Mesela yeni keşfedilmiş bir adaya keşfe gittiğimizi varsayalım. Adaya ayak basıyoruz. Sonra bir yerde bulgur, un, buğday, hamur, ekmek, pasta olan bir yer buluyoruz. O adada bilinçli canlıların yaşadığından şüphemiz kalmaz. Çünkü bu besinler aynı hammadde işlenerek yapılır. Bir tecrübe, bir bilgi nihayetinde bilinç gerekir.
Aynen o şekilde bu evrene bir bakalım: Maddelerin yapıtaşları birbirine benzer. İlk olarak hidrojen izotoplarının oluştuğu söyleniyor. Atomlar; elektron, nötron ve protondan oluşuyor. Ama bildiğimiz ve bilmediğimiz bütün âlem bunlardan oluşuyor. Beynimizle gerçekleştirdiğimiz işlemleri düşünün, diğer taraftan yıldızları ve kara delikleri... Hepsinin yapıtaşları birbirine benzer hatta aynı. Ama dediğimiz 3 maddeden birbirinden farklı ne kadar şey yaratılmış. Burada da aynı şekilde bir bilinçli tasarımdan, bir hikmetten, bir kudretten, bir ilimden şüphe etmememiz gerekiyor.
Maddeyi ve yapıtaşlarını tefekkür etmek zor gelirse basit bir toprağı incelemek yeterli olacaktır. O basit toprağa hangi tohumu ekersen onun meyvesini alırsın. Aslında tohumları hatta özelliklerin kaydolunduğu DNA'yı incelersek tohumların da aynı maddelerden oluştuğunu görürüz. Oysa meyveler; elma, çilek, karpuz vesaire ve çeşit çeşit çiçekler basit bir topraktan yetişirler.
Bu noktada bu maddelerin tabiatının bu olduğu söylenerek işin içinden çıkılamaz. Çünkü tabiat Allah'ın kâinata koyduğu kuralların isimlendirilmesinden ibarettir. O kuralları koyan, maddelere o özellikleri veren bir kudret lazımdır. Ayrıca neticeler (sonuçlar), son derece sanatlı, hikmetli, faydalı olduğuna göre tesadüfe havale edilemez.
Tüm bu tefekkür ile şu sonuca varıyoruz ki; basit maddelerden, bir çok farklı farklı şeyi yaratmak her şeyin yaratıcısına ait bir fiil olabilir. Bu zat ise sonsuz hikmet ve kudret ve ilim sahibi olan Allahu tealadır.
(Otuzüçüncü söz okyanusundan kalbime damlayanlar)