بِاسْمِهٖ سُبْحَانَهُ

Bugünlerde; çocuk yaşta evlendirme vakası üzerinden; zındık, müfsit ve fasık fitneciler işi Hz. Ayşe annemize getirip dayattılar.
Sefil, facir münafıklara ve de ahmak şeyh ve hocalara mecburi bir cevap denemesi...

اَلنَّبِيُّ اَوْلٰى بِالْمُؤْمِن۪ينَ مِنْ اَنْفُسِهِمْ وَاَزْوَاجُهُٓ اُمَّهَاتُهُمْۜ

"Peygamber, mü’minlere kendi canlarından daha önce gelir. Onun eşleri de mü’minlerin analarıdır." (Ahzap Suresi 6.Ayet)

Münafıklar Hz. Aişe'ye iftirada bulundular. Allah, kıyamete kadar okunacak kitabında onu temize çıkardı, Hz. Aişe'nin masum olduğunu açıkladı. (Nur Suresi:10-21.Ayetler)

***

Üstad Nursi; dini hükümlerde tartışmasız şeffaf bir odak olan başta Hz. Ayşe ve diğer annelerimiz için, “Esrar ve ahkâm-ı dinin [dinin hükümlerinin] hemen yarısı belki onlardan geliyor. Demek bu azim vazifeye bir çok, meşrepçe muhtelif ezvac-ı tahirat [iffetli zevceler] lâzımdır” diyerek bu tabloyu özetliyor. (Hanımlar Rehberi)

***

EVLİLİKTE İSLAMİ TEMEL ZEMİN

Tam Eda Ehliyeti

Tam eda ehliyeti; akıllı bir insanın büluğdan sonraki sorumlu ve yetkili durumunu ifade eder.

Bu ehliyete sahip olan kimse her türlü hukuki işlemleri yapabilir.

Tam eda ehliyetinin 3 esas unsuru vardır.

1-Kişinin yaptıklarının sonuçlarını idrak edebilmesi, akıllı olmasıdır.

2-Kişinin büluğ/ergenlik çağına gelmiş olmasıdır. Bu çağ biyolojik olgunluğu ifade etmektedir. Buluğ çağının her şahıs için farklı yaşta olması mümkündür.

Bundan dolayı kız ve erkek için belirlenmiş alt ve üst sınırlar bulunmaktadır.

Ergenlik/büluğ çağının alt sınır kızlarda 9, erkekte 12 yaştır.

Müçtehitlerin çoğuna göre üst sınır yaşı 15'tir.

Ebû Hanife’ye göre ise üst sınır kızda 17, erkekte 18 olup, bu yaşa gelenlerde erginlik belirtileri görülmese bile hükmen bâliğ sayılırlar. Ergin ve akıllı olan erkek ve kadın artık bütün ibadetlerle yükümlü olur.

İnsan büluğa ermekle, küçüklükten büyüklüğe geçer. İmam Hanefi’ye göre insan, buluğa erdiğinde eda ehliyeti tam olur. Yani kişi haklarını kullanmaya, sözlü, yazılı ve fiili hukuki işlemleri bizzat yapmaya, dini ve içtimai mükellefiyetlere muhatap olmaya ehil hale gelir.

3-Rüşd Devresi

Kişinin aklı başında olması, canını, malını koruma ve idare etmeyi başarabilme kudretidir.

Rüşdün çoğu kere buluğla/adolesansla birlikte gerçekleştiği gözönüne alındığında baliğ olan kimsenin genelde raşid de olduğu düşünülmüştür.

Ancak baliğ/ergen kimse, çıkar ve zararını bilme, yönetme yeterliğine sahip değilse, büluğa ermesi tam ehliyetli olması için yeterli değildir.

Mal ve mirasının kendisine teslimi için rüşd şartının gerçekleşmesi/raşit olması gerekir.

Eda ehliyetinin temelini akıl oluşturur.

Şayet akıl eksikse, eda ehliyeti de eksik, akıl tamsa eda ehliyeti de tamdır.

Akıl ve rüşt gelişimi ise çok çeşitli derecelere sahiptir.

İnsan akıllı olarak buluğa erdikten sonra artık tüm şer’î ve hukuki tekliflerle mükellef olur.

Büluğ çağı ile insan çocukluktan çıkıp, gençlik çağına ayak basmış olur.

EVLENME EHLİYETİ/ HAKKI

Nikâh akdi, karı-koca arasında beraber yaşamaya ve yararlanmaya imkan doğuran, taraflara karşılıklı hak ve görevler yükleyen rızai bir akittir.

Kişinin evlenmeye ehil olması, İslam hukukunda ve diğer hukuklarda bazı şartlara bağlıdır. Şahısların evliliğe ehil olduğu çağa "evlilik rüşdü" denir.

İslami hukukta bu devre büluğ çağının sonu, yani ergenlik belirtilerinin görülmesi gereken izafi yaş sınırıdır.

