Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ali Tekin, prostat kanseri ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler verdi. Prostat kanserinin erkeklerde akciğer kanserinden sonra en fazla görülen kanser türü olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ali Tekin, prostatı sadece erkeklerde bulunan ve idrar torbasının çıkışını çepeçevre saran bir salgı bezidir şeklinde tanımlayarak, prostat içindeki maddelerin sperm hücrelerini enfeksiyondan da koruduğunu söyledi.

Prostat kanserinin genelde 50 yaş sonrasında görülmeye başladığını ve yaş ilerledikçe görülme sıklığının artığını belirten Prof. Dr. Tekin, prostat kanserine yol açan başlıca risk faktörlerini; yaş, genetik miras ve ırk olarak açıkladı. Ailesinde, özellikle birinci derece akrabasında prostat kanseri olanların daha yüksek risk altında olduğunu dile getiren Tekin, Amerika'da yaşayan siyah ırktaki kişilerde prostat kanserinin daha sık görüldüğünü söyledi. Yaşam tarzı ve hayat şartlarının da prostat kanserin de risk teşkil edebileceğini ifade eden Prof. Dr. Ali Tekin, “Örneğin aşırı yağ tüketimi ve az lifli gıda ile beslenme muhtemelen prostat kanseri oluşumunu kolaylaştırmaktadır. Yetersiz fiziksel aktivitenin de riski artırdığı söylenebilir” dedi.

Prostat kanserini önceden tahmin etmenin oldukça zor olduğuna dikkat çeken Tekin, “Prostat kanserinde yaşlanma en önemli faktör olarak görülmektedir. 50 yaşındaki bir erkekte risk binde 10 iken, 70 yaşından sonra yaklaşık yüzde 10 civarına kadar yükselir” diye konuştu. Babasında prostat kanseri olan kişilerde görülme sıklığının 3-4 kat arttığını belirten Prof. Dr. Tekin, “Ancak 50 yaşından sonra her erkeğin, kanda PSA (prostat spesifik antijen) baktırıp muayene olması, prostat kanseri riskini ortaya koymak açısından oldukça yararlıdır” ifadelerini kullandı.

SİNSİ BİR HASTALIK

Sinsi olması ve yavaş ilerlemesi sebebiyle prostat kanserinin diğer birçok kanser türünden ayrıldığını belirten Prof. Dr. Tekin, hastalık genelde erken dönemde belirti vermediğinden hastaların şikayeti olmadığını ancak hastalık ilerledikten sonra idrar yolunun tıkanmasıyla; idrar yaparken zorlanma, sık sık idrara çıkma, gece idrar için uyanma ve idrarda kan görülmesi şeklinde belirtilerin ortaya çıktığını söyledi. Bu belirtilerin, prostatın iyi huylu büyümesi sonucunda da görülebileceğini ifade eden Prof. Dr. Tekin, “Bölgesel ağrı hali ile idrara veya meniye kan karışması halleri ilerlemiş safhada tespit edilebilir. Bu belirtiler genellikle, tümörün bu safhadan sonra prostatın yanındaki diğer dokulara yayıldığının belirtisidir. Siyatik ve kemik ağrıları ile kalça kemiklerinde, bel kemiğinin alt kesimlerinde veya iskeletin diğer kesimlerindeki ağrılar ise genellikle yayılmış olan tümörlerden (metastaz) kaynaklanabilir. Çünkü ilerlemiş safhadaki prostat kanserlerinin yüzde 60 kadarı kemiklerde metastaz oluşturur. Bunlar bazı hallerde tümörün sebep olduğu ilk ağrılardır” şeklinde konuştu.

KESİN NEDENİ BELLİ DEĞİL

Prostat kanserinin kesin nedeninin bilinmediğini ancak beslenme şekli ve yaşam tarzı değişiklikleri ile bu riskin azaltılabileceğinin altını çizen Tekin, içerisinde likopen maddesi bulunan domates ile bitkisel östrojenler içeren soya fasulyesi tüketmenin, prostat kanseri riskini azalttığını söyledi. Omega-3 yağ asitlerinin kalp hastalıklarının yanı sıra kanser üzerine koruyucu etkilerinin bilindiğini ifade eden Tekin, meyvelerin, brokoli ve brüksel lahanası ile selenyum maddesinin de prostat kanseri riskini azalttığını sözlerine ekledi. Polifenoller içermesi sebebiyle yeşil çayın kanser hücresi gelişimini yavaşlattığının ve kanser hücrelerinin saldırganlığını arttıran polyamin maddesini azalttığının öne sürüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Tekin, “Düzenli egzersiz yapmak, fazla kiloların atılmasını sağlar ve prostat kanseri riskini azaltır. Prostat kanseri gelişiminde testosteron çok önemli bir rol oynar. Egzersiz, vücuttaki testosteron seviyesinin yükselmesini önler” ifadelerini kullandı.
DOĞRU BİLDİĞİMİZ YANLIŞLAR

Prostat kanseri konusunda toplumda birçok yanlış bilginin bulunduğundan söz eden Prof. Dr. Ali Tekin, "prostat kanseri sadece ileri yaşlarda görülür, erken yaşta yapılacak prostat ameliyatı prostat kanserinden korur, makattan parça alınması işlemi cinsel yaşamı etkiler, sık cinsellik prostat kanseri yapar" gibi yanlış bilgilerin yanı sıra, "Prostat kanseri varsa biyopsi kanserin vücuda yayılmasına neden olur, PSA testinin yüksek çıkması kanser olduğunu gösterir, ameliyat edilirse prostat kanseri vücuda yayılır" şeklinde kamuoyunda birçok yanlış bilginin olduğuna dikkat çekti.

Bu yanlış bilgilerin aksine, aktif cinsel yaşamın prostat hastalıklarından koruyabileceğini belirten Prof. Dr. Ali Tekin, prostat kanserinin teşhisinin ancak biyopsi ile konulabileceğini ve biyopsilerin hiçbir şekilde kanseri vücuda yaydığına dair bir bulgu saptanmadığını söyleyerek biyopsiyi takip eden 1-2 günlük süreçte meninin hafif kanlı gelebilmesi dışında cinselliği etkileyen hiçbir etkisi bulunmadığını ifade etti. Bu kanser türünün 40'lı yaşlardan itibaren görülebileceğini ve prostat ameliyatı geçirenlerde bile tekrar görülme riskinin olduğunu sözlerine ekleyen Tekin, prostatın iltihabı durumunda da PSA’nın yükselebileceğini, PSA testinin yüksek çıkmasıyla kesin kanser teşhisi konulamadığını söyledi. Prostat kanserinin erken evrede yüzde 100'e yakın tedavi edilebildiğini vurgulayan Prof. Dr. Tekin, tüm dünyada ve ülkemizde tedavi seçeneklerinin başında, cerrahi yöntemin geldiğini ifade etti.
Prostat kanserinden korunmak isteyen kişilere tavsiyelerde bulunan Prof. Dr. Ali Tekin, 50 yaşından sonra düzenli rektal muayene ve PSA kan testinin yaptırılmasını ancak yakın erkek akrabalarında prostat kanseri öyküsü olanların bu kontrollere 40 yaşında başlamasını önerdi. Düzenli spor yapmanın ve ideal kiloyu korumanın risk faktörlerini azalttığını belirten Tekin, kontrolsüz veya gelişigüzel hormon kullanılmaması gerektiğini belirterek alkol ve sigaradan uzak durulmasını tavsiye etti. 

IHA