Yazar Taner Akçam, Şeyh Said olayına dair arşivlerin 100 yıl geçmesine rağmen hâlâ açılmamış olmasının "ayıp" olduğunu söyledi.

Akçam, Medyascope'daki yazısında yüzyıl önce, 29 Haziran 1925’te Diyarbakır’da idam edilen Şeyh Said'in seveninin ve nefret edeninin çok olduğunu belirterek, "hem kendisi hem de önderlik ettiği ayaklanma konusunda hemen hiçbir şey bilmediğimizi bile söyleyebilirim" dedi.

Şeyh Said konusundaki bilgisizliğimizin iki önemli nedeni olduğuna dikkat çeken Akçam, şöyle yazdı:

ARŞİVLER AÇILSAYDI BİRÇOK SORUNUMUZU HALLETMİŞ OLURDUK

"Birincisi konuya ilişkin arşiv bilgilerinin aradan yüzyıl (evet dile kolay, rakamla 100 yıl) geçmiş olmasına rağmen hâlâ araştırmacılardan saklı tutuluyor olmasıdır. Bunu bir “ayıp” telakki etmek isterim. Eğer bir devlet, kendi vatandaşlarının bundan 100 yıl önce yaşanmış bir olay hakkında konuşmasını, konuyla ilgili bilgileri gizleyerek engelliyor ise bu gerçekten ayıptır. Tabii bu akla bir soruyu getiriyor: niçin? Niçin cumhuriyet tarihi boyunca hangi hükümet iş başına gelirse gelsin bu bilgiler vatandaşlardan gizli tutuluyor?

Ben ortada korkulan bir şey olduğunu iddia edeceğim. Korkulan hakikattir. CHP, AKP vb. parti adı fark etmiyor. Türk siyasal eliti hakikatten korkmaktadır. Yoksa 100 yıl öncesinin belgelerini gösterir, üzerine sağlıklı bir tartışma olmasını sağlarlardı.

İddiam basittir: eğer Şeyh Sait ayaklanmasının belgelerini biliyor ve ayaklanma üzerine rahatça konuşabiliyor olsaydık, bugün demokrasiye ilişkin birçok sorunumuzu halletmiş olurduk. Tarihi hakikatler üzerine konuşmanın demokratik bir gelecek yaratmanın ön şartı olduğu açık ve bilinir bir gerçektir.

Şeyh Said konusundaki bilgisizliğimizin ama ikinci bir önemli nedeni daha var. O da Cumhuriyetin kuruluş yıllarına ait ezberlediğimiz hikâye(ler)dir. Oysa bildiğimiz hikâye(ler) ile Şeyh Said olayını anlamamız mümkün değildir. Çünkü olayı anlamak için soracağınız sorular o anlatılan hikâyeler tarafından sınırlandırılır. Ve hikâyenin dışında var olan hakikatleri bilmeniz imkânsız hale gelir."

Akçam, yazısında Şeyh Said hareketinin eşit vatandaşlık arayışı olduğunu söyledi.

ŞEYH SAİD, SAİD NURSİ VE SEYYİD RIZA MİLLİ KAHRAMAN OLDUKLARI ORTAYA ÇIKACAK

Akçam'ın yazısında sosyal medya hesabından yorum yapan Mücahit Bilici ise, "Şeyh Said, Said Nursi ve Seyyid Rıza... Resmi propaganda ile görünmezleştirilen bu üç zatın milli kahraman olduklarının ortaya çıktığı günleri de göreceğiz. Zira bu zatların aslında onlara zulmeden Kemalist kadrolardan daha demokrat, daha ilerici ve daha yerli olduklarını gördükçe şaşıracağız" şeklinde yazdı.