Aile Hukuku Kararnamesine göre evlilik yaşı erkek için 18, kadın için 17'dir.

Türk Medeni Kanunu'na göre ise bu yaş her ikisi için de on sekizdir.

Eda ehliyetine sahip olan şahıs, kimsenin iznine ihtiyaç duymaksızın tasarruflarda bulunabilmektedir. Aynı zamanda evlenme ehliyetine sahip olan bir kişi de, evlenmek için başka birinin iznine gerek duymayacaktır.

Evlenme ehliyeti “Başka birinin izin ve icazetine ihtiyaç duymaksızın, kişinin kendi irade beyanıyla evlenebilmesidir” şeklinde de tanımlanmıştır. İslam aile hukuku bakımından şahsın başka birinin izin ve icazetine ihtiyaç duymaksızın evlenebilmesi için, tam eda ehliyeti sahibi olması gerekmektedir.

Evlenme ehliyetinin tarifinden ve şartlarından hareketle evlenme ehliyetini daha kapsamlı olarak: “Tam eda ehliyetli yani akıllı, buluğa ermiş ve hür birinin, başkasının izin ve icazetine ihtiyaç duymaksızın, dilediği kişiyle evlenebilme salahiyetidir” şeklinde tanımlanabilir.

Hanefilere göre rüşt-temyiz gücü (iyiyi kötüden, kazancı/zarardan ayırma yetkinliği) tam gelişmeyenler ve akıl hastalığı nedeniyle temyiz gücü hiç bulunmayanlar tam ehliyetsiz, mümeyyiz küçükler ve temyiz gücü tam olarak gelişmemiş bulunan akıl hastaları ve bunaklar eksik ehliyetli sayılmışlardır.

Hanefi mezhebine göre büluğa ermiş erkek ve kadın kendi irade beyanı ile evlenebilirken, çoğunluk içtihadına göre ise kadın kendisini evlendirme konusunda tam bir hürriyete sahip değildir.

Ebû Hanife’ye göre ise, kadın evlenme hususunda serbest tutulmuş, istediği ile evlenebilme imkânı tanınmıştır.

Fakat nikâhının velisinin izniyle yapılması daha iyi görülmüştür. Eğer kadın, nikâh akdini velisinin izni olmaksızın yaptırırsa, insani ve ahlaki olarak yanlış bir iş yapmıştır amma günah da işlemiş sayılmaz.

(Kaynak: Merve Mutlu, Yüksek Lisans Tezi, Hanefi Mezhebine Göre Evlenme Ehliyeti Ve Çocukların Evlendirilmesi Meselesi (Modern Hukuk Mukayeseli)

***

Evlenmede Beşeri ve Biyolojik Temel

"Üreme fonksiyonlarının yavaş yavaş kazanılması ve sonlandırılması ergenlik olarak adlandırılıyor. Ergenliğin başlama yaşları, kemik yaşına göre değişiklik gösterebiliyor. Takvim yaşı ergenlik dönemi için önemli bir etken değildir. Çocukların kemik yaşlarına göre ergenlik dönemi geçirdiği ön görülüyor.

Kızların kemik yaşı 10, erkeklerin kemik yaşı 11 olduğunda, ergenlik belirtileri kendini net olarak göstermeye başlar.

Genel anlamda kızlar ve erkekler arasında 1 veya 2 yıl fark olabiliyor.

Ergenlik dönemi her çocuğun kendine özel bir durumudur.

Çocuklar değerlendirilirken ergenlik dönemleri göz önüne alınmalıdır.

Çocukların bazılarında erken ergenlik dönemi görülebiliyor. Ergenlik döneminin başlamasında kemik yaşı oldukça önemlidir.
Erkeklerde bu yaş 11, kız çocuklarında ise 10'dur. Kemik yaşı ergenlik dönemini belirleyen bir kriterdir." (Hürriyet/ Kelebek 22 Temmuz 2021)

Ergenlik ve Rüşt Dönemi İnsanlarda Farklıdır!

1.Örnek:

"Abdullah bin Abbas, Hz. Peygamber’in (asm) vefatında 13 yaşında bir gençti.

Çok hadis rivayet eden sahâbîlerden biri olarak naklettiği 1660 hadisin bir kısmını bizzat Peygamber’den duymuş, çoğunu ise Hz. Ömer, Ali, Muâz, babası Abbas, Abdurrahman b. Avf, Ebû Süfyân, Ebû Zer, Übey b. Kâ‘b, Zeyd b. Sâbit ve diğer sahâbîlerden öğrenmiştir.

Tercümânü’l-Kur’ân/ilk müfessir unvanlarıyla anılagelmiştir.

