Üçuncü haftamızı da geride bıraktık, tam 49 gün, diğer bir tabirle 7 hafta kalacağız bu kutlu mekanlarda inşaallah.

Yaz ve sıcak sezon olması bakımından, burada tavsiye edilen bir günlük rutin vasati programınız:

Sabah 03:30'da uyanıyorsunuz, 04:00 Kâbedesiniz teheccüt namazı, 04:30 sabah namazı, 05:30 tavaf, 07:00 otele dönüş ve kahvaltı, 08:00 uyku, 12:30 öğle namazı, öğle yemeği. 14:30, Kâbeye gidiş, okuma, tavaf, ibadet. 16:00 ikindi namazı, okuma, ibadet. 19:00 akşam namazı, okuma. 20:30 yatsı namazı, tavaf. 22:00 otele dönüş ve akşam yemeği. 23:00 ikinci uyku ve dinlenme yemek şeklinde olabilir, ancak program kişiden kişiye, kaldığınız oda tipi ve oda arkadaşlarınıza bağlı olarak değişebilir.

Yürüme zorluğu çeken yaşlıların tavaf yapmaları biraz zor, onlar için genellikle tekerlekli araba kiralanarak yapılabilmektedir. Yaşlıların sıcak saatlerde tavaf yapmaları da ayrıca sağlık risklerini beraberinde getirmektedir. 

Bazı hacı adayları Hacer-ül Esved taşını öpme iştiyakı içinde ezilmeyi veya yaralanmayı da göze alarak izdiham içerisinde hırs gösterebilmektedir. Bu kalabalıkta son derece tehlikeli bir harekettir, ancak Hacer-ül Esved taşını öpme niyeti ile tavaf esnasında karşısından geçerken avuç içiniz ile Bismillahi Allahu Ekber demeniz yeterlidir.

Kadınların her namazda kendilerine ayrılan bölümlerde saf düzenine dikkat etmeleri gerekiyor. Sürekli görevliler bu konuda uyarı yapmaktadırlar. Bayan hacı adaylarının tavafta dikkatli olmaları, gerekirse grub halinde tavaf yapmaları önerilmektedir.

Bazen hacı adaylarından bir kısmının ferdi olarak yaptığı bir umrede yanlışı olabiliyor. Mesela; say yapmayı unutup saçını kesebilyor veya tavaf yapmadan ihramdan çıkabiliyor. Bu gibi durumlardan haberi bile olmayan hacı adayı cezaya girebiliyor, bu gibi cezanın keffareti ise bir kurban kesmektir.

Bu nedenle rehberinizin veya grup/kafile başkanınızın sizinle yakından ilgilenmesi, hacı adayının da gruptan kopmaması gerekmektedir. Bazen hacı adayları içerisinde yolunu kaybeden olabilmekte. Mutlaka hacılarımızın yaka kartı ve kaldıkları otelin adresini belirten kartvizitle gezmeleri gerekmektedir.

Medine'de seferi olan hacılar Mekke'ye varınca mukim sayılacağından, seferi sayılmıyorlar. Namazları da buna göre ayarlamak gerekiyor, hatta Mekke'ye geç gelip 15 günden az kalacaklar da seferi sayılmaktadırlar.

Hacılarımızın ekseri kısmı internet, hatta akıllı telefon kullanamadığından kendilerine elimizden geldiğince yardımcı olmaktayız. Yakınları tarafından görüntülü konuşmak amacıyla kendilerine verilen akıllı telefonla, İMO, DUO, VPN uygulamarını indirmeye çalıştık. Kafile başkanımız ve acenta temsilcimiz Hacı hocam internet ve sosyal medyayı etkin kullabildiği için hacı yakınları rahatlıkla canlı olarak etkinlikleri izleme şansına ayrıca sahip oluyorlar.

İnternet hemen hemen her otelde var ancak kaldığımız otelde her kat ve odada wi-fi var. Gsm için Suud hattı almanıza gerek yok, Türkiye'de kullandığınız operatör üzerinden makul fiyatlara yurt dışı peketi açtırmak mümkün. Operatörünüz size uygun yurtdışı sesli arama/aranma ve mesaj hakkı veriyor. Mobil internet bizde de Suudi Arabistanda da pahalıya geliyor, bu yüzden wi-fi tercih ediliyor. Eski numaranızı kullanmanız daha avantajlı, sizi arayana da yazmaz, size de yazmaz, eğer paket ise tabii.

Soğuk ile sıcağa ister istemez gün içinde bir kaç kez maruz kalmaktasınız, bu ise sizi çabuk üşütebilmektedir. Şahsen üç hafta dayanabildim, sonunda ben de gribe yakalandım, üşüttüm. Bu gibi durumlardan korunabilmenin en etkin yolu, terli iken soğuk su/zemzem içmeyeceksiniz, ayrıca klimalı ortamdan uzak duracaksınız. 

