Hanefi mezhebine göre kurban kesmek vacip olup, Hanefi mezhebi dışındaki mezheplerde sünnet olarak kabul edilmektedir. Kurban kesmek, maddi durumu yerinde olup kurban kesme şartlarını yerine getirebilen Müslümanların dini görevlerinden biridir. Özellikle son beş altı yıldır et ve kurbanlıklar ülkemizde alışılmışın üzerinde pahalı olduğundan dolayı insanlar kurban ibadetini “daha ekonomik bir şekilde yerine getirebilir miyim” diye arayış içerisindeler. Kurban, kesmesi üzerine vacip olan birisi mümkün mertebe içerisinde bulunduğu ekonomik şartları da göz önüne alarak ayağını yorganına göre uzatıp gerekli adımları ona göre atmalıdır. Gücünün yettiği derecede bu ibadeti yerine getirmesi en uygunudur. Kurban keseyim diyerek kendisini borç içine sürüklemesi de uygun değildir. Desinler diye, gelenek-görenek olsun maksadıyla kurban kesmek caiz değildir, ihlası kaçırır. Her ibadette olduğu gibi bunu da Allah rızası için yapmalıyız.
Yurt dışı vekaleten kurban bağışı
Yurt içinde şahsen kurbanlık koyun veya koç kesecek birisi en az küçük bir hayvan için 15-20 bin TL ayırması gerekir. Küçük baş kurbanlıkların yağ hariç eti 10-15 kg ancak çıkacaktır, bu eti kime versin kime vermesin, büyükbaş kurbanlık için ortaklaşa hisse alayım dese bunun için asgari 30 bin TL gereklidir. Bu gider kişinin ekonomik gücünü aşacak olursa şöyle diyebilir: Hem vacip olan kurban ibadetimi yerine getireyim hem de Afrika gibi yurt dışında ihtiyacı olan insanları sevindireyim diyerek adım atabilir. Afrika gibi ülkelerde büyük baş hissesinin ülkemize göre ucuz olmasının nedenlerinden birkaçı; büyük baş hayvanların cüsse olarak zayıf olması, hem de fiyat olarak uygun olmasıdır. Bazen bir ailede iki kişi kurban kesecekse birisini yurtdışına verebilir diğerini yurt içinde kesebilir, böylece hem ekonomik olarak kendini dengede tutmaya çalışacak hem de ibadetini yapmış olacak, bunun yanı sıra fakir insanların hayır ve dualarını alacaktır. Bazen kurban kesmeye gücü yeten birisi zaman ve mekan olarak müsait olmayınca vekaleten kurbanını kendi durumuna göre yurt içi veya dışında bir STK’ya vererek bu ibadetini yerine getirmek isteyebilir. Hatta, geçenlerde bir kardeşimiz ailecek yedi hissesi varmış, fiyat biraz daha uygun olsun diye hiç aracı kuruma ihtiyaç duymadan yurt dışında tanıdık birisine ücretini EFT ederek vekâletini vermiş, inşaallah bayram günü kurban kesimi yapılacak. Ayrıca “kurban kesilirken canlı olarak izleyeceğim” dedi.
Kurban bağışı kabul eden hayır kurumları
Eskiden daha çok vekaleten kurban bağışlarını Diyanet Vakfı veya Kızılay Vakfı aracılığıyla ihtiyaç sahiplerine bağışlardık. Şimdi bu kurumlar ile birlikte birçok hayır kurumları devreye girerek yurt içinde ve yurt dışında İslami şartlara uygun olarak, hijyenik, sağlıklı ve güvenilir bir şekilde kurban vekaleti vereceklere yardımcı olmaktadırlar. Bu STK’lar gerek yurt içinde ve gerekse yurt dışında hem yanlarında yatılı eğitim gören öğrencilerin yıl içerindeki et ihtiyaçlarını karşılamakta hem de fakir ve ihtiyaç sahiplerine et ulaştırmak amacıyla bu görevlerini yerine getirmektedirler. Kurban bağışı organizasyonu yapan, yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösteren tüm yasal STK vakıf ve dernekler kurbanlıkların alımından tutun kesimine ve etlerinin depolanması ve dağıtım süreçlerinde uzun süreli meşakkatleri göze aldıklarının inancı içerisindeyim. Bu süreçler tabi ki maddi imkanlar ile yürütülmektedir. Kurbanlıkların büyük baş, küçük baş, yurt içi, yurt dışı ve ayrıca Filistin ve Gazze için de fiyatları ayrı ayrı çıkarılarak, süreçlerdeki giderler dahil edilerek nihai fiyatlar sezon içerinde belirlenmektedir. Bu kurumlardan bana son beş altı yıldır Kızılay ve Diyanet de dahil olmak üzere bağış mesajı gelmektedir. Hangisini kendime o an uygun görüyorsam son birkaç yıldır vekaletimi onlara veriyorum. Kurban bağışı ile vekalet alan organizasyon kurumları kim olursa olsun işlemlerin sağlıklı olarak yürütülmesinde vebali kendilerine aittir. Benim görevim araştırmak, sual ederek en doğru seçeneği tercih etmektir. Bazı kurumlarda ve bazı işlerde olduğu gibi bu faaliyetlerde su istimale rastlanabilir, bu zayıf ihtimal var diye kurbanımı yurt dışına vekalet vermeme engel olmamalıdır. Ayrıca bu gibi durumlarda STK, vakıf ve dernek gibi hayır kurumlarına toptan şüphe ile yaklaşım yanlış olacaktır.
Maksat Allah rızası olunca
Netice-i kelam kurban zaten herkese vacip olmayan, Allah rızası için yapılan bir ibadettir. Pek tabi ki hali vakti daha yerinde olan isterse tek başına bir deve de kesebilir, Rabbim kabul eylesin. Ben de şahsen birkaç yıldır yurt dışına kurbanımın vekaletini veriyorum, içim rahat, kesim videosu tarafıma gönderiliyor, kesim sırasında hissedeki ismim zikrediliyor, bunu dünya gözü ve kulağı ile müşahede ediyorum. Elimizden gelen bu, hasılı kelam tevekküllü olmak gerekiyor. Rabbim keseceğimiz kurbanları dergah-ı izzetinde makbul eylesin. Kurban Bayramınızı tebrik eder hayırlara vesile olmasını dilerim. Bu yazıyı terviye günü kaleme aldım, şu sıralar milyonlarca Hacı adayı, Mekke’den Arafat’a, Müzdelife’ye ve Mina’ya yola çıktılar. Arafat’ta yapılacak tüm duaların Gazze ve Filistin’deki kardeşlerimizin kurtuluşuna vesile olmasını Allah’tan niyaz ediyorum. Rabbim Alem-i İslam’a diriliş ve uyanıklık ihsan eylesin. Sözde batı medeniyeti diye geçinen ülkelere ve onlara esir, kul köle olanlara merhamet versin. Gazze’deki zulmü haksız ve sebepsiz yere devam ettiren aç gözlü İsrail devletinin gözünü bir an evvel kara toprak doyursun. Rabbim bizlere de Hazreti İsmail’in ihlas, metanet ve teslimiyetini nasip eylesin. Amin.
Allah’a emanet olunuz.