Ata sporlarından güreş, cirit, okçuluk, atıcılık, yüzme, avcılık, at ve deve yarışları, halter ve koşunun yanında günümüzde revaçta olan futbol, voleybol, basketbol ve atletizm gibi sair sporlar zinde, çevik ve sağlıklı kalmak amacıyla yapılmaktadır. Eskiden olduğu gibi günümüzde de bu spor dalları müsabaka amaçlı da yapılmaktadır. Müsabakaların genellikle bir izleyici kitlesi vardır. Günümüzde insanlar bu karşılaşmaları gerek yüz yüze ve gerekse ekranlardan canlı olarak takip edebilmektedirler. Bu amaçla ülkemizde ve dünyada sporun birçok çeşidinde kupa organizasyonları düzenlenerek insanların eğlendirilmesi ve eğitilmesi amaç edinilmiştir. Sporun oyun oynamak, eğitim ve sağlık amaçlı yapılanı yararlı olup bunun dışında sırf vakit geçirmek, üzerine bahis oynayarak haksız kazanç sağlamak dinimizce de uygun görülmemiştir. Günümüz dünyasında ve ülkemizde en revaçta olan spor dallarından birisi de futboldur. Bu amaçla yüzyılı aşkın zamandan beri değişik isimler altında profesyonel kulüpler kurulmuş olup futbol liglerinde karşılaşmalar düzenlenerek başarılı gelen kulüplere kupalar verilmektedir. Bunun yanı sıra futbol faaliyetlerini yürütmek ve gelişmesini sağlamak amacıyla, bu konuda gerekli her türlü kararları almak ve uygulamak amacıyla dünyada ve ülkemizde futbol federasyonu kurulmuştur.

Çocukluğumuzda ve delikanlı olduğumuz gençlik dönemlerimizde, biz de zaman zaman eğlence ve oyun amaçlı futbol, basketbol ve voleybol oynar sonuçta arkadaşlıklar kurar ve spor yapmış olurduk. Futbolu amatörce oynamakla kalmaz bununla beraber özellikle derbi maçlarını fırsat buldukça radyo ve TV’den takip ederdik. Geçmişte de şimdide gençler ve hatta çocuklar bile bir futbol takımını tutarak taraftar olmaktadırlar. Taraftarlığın en güzel yanı da kanaatimce uluslararası müsabakalarda sergilenen milli duygulardır. Hala milli bir maç müsabakası olduğunda seyrederken heyecanlanırım.

Sporun her türlüsü insanın beden terbiyesi ve sıhhati açısından faydalıdır. Şunu da ifade etmek gerekir ki; futbol spor olması açısından faydaları olmasına karşın birçok yaralanma ve sakatlanma tehlikelerini de beraberinde getirmektedir. ‘Her şeyin çoğu zarar azı karar’ olduğu gibi burada da en doğru seçenek vasat olanı tercih etmektir. Profesyonel futbolculardan bir kısmının genç yaşlarda ne yazık ki sık sık sakatlandıklarına şahit olmaktayız. Bu da bize bu sporun genellikle sert ve amansızca yapılmasından kaynaklandığını göstermektedir. İnsanoğlu sporu daha önce de ifade ettiğimiz gibi, sağlık, zindelik ve beden terbiyesi için yapmanın yanı sıra yarışma amaçlı da yapmaktadır. Müsabakaların şiddeti ve dozu kaçınca maalesef yaralanma ve sakatlanmalar, hatta ölümlere kadar varan tehlikeli sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.

Ülkemizde futbol karşılaşmaları üzerinden, bahisler oynanarak futbol ve spor üzerinden birtakım insanların ve çevrelerin haksız kazanç elde etmeye amaç edindiklerini görmekteyiz. Dünyada kumarın devletler eliyle meşrulaştırılması ayrıca başlı başına bir problemdir. Gençlerimize ve insanımıza verilebilecek en büyük zararlardan birisi de herhangi bir spor karşılaşması üzerinden ister yasal olsun ister olmasın bahis oynatmaya izin vererek onları tembellik girdabına atmak olduğunu düşünüyorum. Bir kısım insanlar, alın teri ile elde ettiği kazancını, çoluk çocuğunun nafakasını, maalesef bahis oynayarak boş yere harcamaktadırlar. Başta küçük görülen, aman ne olur ki diyerek oynanan bahis oyunları vasıtasıyla insanlar zaman içerisinde kumar alışkanlığına da düşebilmektedirler. Bunun sonucunda ne yazık ki yuvalar yıkılmakta, gencecik çocuklar yetim ve öksüz kalmakta ve inancı zayıf olan insanların intihar eşiğine gelmekte olduğunu toplum olarak üzüntü içinde izlemekteyiz.

Son zamanlarda internetin ve mobil uygulamalarında gelişmesiyle beraber spor ve özellikle futbol üzerinden sanal bahis sitelerinin artışını üzülerek görmekteyiz. Sanal bahis siteleri ister legal isterse illegal olsun, başta taraftarların, futbolcuların, hakemlerin, kulüp ve kulüp yöneticilerinin, antrenörlerin, oyuncuların yakından ilgisini çekmeye devam etmektedir. Asrımızda insanlarımızın ekseri kısmında kısa yoldan köşe dönme, emek vermeden kazanma hırsı olduğundan maalesef bu ilgi giderek artmaktadır. Ekim 2025 ayından itibaren Türkiye Futbol Federasyonunun temiz futbol ve şeffaf karşılaşma amacıyla bahis skandalını çözme çabaları spor ve futbol adına sevindirici bir gelişmedir. Özellikle bu işin futbol tarafında şike, mali tarafında ise haksız kazanç elde etme yönü hesaba katılınca geç bile kalındığını söylemek mümkündür. Ama ‘zararın neresinden dönülürse orası kardır’ diyerek toplum olarak bu çabaları taktirle karşılıyoruz.

