Askeri araçların montaj ve bakım-onarımı için sanal ve artırılmış gerçeklik çözümleri sunan Daysoft, sağlık personelinin eğitimine yönelik "sanal müdahale odası" uygulaması geliştirdi.

Daysoft Genel Müdürü Aytaç Yolcubal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bir teknoloji ve mühendislik şirketi olarak savunma sanayisine yönelik çeşitli projeler gerçekleştirdiklerini söyledi.

Kullanıcılara geliştirdikleri ürünlere ilişkin eğitim vermek için sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojilerinden yararlandıklarını belirten Yolcubal, bu şekilde eğitimleri daha etkin hale getirmeye çalıştıklarını bildirdi.

Yolcubal, burada geliştirilen teknolojilerle farklı alanlarda da çözümler oluşturulabileceğini keşfettiklerine dikkati çekerek, medikal kullanımın bunlardan biri olduğunu dile getirdi.

Savunma sanayisinde askeri araç elektroniği, elektronik sistemleri ve yazılımlarının sistem ve alt sistem tasarımlarını yaptıklarına, bunların entegrasyon, bakım-onarım gibi prosesleri bulunduğuna işaret eden Yolcubal, "Kullanıcıların teslim ettiğimiz sistemin yanına gelmeden, belirlenen eğitim odalarında bu tarz teknolojilerle söz konusu süreçleri deneyimlemesini istiyoruz. Bu kapsamda savunma sanayisinde kullanılan araçların cıvatasından alt sistemlerinin kullanımına, lastik montajından üstyapısına kadar tüm süreci modelleyerek bir eğitim serisi halinde sanal gerçeklik platformlarına taşıyoruz. Kendisi olmadığı anlarda da aracın montajıyla ilgili tüm süreçlerin bu tarz teknolojiler yardımıyla deneyimlenmesini sağlamayı amaçlıyoruz." dedi.

Sanal gerçeklikle "fizik tedavi" imkanı

Yolcubal, eğitime ihtiyaç duyulan her alanda sanal ve artırılmış gerçeklik teknolojilerinden yararlanılabileceğini söyledi.

Bazı eğitimlerin doküman ya da sunular üzerinden takiple algılanmasının zor olabildiğini vurgulayan Yolcubal, özellikle yeni kuşağın da interaktif bir eğitim beklentisi içinde bulunduğuna işaret etti.

Yolcubal, medikal sektöründen bu alanda bazı talepler aldıkları bilgisini vererek, şöyle konuştu:

"Gündemde olan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını, buna müdahale yöntemleri, destek personeli ya da sağlık ekiplerinin eğitilmesi konusunda neler yapabiliriz diye düşünürken, medikal alanda da çıktılar elde etmeye başladık. Medikalde birden fazla alanda kullanım mevcut. Bir tıbbi cihaz kullanımını deneyimlememiz gerekiyor olabilir ama o anda tıbbi cihaz olmayabilir. Bunun yanında doktor ne yapacağıyla ilgili deneyimi yaşayabilir, bu konuda kendisini eğitebilir, hasta da nasıl bir prosedürden geçeceğini deneyimleyebilir. Ayrıca meditasyon, çeşitli fiziksel aktiviteler gibi alanlarda halihazırda kullanım örnekleri mevcut. Örneğin, fizik tedavi sırasında gözlük takıp bir havuza girdiğinizi gördüğünüzde, beyin kasları havuzdaymış gibi hareket edilmesi için komutlar veriyor. Bu tür tedavilerde bu teknolojiden yararlanılabiliyor."

Yolcubal, tıbbi cihaz kullanımı bu tarz teknolojilerle deneyimlendiğinde düşük maliyetle tekrar yapabilme, istenildiği kadar denemede bulunabilme avantajlarının sunulduğunu söyledi.

İlk müdahale sanal hastaya

Dünyada Kovid-19'a belirli bir müdahale yönteminin henüz bulunmadığını belirten Yolcubal, şu değerlendirmede bulundu:

"Çeşitli yöntemler denenerek, istatistik ve sonuç değerlendirilerek yeni yöntemler belirleniyor. Hedefimiz, sağlık personeli hastayla buluşmadan önce, hastane ortamında kurulacak bir sanal müdahale odasıyla Sağlık Bakanlığının yayınladığı protokolleri eş zamanlı olarak takip edip deneyimleyebileceği bir yazılım çözümü oluşturmak. Hasta durumu gözetmeksizin sağlık personeli önce bu odalara giriyor, odada Sağlık Bakanlığının yayınladığı algoritmaları online olarak görebiliyor. Bununla ilgili müdahale yapabileceği yöntemlerin alet edevatları, teknik teçhizatı odada sanal olarak mevcut, sanal bir hasta da bulunuyor. Bu cihazların kullanımı, ne gibi durumlarda, hangi senaryolarla hastaya uygulama yapılacağını deneyimleme şansı yakalanıyor."

Bu tür bir yazılımın sağlık personelinin deneyimiyle karşılaştırılamayacağını vurgulayan Yolcubal, bunun yanında hastabakıcılar ve tıp öğrencileri için evde müdahale gibi durumlara yönelik bu tür yazılımlardan destek alınabileceğini söyledi. Yolcubal, "Temel hedef, hastayla buluşmadan önce personelin eğitim senaryosunu almasını, daha sonra hastayla buluşmasını sağlamak." ifadelerini kullandı.

"Hata yapılacaksa sanal ortamda yapılsın"

Aytaç Yolcubal, bu teknolojilerle medikal cihazların kullanımı, bakımı ve montajıyla ilgili de sanal eğitimler gerçekleştirilebileceğini dile getirdi.

El terminallerindeki titreşim geri bildirimleri, kulaklıktan duyan bir klik sesi, görsel olarak renk değiştirmeleriyle sanal deneyimin en iyi şekilde algılanmasının sağlandığını belirten Yolcubal, şunları kaydetti:

"Herhangi bir cihazın kullanımını deneyimleme fırsatı buluyorsunuz. Bu da cihazı kullanırken yapılacak hata oranını düşürmüş oluyor. Bunun yanında cihazı kullanırken tekrarlayan bir maliyete ihtiyacınız varsa, örneğin bir kan ölçüm cihazının nasıl kullanıldığını başka birine anlatmak için bir kan tüpü ve bir kartuş gibi tekrarlayan bir maliyet gideriniz çıkıyor, bu tarz teknolojilerle tekrarlayan maliyetlere gerek kalmadan gerçeğe en yakın deneyimi yaşamış oluyorsunuz. Buradaki hedef, eğer bir hata yapılacaksa bunun sanal ortamda yapılması. Bunun yanında bazı cihazların kullanılması el alışkanlığı gerektiriyor. El alışkanlığını kazanmak için fazla tekrarla aynı senaryonun gerçekleşmesi lazım. Bu durumda da söz konusu teknolojiler doğru bir konumda avantaj sağlamış oluyor." 

AA