Göktaşı dünyaya çarpacak mı?

Göktaşı dünyaya çarpacak mı?

"Göktaşı dünyaya çarpacak" iddiaları corona virüs ve çekirge istilasının ardından gündeme bomba gibi düştü. Bu iddia sosyal medya üzerinden '29 Nisan'da dev bir asteroid (meteor) Dünya'ya çarpacak' olarak paylaşıldı.

Göktaşı dünyaya çarpacak mı? ve Göktaşı dünyaya zarar verir mi? Soruları sosyal medyada "29 Nisan'da dev bir asteroid Dünya'ya çarpacak" şeklinde çıkan haberlerin ardından merak konusu oldu. İşte Göktaşı hakkında merak edilen soruların yanıtı...

GÖKTAŞI NEDİR?

Gök taşı ya da meteorit, uzaydan Dünya yüzeyine düşen maddelerin genel adıdır. Meteorit düşen nesnenin katı bir kalıntısıdır. Bu nesnekuyruklu yıldız, asteroit veya meteordur. Bütün bunlar dış uzaydan herhangi bir gezegene veya dünya'nın atmosferine girer ve genellikle de yeryüzüne ulaşamadan eriyerek atmosfere karışırlar. Objeler dünyanın atmosferine girdiği andan itibaren sürtünme, basınç ve diğer kimyasal etkileşimlerin de sonucu olarak ısınmaya ve sonrasında bu ısıyı yaymaya başlar. Böylece meteora dönüşmüş olur ve "ateş topu" oluşturur. Kayan yıldız olarak da bilinir. Astronomlar en parlak olanlara bolit derler. Gök taşlarının atmosferi aşıp da bıraktığı etkiler kendi aralarında çok çeşitlidir. Jeologlara göre, bolitler krater oluşturabilecek büyüklükte meteoritlerdir. Dünya atmosferine ortalama olarak yılda birkaç bin gök taşı girer. Ancak bunların beş yüz kadarı buharlaşmadan, yere gök taşı olarak düşer.

Gök taşları, Dünya atmosferine saniyede 11–72 km arasında değişen bir hızla girerler. Sürtünmeden meydana gelen ısıdan dolayı büyük bir kısmı eriyerek toz parçacıkları halinde yeryüzüne inebilir. Büyük gök taşları atmosferde gözlenebilir. Düzenli olarak her sene gerçekleşen meteor yağmurları bulunmaktadır. Bu yağmurlardan en çok bilineni ise Perseid yağmurudur.

Gözlendiği sırada atmosfere ve Dünya'ya çarpmayı teğet geçen göktaşlarına meteor kayması denir. Diğer hepsi meteorit bulguları olarak bilinir. Nisan 2016 itibarı ile, dünyada kayıtlara geçmiş 1140 kayma gerçekleşmiştir. 38,660'dan fazla iyi belgelenmiş meteorit bulgusu olmuştur.

Gök taşları geleneksel olarak 3 geniş kategoride incelenir: taşlı göktaşları kayalardan oluşur. Bunlar genelde silikattan meydana gelir; demir göktaşları daha çok metalik demir-nikel alaşımından meydana gelir; ve taşlı-demir göktaşları hem metal hem de kaya materyali içerir. Modern sınıflandırmalar, göktaşlarını yapılarına, kimyasal ve izotopik bileşenlerine ve içerdiği minerale göre çeşitli gruplara ayırmaktadır: 2 mm'den küçük olan göktaşları mikrometeor olarak adlandırılır. Dünya dışı göktaşları atmosfer ile bağlı kalmadan diğer gök cisimlerine etki yapan nesnelerdir. Ay'da veya Mars'ta bulunurlar.

GÖKTAŞI DÜNYAYA ÇARPACAK MI?

Bu iddialar asılsız çıktı. Sosyal medya üzerinden yayınlanan paylaşıma birçok kişi tarafından yalanlama geldi.

GÖKTAŞI DÜNYAYA ÇARPARSA NE OLUR?

Amerikan Ulusal Araştırma Konseyi, ABD Kongresi için hazırladığı raporda, dünyaya bir göktaşı çarpması durumunda neler yaşanacağını ve bu felaketi önleme yöntemlerini araştırdı.

Raporda, dünyaya çarpacak göktaşlarının, çaplarına göre ne kadar zarar vereceği ve neler ile karşılanacağı tek tek anlatıldı:

* Çapı 1 ila 10 metre olursa: Çarpışma, önlemler alındığında, birkaç saat veya gün önce belirlenebiliyor. Bu durumda, insanlara meteorun düşmesi beklenen yerde, dışarı çıkmamaları, pencerelerden uzak durmaları veya gökyüzüne direk bakmamaları tavsiye edilir. Maddi zararlar görülebilir. Cep telefonu veya internette de aksaklıklar olabilir.

* Çapı 10 ile 25 metre: Bu yüzyılda büyük olasılıkla bekleniyor. Göktaşı düştüğü yerde 10'larca kilometre çapında zarar verebilir. Diğer doğal afetlerde olduğu gibi bu bölgelerde yaşayanlar, önceden haber verilerek tahliye edilir. Aksi takdirde, ölümler olabilir.

* Çapı 25 ile 100 metre: Karşı karşıya kalacağımız şey kitlesel panik, bina yangınları, sosyal kargalaşa, çok sayıda ölüm ve yaralanmalar olabilir.

* Çapı 100 metreden fazla olduğunda: Bu durumda da insanlık İkinci Dünya Savaşı, Güney Asya'daki Tsunami felaketi, büyük depremler gibi büyük felaketler yaşayabilir. On binlerce ölüm olabilir.

* Daha büyük göktaşları: Gerekli önlemler alırsa, dünya bu kadar büyük göktaşlarını 10'larca yıl önceden belirleyebilir. Önlemek mümkün olmazsa, felaketten sağ kalan olursa, onların nasıl yaşayacağı hakkında yeni sosyal yasalar, yeni teknolojiler, geliştirilebilir.

DÜNYA GÖKTAŞINDAN NASIL KURTULUR?

Göktaşı çarpmalarında asıl önemli şey, sivil savunmadır. Göktaşları, saatler veya haftalar öncesinde belirlenebilir.

1- Yavaşça İttirme: Göktaşının yörüngesi, dışarıdan darbe ile değiştirilebilir. Çapı 100 metre veya daha küçük göktaşları için geçerli olabilir.

2- Kinetik Patlatma: Büyük bir göktaşı, eş değer büyüklükteki başka uzay mekikleri tarafından, patlatılabilir. Ancak sonrasında küçük parçaların riski devam edecektir. 2006 yılında NASA tarafından Deep Impact görevinde kullanıldı.

3- Nükleer saldırı: Bu insanlığın son çaresi olacaktır. Nükleer bomba, çapı birkaç kilometreden fazla olan göktaşları için kullanılabilir.

Haber Türk

HABERE YORUM KAT
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.