Kainatta farklı dönüşler olsa bile üzerinde yaşadığımız gezegen gibi genellikle batıdan doğuya şeklindedir.

Bu da soldan sağa doğru bir dönüştür. Her hareket soldan başlıyor, sağa doğru dönüyor. Kâbenin çevresinde yapılan tavaflar gibi. Bu da İslam’da sağ taraflara verilen değerle bağlantılı görünüyor.

Her şeyin hareket halinde olması, evrenin Sahibinin birliğine de işarettir. Çünkü milyarlarca cismin aynı şekilde hareket halinde olması, hem de hepsinin soldan sağa hareket etmesi, çok güçlü bir uyumu, bir tevafuku göstermektedir.

Bu gibi tevafuklar ise, söz konusu cisimlerin eylem planındaki ittifakına, hedefteki maksadın ittihadına, hepsinin aynı sanatkârın kudret elinden çıkmış sanatın birliğine işaret etmektedir.

Bu birlik ve birliktelikler, Yaratanın birliğine açık birer delildir. Çünkü “Bir, ancak birden sudur eder” kuralı ilmî değere haiz bir kaidedir. Zira fiilin birliği, failin birliğine, sanatın birliği sanatkârın birliğine, aynı yöndeki bir hareket yönlendirenin birliğine delâlet eder.

Maddede asıl olan eylemsizliktir. Bunun tam tersine her şeyin hareket halinde olması, bir muharrikin, bir hareket ettirenin varlığını gündüz gibi gösterir.

Kaldı ki, hareket bir şeyin var olduğunun en bariz, en açık göstergesidir. Bütün evrenin, bütün organlarıyla hareket halinde olması, elbette evrenin bir hayal olmadığını gösterdiği gibi, kendisini var eden bir yaratıcının varlığının da zorunlu olduğunu ilan etmektedir.

Ayrıca, güneş sistemimizle ilgili hareketlerin yeryüzündeki hayatla alakalı zorunlu, hikmetli olduğu açıktır. Güneş, ay, yer hareket etmeseydi, gece-gündüz, mevsimler, hayat şartları, gıdalar ve benzeri daha nice durum ve keyfiyetler meydana gelemezdi.

Bu pencereden hareketle, hareketin daha nice hikmetlerini saymak mümkündür...

Sorularla İslamiyet