İsrail'in 14 Mayıs 1948'de tarihi Filistin topraklarında bağımsızlığını ilan etmesi, felaketler zincirinin başlangıcı olurken, topraklarını terk etmek zorunda bırakılan Filistinliler için geri dönüş ümidi de gün geçtikçe azalıyor.

İsrail'in kuruluş sürecinde topraklarından ayrılmak zorunda bırakılan Filistinlilerin sığındığı komşu ülkelerin başında 12 mülteci kampıyla Lübnan geliyor. Filistinli mültecilerin sığındığı ülkelerden Ürdün'de 10, Suriye'de ise 12 mülteci kampı bulunuyor.

450 bin Filistinli mülteci Lübnan'da

Resmi rakamlara göre, Birleşmiş Milletlere (BM) kayıtlı 450 bin civarında Filistinli mülteci Lübnan'da yaşıyor. Lübnan nüfusunun yaklaşık yüzde 10'unu oluşturan bu mültecilerin yarısından fazlası (yüzde 62), altyapı ve sosyal imkanların çok kısıtlı olduğu 12 mülteci kampında yaşarken geri kalanlar ise kamp çevresinde ve ülkenin farklı bölgelerinde ikamet ediyor.

Lübnan'da hak ihlalleri altında yaşıyorlar

Mültecilerin statüsüne ilişkin 1951 Sözleşmesi ve 1967 Protokolü'ne taraf olmadığı için mültecilerin haklarının korunması konusunda sorumluluk kabul etmeyen Lübnan, İsrail'den sonra Filistinli mültecilerin en fazla hak ihlaline maruz kaldığı ülke konumunda.

Nüfusunun yarısı 25 yaşın altında olan kampların iç güvenliği, farklı Filistinli gruplar tarafından sağlanıyor. Bazı kamplarda bu gruplar tarafından oluşturulan ortak güvenlik birimleri bulunuyor. Kampların girişinde ve etrafında ise Lübnan askerleri görev yapıyor.

Altyapısı olmayan kamplarda, en büyük sorunların başında su ve elektrik sıkıntısı yer alıyor. Nüfus artışının hızla devam etmesi, eğitim ve sağlık imkanlarının her geçen gün daha da yetersiz kalmasına neden oluyor.

Filistinli mültecilerin 20 mesleği yapmasına izin verilmiyor

Lübnan'daki Filistinli mülteciler, bu ülkeye geldikleri ilk yıllardan günümüze kadar birçok temel insani haktan yoksun olarak yaşıyorlar.

Ülkede, 2001 yılında çıkarılan kanunlar ile bu hak ihlalleri daha da artarak resmileşti.

Filistinlilerin, 2001 yılından itibaren mülk edinmeleri, sahip oldukları mülkü çocuklarına bırakma hakları, doktorluk, avukatlık, eczacılık başta olmak üzere yaklaşık 20 mesleği yapmalarına izin verilmiyor.

Resmi bir devletin vatandaşı olmadıkları için Filistinli mülteciler, Lübnan'da yaşayan ve çalışan diğer yabancılarla aynı hakları talep edemiyorlar.

Zorunlu göçün 69. yılı

Onlarca yıldır sürgün hayatı yaşayan milyonlarca Filistinli için "Nekbe" (Büyük Felaket), tam 69 yıldır zorunlu göç, yağma ve katliamların simgesi olmaya devam ediyor.

Lübnan'da doğan binlerce Filistinli mülteci, hiç görmedikleri vatanlarına bir gün dönmenin hayalini kuruyor. 

AA