünmüş yol uzunluğunu yaklaşık 28 bin kilometreye çıkardıklarına dikkati çekerek şöyle devam etti:

"Böylece, trafik güvenliğini artırarak kazalardaki ölüm oranını düşürdük, taşıt işletme giderlerinde tasarruf sağladık, seyahat konforunu artırdık ve süresini kısalttık. Ortalama hızı ise 40 kilometreden 88 kilometreye çıkardık. AB ülkelerindeki otomobil sahiplik düzeyi doygunluk noktasında olup, ülkemizde bin kişiye düşen 152 otomobil sahipliliği AB ortalamasının üçte biri düzeyindedir. Ülkemizin, gelecek 10 yıl içinde AB ortalaması olan 509 otomobil sahiplik düzeyine ulaşacağı öngörülmektedir. 2003-2019 yıllarında taşıt hareketliliği yüzde 160 düzeyinde artarken, altyapı geliştirme çalışmalarımız sayesinde 100 milyon taşıt-km başına can kaybını yüzde 79 düzeyinde azalttık."

Karaismailoğlu, trafik hacmindeki yükseliş karşısında sağlanan tasarruf da arttığını, 27 bin kilometreyi aşan bölünmüş yol sayesinde yıllık 18,5 milyar lira tasarruf sağlandığı aktararak, "Yanı sıra yaklaşık 3,9 milyon ton daha az CO2 emisyonu gerçekleşti. İş gücünde ise yaklaşık 306 milyon saat, bir başka deyişle 11 milyar 596 milyon lira tasarruf ettik." diye konuştu.

Trafik yoğunluğunu rahatlatan ve kesintisiz akım sağlayan çevreyollarının, son 18 yılda, 1631 kilometrelik kesimini tamamladıklarını, 874 kilometrede çalışmaların devam ettiğini ve 998 kilometrelik kesimde ise planlama aşamasında olunduğu bilgisini veren Bakan Karaismailoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"2003 öncesi 50 km olan toplam kara yolu tünel uzunluğunu, yaptığımız 504 km ile yüzde 1007 artırdık. 2020 boyunca ise 38,9 kilometre uzunluğunda 20 adet tünel yaptık. 311 kilometre olan köprü ve viyadük uzunluğunu 369 kilometre daha artırdık. Bu yıl 42 km uzunluğunda 282 adet köprü ve viyadük yapımını da tamamladık. Kara yolu ulaşımının kalitesini artırmak için yol iyileştirme çalışmalarımızı da sürdürüyoruz. Daha önce 1714 kilometre olan otoyol uzunluğunu 3 bin 325 kilometreye çıkardık. Halen 308 km otoyolda çalışmalarımız devam ediyor. Hedefimiz toplam otoyol uzunluğumuzu 8 bin 187 kilometreye çıkarmak."

Bakan Karaismailoğlu, karayollarında yaptıkları fiziki ve geometrik iyileştirmelere de değinerek şöyle konuştu:

"Otoyollar ve bölünmüş yollar dışında ağırlıklı il yolları olmak üzere son 18 yılda toplam 13 bin 820 kilometre tek platformlu yolun fiziki ve geometrik standardını yükselttik. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS) çalışmalarımızı önceliyoruz. Ülkemizde ilk defa 505 km uzunluğundaki güzergahta akıllı ulaşım altyapısını tamamladık. AUS Strateji Belgesini tamamladık."

AA