Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Çad Cumhurbaşkanı Idris Debi Itno, baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde ortak basın toplantısı düzenledi.

İki ülke arasında "Askeri Çerçeve Anlaşması", "Nakdi Yardım Uygulama Protokolü", "Eğitim Alanında İş birliği Anlaşması" ve "Kültür Alanında İş birliği Anlaşması" imzalandı.  

Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmelerde iki ülke arasında atılacak adımlar üzerinde değerlendirmeler yapıldığını belirterek, ekonomik, siyasi, askeri, kültürel, eğitim alanlarında neler yapılabileceğini görüşme fırsatını bulduklarını söyledi.

Erdoğan, Çad Cumhurbaşkanı Itno'ya geçen sene göreve başlama törenine katılarak Türkiye'ye ve şahsına gösterdiği ilgi için teşekkür etti.

Çad ile dört anlaşma imzaladıklarını kaydeden Erdoğan, "Şu an ticaret hacmimiz 60 milyon dolar civarında. Bu rakam, çok basit bir rakam. Bizim 82 milyon nüfusumuz var, 15 milyon şu anda kendilerinin nüfusu var. Topladığımız zaman 97 milyon gibi bir nüfus ortaya çıkıyor ki bu ticaret hacminin ne kadar az olduğunu göstermesi bakımından önemli. Şimdi en kısa sürede bu ticaret hacmini 100 milyon dolara çıkarmanın azmi ve kararlılığı içinde olacağımızı teyit altına aldık." ifadelerini kullandı.

Özel sektörü Çad ile ticaretin geliştirilmesi ve yatırımların artırılması için teşvik ettiklerini dile getiren Erdoğan, Itno'ya bu kapsamda Türk girişimcilere sağladığı destek için teşekkür etti.

THY'nin Çad'a seferleri ikiden üçe çıkacak

İnşaat alanından savunma sanayine kadar Türk şirketlerinin Çad ile gerçekleştirdikleri projelerin göğüs kabarttığını ifade eden Erdoğan, "Nitekim bu ziyaret vesilesiyle Türkiye- Çad İş Konseyi Toplantısı, görüşmelerimiz öncesinde gerçekleştirildi. Önümüzdeki dönemde ise Karma Ekonomik Komisyonumuzun toplantısını yapmayı planlıyoruz. Türk Hava Yollarının Çad'a düzenlediği seferleri 1 Nisan'dan itibaren haftada ikiden üçe çıkarmayı planladık." diye konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, eğitimin Çad'ın geleceğine ve insan sermayesine verdikleri değerden ötürü ikili ilişkilerde öncelikli bir yere sahip olduğuna işaret ederek, "Yüzlerce Çadlı öğrenciye burs imkanı sağlıyoruz ki bu yıl itibarıyla bu sayı 903'tür, 903 Çadlı öğrenci ülkemizde. Ülkemiz Çadlı öğrencilerin en çok eğitim gördüğü yabancı ülkelerden bir tanesi. Bu yakın ilişkilerin bir göstergesi olarak, dostum Debi'ye Karabük Üniversitesi tarafından yarın fahri doktora unvanı tevdi edilecektir. Bu merasim de YÖK'te gerçekleştirilecektir." bilgisini verdi.

"Çad ve Afrika ülkeleriyle iş birliğini daha da ileriye taşımaya kararlıyız"

Görüşmelerde terörle mücadele konusunu da ele aldıklarını aktaran Erdoğan, Çad ile iş birliğini sürdürme kararlılığını teyit ettiklerini anlattı.

FETÖ ile mücadeledeki desteğiyle Çad'ın, Türkiye ile bu alanda örnek bir dostluk sergilediğinin altını çizen Erdoğan, terör örgütünün Çad'taki okullarının geçen sene Maarif Vakfına devredildiğini söyledi.

Erdoğan, adalet ve eşitliğe dayanan uluslararası düzenin savunucusu olarak Afrika ile ilişkilere önem verdiklerini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Karşılıklı saygı, eşit ortaklık, adalet ve kazan kazan esasına dayalı olarak bu sac ayağını korumak durumundayız. Bu nedenle kıta (Afrika) ülkelerine yönelik sergilenen kibirli, mücadeleci tavırları asla tasvip etmiyoruz. Çad ve Afrika ülkeleriyle iş birliğini daha da ileriye taşımaya kararlıyız. Sayın Cumhurbaşkanı ve heyetiyle bir araya gelmekten duyduğum memnuniyeti tekrar ifade ediyorum. Bu vesileyle de gerek bizim kendilerine, diplomatlar sitesinde ayırdığımız 4 bin metrekarelik yer, onlar da aynı şekilde bizlere 10 bin metrekarelik yer tahsis ettiler. Şimdi her iki taraf süratle buralardaki büyükelçiliklerimizi, gerek rezidansları gerek kançılaryasını bitirmek süratiyle hizmetlerimizi çok daha kararlı bir konuma taşımış olacağız."