Karşılaşmalar üzerinden yasal da olsa bahis oynamak, başta oyunculara, hakemlere, antrenörlere, kulüp yöneticilerine TFF yönetmeliklerine göre kanunen yasaktır. Maalesef insanlar yasal/yasa dışı bahis oynarken futbol müsabakalarını nasıl etkileyecekleri üzerinde birtakım hesaplar ve planlar yürütebilmektedirler. TFF tarafından uzun uğraşılar sonucunda tespit edilen, hatta kendi karşılaşmasına bile bahis oynayan isimlerden söz edilmektedir. Bu durum futbolu ve futbolcuların itibarını toplum nezdinde derinden olumsuz etkilemiştir. Umudumuz, bu derin çürümüşlüğün ve organize oluşumların bir an evvel futboldan ve spordan arındırılarak bertaraf edilmesidir. Bu amaçla, toplumun ve insanımızın üzerine kara basan gibi düşen, bireyleri ve kurumları tembelliği sevk eden, her türlü bahis oyunlarının yasaklanması gerektiğini düşünüyorum. Bu gerçekleştiğinde spor ve futbol üzerinden sergilenen şike, bahis ve kumar gibi hastalıkların önüne de geçilmiş olunacaktır.

Son zamanlarda kara para operasyonları, borsada temiz eller operasyonu, dijital para üzerinden çevrilen birtakım yolsuzluklar ve son olarak futbolda bahis skandalının ortaya çıkarılması pandemi dönemi sonrasına denk gelmesi ayrıca üzerinde araştırılması gereken bir konudur. İki yıllık kısa bir aralıkla da olsa insanların pandemi ile meşgul olmasının birçok problemi ve olayları beraberinde getirmesi manidardır.

Futbolda ortaya çıkan bu skandalın boyutu başta hakemlerden tutun, sporculara, antrenörlere, kulüp yöneticilerine kadar uzanmaktadır. Profesyonel futbol liglerinde 571 lisanslı hakemden 371’inin sanal bahis hesabının olduğu, 152 hakemin sanal bahis oynadığı, toplam 3700 profesyonel futbolcudan yüzün üzerindekinin sanal bahis hesabı olduğu ve sanal bahis oynadığı bilinmektedir. Dünya bahis ekonomisinin büyüklüğü 1 trilyon dolara ulaşmış durumda iken, ülkemizde bu tutar 50 milyar doları bulmuştur. Ülkemizde kumar olarak da adlandıracağımız en çok tercih edilen yasadışı bahis oynama yaşı giderek düşmektedir. Yapılan araştırmalara göre, bu 15 yaşlarına kadar inmiş durumdadır. Ayrıca Şubat 2025 verilerine göre Türkiye’de sanal kumar oynayanların oranı yüzde 10,4 ile dünya ortalamasının üzerinde olduğu görülmektedir. Türkiye’de “legal bahsin” patronu olan Spor Toto teşkilatının Gençlik ve Spor Bakanlığı’na bağlı olduğunu da ayrıca ifade etmek gerekir. Ayrıca şu an tartıştığımız şeyin illegal değil, legal bahis skandalı olduğunu da unutmamak gerekir…

Taraftarlar tribünlerde maç seyrederken, tezahürat yaparken toplumsal hak ve hukuku zedeleyen küfür ve şiddetten uzak durmalıdırlar. Birbirlerine kötü söz söylemekten sakınmalıdırlar. Hakemler ne olursa olsun mutlaka doğru ve adil karar vermelidirler. Kulüpler ve kulüp yöneticileri sporu gençlerin ve vatandaşın faydasına olacak şekilde uyarlamalıdırlar. Antrenörler futbolcularını disiplinle spora yakışır bir centilmenlik içerisinde yetiştirmelidirler. Oyuncular her türlü kötü alışkanlıklardan ve bağımlılıktan, saha içi şiddetten uzak durmalı ve yaşamlarında sade bir hayat tarzı tercih etmelidirler.

Seyirci ve taraftarların birçoğu futbola duygusal olarak yaklaşmakta iken maalesef bir kısım kulüpler, hakemler ve oyuncular para kaynağı olarak görmektedirler. Özellikle bazı ünlü futbolcuların astronomik ücretlerle transfer edilmesi buna işarettir. Efsane bir futbolcumuzun dediği gibi; ‘spor çarpık bir seyir endüstrisinin üzerine kurularak değil toplumun yararına uygulanmalıdır. ‘Futbol borsada değil, arsada güzeldir’. ‘Tabanı olmayan spor emek batakhanesidir. Bizler futbolu bir oyun olduğu için sever ve oynardık. Artık futbol, para, son model arabalar ve güzel mankenler için oynanıyor’.

Rabbim çocuklarımızı, gençlerimizi, neslimizi ve tüm evlatlarımızı zamanın fitne ve fesatlarından, her türlü bağımlılık ve zararlı alışkanlıklarından muhafaza eylesin, amin.