Söz konusu bankalar bu finans ilişkilerinden toplamda 1.76 milyar euro kar ederken yaklaşık olarak Britanya adasının büyüklüğüne eş değer bir orman alanı yok edildi.

Verilere göre son 5 senede dünya genelinde Brezilya, orta Afrika ve güney doğu Asya'da 23 milyon hektarlık tropik orman yok edilerek palm yağı, soya, kauçuk, et ve deri üretimi yapılması için kullanılmaya başladı.

Dünya genelindeki doğal kaynakların sömürüsü, insan hakları ihlalleri ve yoksullukla ilgili araştırmalar yapan bağımsız sivil toplum örgütü Global Witness, geçtiğimiz günlerde "ormansızlaştırma" yapan (deforestation) şirketlerle uluslararası finans kuruluşları arasındaki mali ilişkilerle ilgili dikkat çekici bir rapor yayımladı.

Analiz edilen 70 binden fazla belgeye göre Avrupa'da HSBC, BNP Paris ve Deutsche Bank gibi bankaların orman tahribatına neden olan şirketlerde milyarlaca euro yatırımı bulunuyor.

Raporun en öne çıkan ayrıntılarından biri de 2015'de imzalanan Paris İklim Antlaşması sonrası toplam 6 sene içerisinde Avrupa haricinde İngiltere, ABD ve Çın merkezli yatırım şirketleri ve bankaların da dahil olduğu şirketlerin söz konusu tarım işletmeleriyle yaptıkları anlaşmalardan 15 milyar euro gelir elde etmiş olması.

Bankaların aldatıcı kampanyası

Global Witness'in ilk kez paylaştığı veriler milyarlarca euro bütçeleri olan söz konusu banka ve kredi kuruluşlarının bir yandan iklim ve çevreyle alakalı "aldatıcı kampanya" yaptıklarını, diğer yandan çevre krizine neden olan firmalarla çıkar ilişkisi olduğunu göstermesi yönünden önem taşıyor. Global Witness'e göre söz konusu bankalar, müşterilerden güven kazanmak için çevre ve insan haklarıyla ilgili çok küçük bir miktar harcama yapıyor.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu kasım ayı içerisinde ormansızlaştırmaya karşı yeni bir yasayı kabul edeceğini açıklamıştı. Sivil toplum örgütleri ve aktivistler bu yasa kapsamına finans kurumlarının da alınmasını istiyor.

'Ormansızlaştırmayı' en çok finanse eden kuruluşlar hangileri?

Verilere göre ormansızlaşmaya neden olan şirketlerle en çok iş yapan kuruluş New York merkezli yatırım bankası JPMorgan. Verilere göre JPMorgan, son 5 senede ormanların yok olmasına neden olan şirketlerle toplamda 56.9 milyar dolarlık kredi anlaşmaları yaptı.

Global Witness verilerine göre HSBC, ormansızlaşmaya neden olan söz konusu şirketlerle en çok iş yapan ikinci özel banka konumunda. İngiltere merkezli HSBC buna rağmen 2017 yılında yaptığı kamu açıklamasında ormansızlaştırmaya neden olan firmalara finans sağlamadığını duyurmuştu.

Verilere göre HSBC söz konusu tarım ve hayvancılık firmalarına 6.23 milyar euro mali destek sağladı ve toplamda 34 milyon euro gelir edlde etti. HSBC'nin toplamda sağladığı meblağ, İngiltere'deki diğer bankaların aynı alanda sağladığı mali desteğin yarısından fazlasını oluşturdu.

Fransa'nın en büyük bankası BNP Paribas ise söz konusu şirketlerle yaptığı finans anlaşmalarından 32.9 milyon euro kazanç sağladı. Hollanda merkezli Rabobank 67.2 milyon euro ve Alman menşeili Deutsche Bank ise 12.4 milyon euro gelir elde etti.

BNP Paribas verileri inkar etti, JPMorgan yorum yapmaktan kaçındı

HSBC, Global Witness'e yaptığı açıklamada söz konusu şirketlerle olan mali ilişkilerinin ormancılık, palm yağı ya da besicilikle ilgili olmadığını, bu ilişkilerin çoğunun bittiğini ya da bitmek üzere olduğunu söyledi.

BNP Paribas bu mali ilişkileri inkar ederken, Deutsche Bank ve JPMorgan yorum yapmaktan kaçındı. Radobank ise ormansızlaştırmaya finans desteği vermeye sıcak bakmadıklarını ve bu hizmete son vermek için mevzuatta değişiklikler yapacaklarını kaydetti.

Hollanda merkezli şirket ayrıca hizmet verdikleri firmaların iklim ve çevreye duyarlılık konusunda bir gelişme kaydetmediğini gördükleri zaman kendileriyle konuyla alakalı görüşme yapacaklarını ekledi.

Barclays, Standard Chartered ve NatWest gibi bankalarsa sırasıyla 3.14 milyar, 2.52 milyar ve 488 milyon euro ile bu alana İngiltere'de en çok mali destek veren diğer kuruşlar olarak kayıtlara geçmişti.

Standard Chartered ve finansman sağladığı kurumlar bakımından "Avrupa'nın en kirli bankası" olarak adlandırılan Barclays iddiaları ciddiye aldıklarını ve söz konusu araştırmanın sonuçlarını değerlendireceklerini açıkladı. NatWest ise yorum yapmaktan kaçındı.

euronews