Nitekim Halife Ömer, Bedir ashabının da katıldığı ilim meclislerinde, yaşının küçük olmasına rağmen onu da bulundurur ve fikirlerine değer verirdi." (TDV İslam Ansiklopedesi: Abdullah bin Abbas maddesi)

2.Örnek:

Said Nursi, temyiz ve raşitlik bakımından erken gelişim gösteren bir başka örnektir.

13/14 yaşında hocalık icazeti alması ve genel ve özel davranışlarındaki üstün gelişim ve kemal, erken rüşt ve ehliyetin çarpıcı bir örneğidir.

"Dünya Sağlık Örgütünce çocuk olarak tanımlanan 18 yaş altı bireylerin (WHO) evliliği, din ve kadın konularında tartışılan bir diğer konudur.

Bu problem, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) ve Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi uluslarüstü belgelerde de yer almıştır.

Türk Medeni Kanunu (2002) ile evlilik konusunda kadınlar ve erkekler için 17 yaş sınırını bitirme şartı getirilmesine karşın, erken evliliklerin ülkemizin çeşitli bölgelerinde hala görüldüğü bilinmektedir.

Ergenliğe giriş yaşı genetik, ırkî, sosyoekonomik, sanalkültürel ve ağır sosyal medya etkisi ve iklim gibi faktörlerden etkilenir:

- Çoğu siyahi kabileler ve Araplarda ergenlik sıcak ve ekvator kuşağında, sıcak iklimin etkisiyle daha erken başlarken, Kuzey yarım küredeki Norveç, Finlandiya gibi az güneş alan soğuk bölgelerde ergenlik yaşı daha geçtir.

Ergenliğe giriş için kesin bir zaman olmasa da genel olarak kızlar 10-14 yaş arasında, erkekler 12-16 yaş arasında yaşlarında ergenliğe girebilirler." (Kaynak: Vikipedi - Ergenlik Dönemi)

Örnek Olarak Evlenme Yaşları:

"ABD: pek çok eyalette 18.

İngiltere: 18. Ebeveyn rızası varsa 16.

Almanya: 18. Ebeveyn rızası ve mahkeme kararı varsa 16

Türkiye: 2002 yılından beri 18. Ebeveyn rızası varsa 17; olağanüstü koşullarda mahkeme kararıyla 16'ya düşürülebilir.
[Türkiye'de evlenme yaşı: ABD, Almanya ve İngiltere gibi, soğuk iklim insanlarıyla aynı!]

Çin: Erkeklerde 22, kadınlarda 20

Suudi Arabistan: 18. Devletten özel izin varsa 15'e düşürebilir."

(Kaynak: Evlenme Yaşı Vikipedi)

***

"ERGENLİK DÖNEMİ GENEL DURUM:

(13-14 yaşlarında başlar, 17-21 yaşlarında sona erer).

Ergenliğin İlk Döneminde: (13-14 yaş)

- Büyüme devam eder ama çocukluğa göre yavaşlama vardır.
- Daha çok iç organ büyümeleri olmaktadır ve bu da gözle görülür bir biçimde değildir.
- Erinlikteki orantısız büyümeler bu dönemde kendilerini düzelterek yetişkin düzeyine ulaşırlar.
- Ek cinsiyet özellikleri yetişkin düzeyine erişir.
- Esas cinsiyet özellikleri hem büyüklük hem de işlev yönünden tam olgunluğa erişmemiştir .
- Kızlarda adet kanamalarının düzene girmesi beklenir.
- Karşı cinse olan ilgi artar.
- Kasların gelişmesi sonucunda kas gücü artar. Ergen hareketsiz kalmayı yeğler.
- İstemli hareketlerin hızı dönemin başından sonuna kadar azalan bir hızla artar (13 yaşında 17 yaşındakinden daha hızlı hareket eder.)
- Erkekler, kızları kas gücü ve hareket hızında geçerler.

Ergenliğin Son Döneminde: (17-21 yaş)

- Ergenliğin son döneminde büyüme atılımı yavaş yavaş durur. Bu gelişim ergene kas hareketleri ve çalışmaları arasında ahenklilik sağlar.
- Ağırlık vücuda orantılı bir biçimde dağıldığından vücut oranları yuvarlaklaşır.
- Beden bölümlerindeki orantısızlıklar kaybolup normal oran oluşmuştur.
- Cilt, kötü beslenme alışkanlığı yoksa düzelmiş, sivilceler kaybolmuştur.
- Ek cinsiyet özellikleri gelişmelerini tamamlamış, esas cinsiyet organları birkaç yıl daha gelişmeye devam edecektir.
- Karşı cinse olan ilgi yoğunlaşır.
-Yüzde, vücutta ve baştaki kıllar ve saçlar gelişmelerini tamamlayıp en olgun duruma gelmişlerdir.
- İç organlardaki büyüme yetişkinliğin başına kadar sürer gider.
- Duygusal ve kişilik gelişimi devam eder.
- Fiziksel güçte erkek-kız farkı bu dönemde en belirgin hale ulaşmıştır."

(Devam edecek)