Risale Haber-Haber Merkezi

Türkiye'nin Vatikan Büyükelçisi Prof. Dr. Kenan Gürsoy, "Cemaatler ve mezhepler kendilerini din zannediyor" dedi. Gürsoy'un cemaatler derken hangi grubu ve grupları kastettiği merak konusu oldu.

Akşam'dan Şenay Yıldız'a konuşan Gürsoy'un çok tartışılacak sözleri şöyle:

Cemaat yapılarına nasıl bakıyorsunuz?

Ben cemaat yapılarını çok anlamıyorum. Cemaatlerin ne kadar cemaat olup olmadıklarını da bilmiyorum. Ben farklılıkları içinde barındıran çok geniş ve her bir farklılığın yekdiğerinde, kendini seyredeceği bir ayna bulduğunu düşünen bir genel bir İslam, bir dindarlar topluluğu düşünüyorum. Ama siz cemaatten kendi içine kapalı, kendi hiyerarşisini sadece o alanda kurmuş bir yapıyı anlıyorsanız bunun İslam'ın kastettiği geniş Müslüman topluluk olmadığını düşünüyorum. Cemaat yapısını nasıl buluyorsunuz diye soruyorsanız, Türkiye'deki algılayışı da söylüyorum.

Evet, Türkiye'yi soruyordum aslında ben...

Türkiye'de cemaati, cemaatliliği ve cemaat olmayı; hatta mezhebi din olarak algılamak gibi bir problem var. Bu çok yanlış yaşanıyor diye düşünüyorum. Bakın bir mezhep, din değildir! Dolayısıyla Sünnilik olabilir, Alevilik, Hanefilik, Caferilik olabilir. Bunlar din değildir. Hıristiyanlıktan farkımız da budur. Hıristiyanlık mesela Katolikliği bir Hıristiyan dini olarak alır. Yani Hıristiyan dininin bir yaşayış biçimi olarak bir yorum biçimi olarak almaktan daha da ötede bir din olarak ele alır. Hıristiyanlara göre Katoliklik bir dindir. Ama bize göre Müslümanlıkla içinde bulunulan mezhep karıştırılmaz.

Neden?

Çünkü mezhep o duruma, o coğrafyaya, o zamana göre yapılan çok kapsamlı bir yorumdur. Siz bunu dinin kendisi zannederseniz, o zaman bu İslamiyet olmaz. Yaşamak adına bir yol olabilir, bir metot olabilir bir açıklama tekniği olabilir, bir hukuk sistemine temel olabilir, bir kelam görüşüyle bütünleşebilir fakat bu din değildir. Din çok daha kapsayıcıdır ve özellikle temeldeki o insanın insan olmak bakımından kendi fıtratıyla ilgili bir tecrübesini dile getirir ve bunun toplum hayatına aksedişiyle de ilgilenir. Ama dini tek bir yoruma indirgerseniz böyle bir şeyi ortadan kaldırırsınız demektir. Bu tehlike geliyor. Yani Arap Baharı ile gündeme gelen bu konular arasında, mezhep çatışmacılığı ayak sesleri duyuluyor. Suriye'de, Irak'ta Mısır'da bazı Arap ülkelerinde Suudi Arabistan'da ve İran'da.