Rus gazına Avrupa’dan daha fazla ödüyoruz

Doğalgaz fiyatlarında indirim için gidilen İran’dan eli boş dönen Türkiye, rotayı Rusya’ya çevirdi. Rusya’nın Almanya’dan sonra en büyük doğalgaz müşterisi olan Türkiye, bin metreküp için Almanya’dan 20-25 dolar daha fazla para ödüyor. Dövizdeki yükseliş de eklendiğinde kabaran fatura yine vatandaşa çıkacak.

Türkiye’nin kamu şirketi BOTAŞ, en pahalı doğalgazı İran’dan alıyor. Ancak Zaman’ın enerji yönetimi kaynaklarından aldığı bilgiye göre, Rusya’nın kamu şirketi Gazprom’dan alınan gazın fiyatı da Avrupa’ya göre pahalı. Almanya’dan 20-25 dolar daha fazla para ödeyen Türkiye, gaz fiyatlarında indirim yapması için Rusya’dan talepte bulundu. Almanya, bin metreküp doğalgaz için Rusya’ya 375-380 dolar öderken, Türkiye (kamu-özel ortalaması) aynı miktar için 390- 400 dolar ödeme yapıyor.

Türkiye, 2013’te (kamu ve özel sektör) toplam 45,2 milyar metreküp doğalgaz ithal etti. İthalatın yaklaşık yüzde 60’ı Rusya’dan yapılıyor. Türkiye, Rusya’nın Almanya’dan sonra en büyük doğalgaz müşterileri arasında. Almanlar, Rusya’dan ithal ettikleri gazı Türkiye’ye göre daha avantajlı fiyattan alıyor. Enerji yönetimi kaynakları, Rusya’dan ithal edilen doğalgazın önemli bölümünü Mavi Akım Hattı’ndan alındığına dikkat çekti. Bu stratejik avantajın Türkiye’ye her bin metreküp gazda ortalama 20-25 dolar düzeyinde fiyat avantajı sağlaması öngörülüyor. Ancak, bu avantaj gaz fiyatına yansımıyor. Aksine Türkiye, Rus gazını Almanya göre daha pahalı alıyor.

Enerji yönetimi, bu kritik verileri de dikkate alarak Rus Gazprom nezdinde aralık ayında indirim yapması için girişimde bulundu. Kaynaklar, Türkiye’nin Rusya’nın en önemli müşterilerinden biri olduğuna işaret ederek, “Gazprom’dan indirim için cevap bekleniyor.” değerlendirmesini yaptı. Gazprom’dan gelecek muhtemel bir indirimin, özel sektör gaz ithalatçıları üzerinden özellikle son dönemde dolar kurunun yükselmesiyle büyük mali sıkıntı yaşayan toptancılara yansıtılması bekleniyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) 2014 yılı tüketim tahminine göre Türkiye bu yıl 46,5 milyar metreküp gaz tüketecek. Doğalgaz sektörü temsilcileri, son yıllardaki yıllık tüketimlerin 45-46 milyar metreküp arasında değişiklik arz ettiğini belirterek, “Türkiye’de doğalgazın tüketiminde ve talebinde yatay bir seviyeye gelindiği gözlenmektedir. Bu durum, ülkenin enerji ihtiyacının artmadığı anlamına gelmiyor. Aksine daha ekonomik olan kömür gibi yakıtlara geçişin artması ile pahalı doğalgazın ülkede olan pazarını kaybettiği sonucuna ulaşılmaktadır.” görüşünü savundu. Türkiye halen en pahalı doğalgazı İran’dan alıyor. Sektör temsilcilerinden alınan bilgiye göre, İran’a her bin metreküp gaz için 490 civarı ödeme yapılıyor. Diğer alternatiflerle karşılaştırıldığında, doğrudan boru hattı ile ithalat yapılan kaynak İran olmasına rağmen, İran gazı aynı bölgeden gelen diğer alım fiyatlarına göre yüzde 40-50 civarında pahalı.

Zaman