Çocuklarımızın olumsuz davranışlarını düzeltmelerinde nasıl desteklemeliyiz? Çocuklarımıza karşı nasıl davranmalıyız?

Herkesin kullandığı farklı yöntemler vardır. Her çocuğun bireysel özelliklerinden kaynaklanan yöntemlere gösterdiği olumlu-olumsuz tepkileri vardır. Çocuklarımıza istediğimiz davranışları kazandırmada en etkili yöntemlerden biri ‘Ben Dili’nin kullanılmasıdır.

Burada çocukla konuşurken seçtiğimiz kelimeler anlamlı, konuşma tarzımız yumuşak olmalıdır. Davranışlarımız ve tavrımız çocuklarımızı doğruyu öğretmeye yönelik olmalıdır.

İletişim engellerine baktığımızda tepkimizin çocuğun davranışına değil de kişiliğine yönelik olduğunu görürüz. “Sen beni hiç dinlemiyorsun, sen tembelsin, sen neden geç kaldın, sen neden tabağı kırdın, sen şişkosun...” Örneklerde görüldüğü gibi iletişim engelleri kullanılırken sen dili kullanılmış oluyor. Dolaylısı ile sen mesajları verilmiş oluyor.

Ben dili ise çocuğun davranışına yöneliktir. “Tabağı kırdığın zaman sinirleniyorum. Sınavlardan yüksek not aldığında çok seviniyorum, mutlu oluyorum. Oyuncaklarını dağıttığın zaman toplamak zorunda kalıyorum, yoruluyorum ve üzülüyorum. Kardeşinle kavga ettiğinde üzülüyorum. Uyardığım halde ısrarla yanlışlıklar yaparak beni yoruyorsun ve öfkeleniyorum...”

Örneklerde görüldüğü gibi tepkilerimiz çocuğumuzun kendisine değil tabağı kırma davranışınadır. Çocukların olumsuz davranışlarına karşı anne-babanın duygusal olarak etkileyip istenilen davranışlar kazandırılmak istenir. “Ben seviniyorum, ben mutlu oluyorum, ben yoruluyorum, ben öfkeleniyorum, ben korkuyorum” ifadeleri çocukların davranışlarını olumlu etkiler. Dolayısı ile ben mesajları vermiş oluruz.

‘Sen dili’ ve ‘ben dili’ ile konuşup mesaj vermenin çocuğun gelişimi üzerine etkileri:

Sen mesajları vermek; kişiliğe, bütüne ve genele yöneliktir.
Ben mesajları vermek; davranışa, özele ve o çocuğa yöneliktir.
Sen mesajları vermek; çocukla ilgili olumsuz değerlendirmeler içerir.
Ben mesajları vermek; Kişinin kendi duygu ve düşüncelerini içerir.
Sen mesajları vermek; Çocuğun öz güvenini zedeler.
Ben mesajları vermek; Özgüvene olumlu katkı yapar.
Sen mesajları vermek; Öfke nefret gibi olumsuz duygular uyandırır.
Ben mesajları vermek; Mesaj gönderene olumlu katkı yapar.
Sen mesajları vermek; Çekingen veya saldırgan çocuklar yapar.
Ben mesajları vermek; Atılgan çocuklar yapar.
Sen mesajları vermek; İletişimi zedeler.
Ben mesajları vermek; İletişimi geliştirir.
Sen mesajları vermek; İlişkiyi zedeler.
Ben mesajları vermek; İlişkiyi geliştirir.
Sen mesajları vermek; Sorumsuzluk duygusu geliştirir.
Ben mesajları vermek; Sorumluluk duygusu geliştirir.
Sen mesajları vermek; İşbirliğine karşı direnç oluşur.
Ben mesajları vermek; İşbirliğine karşı istek uyandırır.

Sen mesajlarını alan çocuk suçluluk psikolojisi içine girer. Suçluluk duygusu, savunmayı tetikler. Suçlanan, eleştirilen çocuğun benlik duygusu, yara alır.

Ben mesajları alan çocuklar ise kendine güvenen, iletişime ve ilişkilere açık, sorumluluk duygusu gelişmiş girişimci bir kişilik geliştirirler.

[email protected]