Kabede tavaf alanlarında veya ibadet mekanlarında çok soğuk veya sıcak yer bulmak mümkündür. Zemzem her yerde ve katkarda bol, istediğiniz kadar soğuk ve ılık seçenekleri var, temiz termoslarda içmeye hazır. Her derde deva olduğu ifade edilmekte, adeta ilaç gibi. Su her yerde var ve ücretsiz, bol, hatta kaldığımız oteldeki soğuk su sebillerinde 24 saat zemzem suyu verilmektedir. Lavabo ihtiyacı için ayrıca ücret yok. 

İyi bir yürüyüş terliğiniz olsun, ayak bakımı burada önemli, genellikle çoğu yerde temizlik noktasında terliksiz gezmek zorundasınız. 

Yanınızda, ecza kutunuz olsun, ıhlamur, adaçayı, zencefil, ağrı kesici, soğuk algınlığı ilacı bulundurmak iyidir. Bunlar olmasa da eczanelerde her türlü ilaç bulmak mümkün.

Diyanet çok güzel bir yerde, tüm Türk hacılarına kaliteli sağlık merkezi açmış, acil, poliklinik, yatan hasta, yoğun bakımı bile var, sadece ameliyathane yok. Suudi yetkililer izin vermiş olsalar bu da mümkün olacakmış. Doktorlar ve hemşireler 24 saat ayaktalar, size yazılan ilacınızı yine hastanenin eczanesinden ücretsiz alabiliyorsunuz. 

Hasta olmamaya gayret ediniz, eğer olursanız dinlenmeyi ihmal etmeyiniz, kimseye bulaştırmamaya çalışın. Şu anda Mekke'de bulunan tüm hacıların abartısız yüzde ellisi üşütme, grib ve öksürüğe yakalanmış durumda.

Sağlık ve din görevlileri tarafından hacı adaylarına önerilen en önemli nasihat; bol bol tavaf yapmaya çalışın, Arafat'a kadar kendinize iyi bakın, üşütüp hastalanmayın, kendinizi koruyun.

Gerek Diyanet, gerekse Tursab ile gelen hacı adaylarımızın yemek, otel ve sağlık ihtiyaçları yerine getirilmektedir, sadece servis konusunda bazı farklılıklar olsa da bu da genellikle otelinizin bulunduğu muhitin trafik yoğunluğu ile ilgilidir.

Türk hacılarının yüzde 70'i Şişe, Aziziye, Maabde civarında kalmaktadırlar, ister istemez bunların bir kısmı Kâbe'ye varmak için iki otobüs değiştirmek zorunda kalabiliyorlar. Bizim acenta trafik yoğunluğuna takılmamak için Nuzha bölgesinde otel kiralamış olup buda bizim Kâbe'ye kısa sürede ulaşmamızı sağlamaktadır. 

Bir kısım servis var ki yolda 10 otele uğruyabiliyor, bu durumda çoğunlukla ayakta ve en az 30-40 dakika yolculuk etmek zorunda kalmanıza neden olabiliyor. Siz servisi değil, servisin sizi beklediği durum daha iyi olsa gerek. Sadece, 5-16 Ağustos arasında Mekke'de servis yolları trafiğe kapanacağından hacılarımız kendi imkanları ile taksi veya minübüs ile Hareme gidip gelecekler.

Suudi yetkililer Kâbe ve Haremeyni şerifeyne çok temiz bakıyorlar, buraya gelenler şu an milyonun üzerinde. İnsanlar çabuk kirletiyorlar, genel temizlikçiler her yeri saatte bir silip süpürüyorlar. Zemzem görevlileri ayrı, iç ve dış mekan, wc temizlik görevlileri ayrı ayrı kategorize edilmiş durumda.

Alış veriş hastaları burada da var tabii ki, ancak, eskisi gibi değil, alacağı bir çok ürün zaten Türkiye'de de var. Bu yüzden alış veriş frenine basan az değil. Teberrüken de olsa bir şeyler almak durumundasınız. 

Bir hacıya minumum 100 dolar yeter burada ancak yine de vasat bir hacı için 100 dolar hurma, 100 dolar ulaşım, 100 dolar ise teberrük olmak üzere 300 dolar yeter de artar bile. 100 dolar 375 Riyal ediyor. TL geçerli ancak getirmenize gerek yok. 1 Riyal yaklaşık 1.5 TL değerinde. Harcamalarınızın tamamı Riyal ile olmaktadır. İnternet bankacılığını kullanıyorsanız havale, eft işlemlerinizi aynen Türkiye'de olduğu gibi kullanabilirsiniz.

Dördüncü yazıda görüşmek üzere fi-emanillah.