"Türkiye oldukça büyük bir ilerleme kaydetti"

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ardından Çad Cumhurbaşkanı İdris Debi Itno, ortak basın toplantında konuştu. 

Türkiye'yi ilk kez 2000 yılında ziyaret ettiğini ve o yıl 4 Çadlı öğrencinin Türkiye'de yüksek öğrenim için bulunduğunu, ikili ticaret hacminin ise o dönem sıfır seviyesinde olduğunu anlatan Itno, o günlerden bu yana oldukça büyük bir ilerleme kaydettiklerini ve 903 Çadlı öğrencinin Türkiye'nin saygın üniversitelerinde yüksek öğrenim gördüğünü söyledi. Itno, "İki ülke arasındaki ticaret hacminin bizlere yakışan bir seviyeye ulaşmasını sağlayabiliriz." diye konuştu.

"İş birliği için gerekli fırsat ve imkanlar elimizde"

Her iki tarafın da iş birliğini geliştirme konusunda gösterdiği ortak iradeden memnuniyet duyduğunu belirten Itno, Türkiye'ye bakanlar ve özel sektör temsilcileriyle birlikte geldiğine dikkati çekti.

"Son derece başarılı geçen" görüşmelerde iş birliğinin çeşitli sektörlere nasıl yayılabileceğini ele aldıklarını anlatan Itno, "Bunun için gerekli fırsatlar ve imkanlar elimizde. Sadece gerekli adımları atmaya cesaret etmeliyiz. Bu fırsatları Türkiye'nin sahip olduğu tecrübe, Türk şirketlerinin de bilgi ve becerisiyle birlikte gerçekleştirebileceğimizi düşünüyorum." ifadesini kullandı.

Türkiye ve Çad arasındaki mevcut potansiyelin farkında olarak fırsat ve olanakları değerlendirdiklerini kaydeden Itno, bugün imzalanan yeni iş birliği anlaşmalarıyla, iki ülke arasında daha önce imzalanan anlaşmaları ve savunma, tarım, sanayi alanlarındaki iş birliğini güçlendirdiklerini vurguladı.

Itno, anlaşmaların hayata geçirilmesi konusunun da iki ülke hükümetlerince takip edilmesinin önemli olduğunun altını çizdi.

"Ortak mücadele ile terörün kökünü kazıyabiliriz"

Askeri konuların da önemli iş birliği alanlarından biri olduğunun altını çizen Itno, "Bu, Türkiye'nin büyük deneyimleri olan bir alandır. Sadece eğitim kapsamında değil, mühimmat ve teçhizat konusunda da Türkiye'nin imkanlarından faydalanabileceğimizi düşünüyorum. Terörizmle böylece daha iyi mücadele etme imkanına sahip olabiliriz." şeklinde konuştu.

Terörün sınırı olmadığını ifade eden Itno, şöyle devam etti:

"Bazen kimin terörist olduğunu ve kimin terörist olmadığını ayırt etmekte sıkıntı çekebiliyoruz. Çünkü hiç bir terörist gelip kendisini terörist olarak tanıtmamaktadır. Sizin bize iletmiş olduğunuz gibi, bizim belki de terörist olduğunu bilmediğimiz insanlarla anlaşma imzalamış olduğumuzu da sonradan öğrendik, sizin yardımlarınızla birlikte. Bu sebeple teröristlerle mücadelemizin ortak bir mücadele olması gerektiğini düşünüyorum. Bu ortak mücadele ile her iki tarafın da terörizmin kökünün kazınmasını sağlayacağını düşünüyorum. Bu konu çağımızın ve yüzyılın vebasıdır."

Itno, görüşmede ayrıca, iki ülkenin kalkınma projelerinin hayata geçirilmesi için tarım, hayvancılık, gıda, maden ve ilaç sanayisi gibi alanlarda özel sektörün sağlayabileceği katkıları da değerlendirdiklerini belirtti.

Çad Cumhurbaşkanı Itno, "Her zaman Türk yatırımcılara gereken kolaylıkların sağlanması ve yatırımların kolaylaştırılması için elimizden gelen her şeyi yapmaya hazır olduğumuzu bir kez daha teyit etmek isterim." diye konuştu.

Görüşme nedeniyle içten teşekkürlerini dile getiren Itno, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yeni yaşını da tebrik etti. 

Kaynak: AA