Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Ayasofya Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi ile Fatih Sultan Mehmet ve Dönemi Uygulama ve Araştırma Merkezince çevrimiçi düzenlenen "Fetih ve Ayasofya Sempozyumu" başladı.

Sempozyumun açılış oturumunda konuşan Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, Ayasofya Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin ilk programının İstanbul'un fethinin 568. yıl dönümü münasebetiyle "Fetih ve Ayasofya" temasıyla yapıldığını söyledi.

Merkezin bundan sonra da var olan bütün imkanlarını seferber ederek Ayasofya araştırmalarına katkı vereceğini ve bu alana yeni bir ruh kazandıracağını aktaran Kurşun, dünya mirası Ayasofya hakkında çok yönlü araştırmalarla daha çok akademik çalışma ve ürünün ortaya konulmasının amaçlandığını ifade etti.

İstanbul'un fethi, Ayasofya'nın fethi demekti

Prof. Dr. Kurşun, "Zira İstanbul'un fetih motivasyonlarından birisi, belki de en önemlisi Ayasofya'dır. Bu açıdan Ayasofya, araştırılmayı ve anlaşılmayı hak etmektedir." dedi.

Müslümanların zaferden zafere koşup fetihler yaptıkları Ortaçağ boyunca İstanbul'u kuşattıkları halde ele geçirememelerinin psikolojik etkisinin çok büyük olmadığını, onların diğer zaferleriyle yetindiğini dile getiren Kurşun, "Hatta kazandıkları zaferler İstanbul'un fethine dair olan rivayetlere daha çok inanmalarına imkan tanımaktaydı. Kur'an'da Bizans'ın mağlup olacağı açıkça yazılırken, İstanbul'dan doğrudan söz edilmemekteydi. Ancak hadislerde İstanbul'un yer alması dikkatleri Bizans'ın en büyük mabedi ve sembolü olan Ayasofya'ya çevirmişti. Başka bir ifadeyle İstanbul'un fethi, Ayasofya'nın fethi demekti." ifadelerini kullandı.

Fethin sembolü Ayasofya'dır

12. asırdan itibaren İslam dünyasının eski parlak günlerini yitirdiğini ve siyasi dağınıklıklarla karşı karşıya kaldığını belirterek, şunları kaydetti:

"İstanbul Müslümanların dünyasına karamsarlığın egemen olduğu bir dönemde Osmanlı'nın genç sultanı Fatih Sultan Mehmet tarafından fethedildi. Bu fetih doğuda yeniden doğuşu müjdelerken, Endülüs'te son Müslümanı da ortadan kaldırmaya teşebbüs edenlere verilen en büyük cevap oldu. Bu yüzden İstanbul'un fethi Müslümanlar ve Müslüman Türkler için yeniden dirilişi temsil edecektir. Bunun yani fethin sembolü de Ayasofya'dır ve tabii olarak fethin hemen akabinde bu ulu mabet camiye tebdil edilecektir."

Ayasofya'nın 1453'ten 1932'de yeniden bakım ve onarıma alınıncaya kadar Osmanlıların ulu camisi olarak varlığını sürdürdüğünü, bu tarihten sonra müzeye çevrildiğini, 19 Temmuz 2020'de yeniden asli fonksiyonuna irca edildiğini aktaran Kurşun, bu sempozyum fetih ve Ayasofya ilişkisini ve hafızalardaki Ayasofya'yı anmak maksadıyla düzenlendiğini sözlerine ekledi.

aa