Soru:

1 Nisan şakası yapmak caiz midir? Hristiyanları taklit etmek midir? Bu günün binlerce Müslümanın katliam günü olduğu iddiasının aslı var mıdır?

Cevap:

Bu günün (1 Nisan) Müslümanlar için bir katliam günü olduğuna dair herhangi bir sağlam bilgiye rastlayamadık.

Genellikle değişik ülkelerde belli bir efsaneye dayalı olarak söz konusu edilen bazı menkıbeler vardır.

"Nisan 1" şakası hakkında farklı kültür, inanç ve dillerde efsaneler bulunmaktadır:

Fransa (Poisson d'avril - Nisan Balığı): 1564 yılında Fransa kralı IX. Charles yılbaşını 1 Nisan’dan 1 Ocak’a aldırır. Bu arada 1 Nisan’ı sene başı olarak kabul etmeye devam edenlerle alay etmek amacı ile yapılan şakalar, bir süre sonra gelenek hâline gelir. 1 Nisan’ı yılbaşı kabul edenlere ise “Nisan Balığı” adı verilir

İngiltere - April Fools' Day - Nisan Kaçıklar Günü

İskoçya - Gowk veya Cuckoo Günü

"Nisan 1" veya "Nisan Balığı", Hollanda, Belçika, Kanada, ABD, İsviçre, Japonya dahil dünyanın pek çok yerinde tanınmaktadır.

"Nisan 1" ile ilgili başka bir efsane de Pagan kültüründe 1 Nisan'da kutlanan "Fous Bayramı"dır. Antik Roma'da Hilarya adıyla benzer bir bayram da kutlanmaktadır. Hindistan'da ise bu bayram 31 Mart'ta Holi adıyla kutlanmaktadır.

Bu açıklamalardan anlaşılıyor ki, 1 Nisan günü, bir Hristiyan din adeti değildir.

Bu sebeple, bu günde -makul, aşırı olmayan, haram unsurları barındırmayan- bazı şakaların yapılmasının -prensip olarak- haram olduğunu söyleyemeyiz.

Yalanla eş anlamlı şakalar ise, bizzat yalan olduğu için haramdır. Ancak şaka; yalan, alay, hakaret gibi aşağılayıcı manada olmamak ve aşırı gitmemek kaydıyla yapılırsa, buna müsaade edilmiştir.

Hz. Peygamber (asm) ve ashabının yaptığı bu tür şakalar, kırıcı ve yalan cinsinden olmayan şakalardır. Böylesi şakalar ise insanlar arasında muhabbeti arttırır. Ancak her işte olduğu gibi şakada da aşırıya gidilmemelidir.

Sorularla İslamiyet