Cehennemin ebedi oluşu ile ilgili yazınız bilgilendirici olmuş, ama bir hususun da vurgulanması gerekirdi diye düşünüyorum. Her ne kadar Cennet ve Cehennemin ebedi olduğu ve orada ebedi kalacaklar bulunduğu bilinse de, her Cehenneme giren ebedi kalacak mıdır?

Yazınızdan bu husus anlaşılmıyor ve sanki cehenneme her giren sonsuz kalacak gibi bir anlam çıkıyor. Oysa imanlı olup da, günahı fazla olduğu için geçici olarak Cehenneme girip cezasını tamamlayıp çıkacaklar da olduğunu okuyoruz.

Bu hususa da vurgu yapan ilave bir yazınız faydalı olur diye düşünüyorum. (Ömer a.) Cehennem bir âhiret menzili olması bakımından ebedidir ve sonsuzdur. Ne Cennette, ne de Cehennemde zaman kavramı söz konusu değildir. ¬hiret beka yurdu ve sonsuzluk ülkesidir.

Dünyada hayatı "küfür" üzere geçen ve "kâfir" olarak ölen kişi, tercihini o yönde kullandığı için âhiretteki hayatı Cehennem azabı içinde geçecek ve sürekli Cehennemde kalacaktır; azaptan kurtulması ve Cennete geçmesi mümkün değildir. Hatta Cehennem ehli, Cennette nimetler için yaşayan Cennet ehlini görecekler ve onlardan su isteyecekler. Fakat Cennet ehli, Cennet nimetlerinin onlara yasak olduğunu söyleyecektir. Pek çok Kur'ân âyeti bu meselelere işaret ediyor. Ancak son nefesini imanlı olarak verdikleri halde, günahlarından dolayı Cehennem azabını hak eden günahkâr Müslümanlar kendileri için belirlenen azabı çektikten sonra Cennete girecekler.

Ebu Sa'id'in naklettiği bir hadiste, günahları kadar Cehennemde azap görenlerin Cennete girmeden önceki hallerini Peygamberimiz şöyle anlatır: "Hakkıyla Cehennemlik olan Cehennemlikler var ya, onlar Cehennemde ne ölürler, ne de yaşarlar.

"Lâkin günahları (yahut hataları) sebebiyle ateşe dûçar olan bir kısım kimseler vardır ki, ateş onları tamamen öldürür. Yanıp kömür olduktan sonra, kendilerine şefaat edilme izni verilir. Böylece grup grup getirilirler ve Cennet nehirlerine dağıtılırlar. Sonra: "Ey Cennet ehli! Bunların üzerlerine su dökün" denilir. Bunlar, sel yatağında biten bir ot gibi yeniden biterler." 1

Yine aynı Sahabinin naklettiğine göre, günahları sebebiyle bir süre Cehennemde kalanların daha sonra Cennete nasıl alınacaklarını Peygamberimiz şöyle anlatır. "Mü'minler Cehennemden kurtarılıp, Cennetle Cehennem arasındaki köprüde bir süre hapsedilirler. Bu sırada, aralarında dünyada geçmiş olan haksızlıklar kısas edilir. "Böylece günahlardan temizlenip paklandıktan sonra Cennete girmelerine izin verilir. "Nefsimi kudret elinde tutan Zât-ı Zülcelâle yemin olsun, onlardan her biri, Cennetteki evini, dünyadaki evinden daha iyi bilir." 2

İbn Mes'ud'un naklettiği bir hadiste Resul-i Ekrem Efendimiz (a.s.m.) Cehennemden çıkıp da Cennete gireceklerin en sonuncusunun halini şöyle anlatır. Bu adam emekleyerek Cehennemden çıkar. Azîz ve Celîl olan Allah bu kimseye:

"Git, Cennete gir!" buyurur. Adam Cennete varır, ama Cenneti dolu olarak görür. Bunun üzerine, "Yâ Rabbi! Cenneti dolu olarak gördüm" der. Cenâb-ı Hak: "Cennete gir, sana dünyanın on misli kadar Cennet vardır" der. O kul şaşırır, hayretinden: "Yâ Rabbi! Sen âlemlerin Melik'i olduğun halde bana gülüyor musun, benimle alay mı ediyorsun?" der. İbn Mes'ud der ki:

 "And olsun ki, ben Allah Resulünün (a.s.m.) bunu anlattıktan sonra azı dişleri görününceye kadar güldüğünü gördüm.Şöyle diyordu: "İşte bu, Cennet ehlinin makamca en düşük olanıdır." 3

1. Müslim, İman:306.
2. Buhari, Mezalim1; Rikâk 48.
3. Müslim, İmân:308, 310.

Bugün