Yahudi şirketlerine ait olduğu bilinen ünlü markaların tam listesi, internet sitelerinde dolaşıyor.
Diyorlar ki, “boykot edelim.”
Markalara bakıyorsunuz; diş fırçasından, sabuna… Temizlik tozundan, kadınların saç bakımı ürünlerine… Beyaz eşyadan tutun gıda maddelerine… Kullandığımız bilgisayara kadar birçok ürün, onların elinden çıkmış.
Yani, evimizde en çok tüketilen madde onların markasını taşıyor.
Tabir yerindeyse, bu markalarla et ve tırnak gibi olmuşuz.
Peki, gerçekten evimizin içine kadar girmiş bu malları boykot etmek mümkün mü?
Geçmişte irili ufaklı boykot çağrıları olmuş.
Analizi yapılmamış ama boykotun devam etmediği görülmüş.

Daha da geçmişe gidelim. Osmanlı Döneminin altın çağına….
Malum, 16. Yüzyılda Fransızlar siyasi ve ticari imtiyazlara sahipti. Osmanlı Devleti yeni dünya düzeninde yerini alabilmek için “yenileşme” hareketleri için ilk başvurduğu adres Fransa olmuştu. 3. Selim Nizam-ı Cedit ordusunun eğitimini Fransız subaylara verir.
Fransa kalleşlik yapar ve Napolyon Bonaparte emrindeki ordu, Osmanlı Devleti’ne ait olan Mısır’ı işgal eder.
3. Selim bir günlük duraklamadan sonra ferman yayınlayarak, Osmanlı topraklarında ticaret yapan Fransız tüccarların mallarına el konularak tutuklanmalarını emreder. (11 Eylül 1798)

Sonuç?
Avrupalı tüccar statüsünde yerli halktan birkaç Ermeni tutuklanmış sonra da ne gariptir ki, Mısır’ın İngilizlerin yardımıyla Fransızlardan kurtarılması üzerine serbest bırakılmış. (Milliyet, Milli Kütüphane, Konya Şer’iye sicili 67/F 16 no’lu defter)

İkinci örnek:
Tarih 1908’i gösteriyor. Osmanlı Devletinde hürriyetin ilk hissedildiği dönem: Meşrutiyetin ilanı.
Avusturya Bosna/Hersek’i ilhak edince Bulgaristan bağımsızlığını ilan eder.
Bunun üzerine halk sokağa iner ve “Osmanlı Fes Boykotu” süreci başlar. Halk kendi inisiyatifini kullanarak Avusturya ve Bulgaristan mallarına karşı boykot başlatır.
Malum, fes Avusturya’dan ithal ediliyordu ve Osmanlı toprakları muazzam bir tüketim alanıydı.
(Y.Doğan Çetinkaya, 1908 Osmanlı Boykotu)
Sonuç?
İlk kez savaşla değil, “harb-i iktisadi” ile başarılı olunan bir süreç meydana geldi.

Yine aynı dönem…
Avusturya Bosna-Hersek’i işgal edince Trabzonlular Avusturya gemilerine Trabzon bezini yükleme yapmamış.
Her ne kadar Türkiye’de ilk sivil toplum eylemi olarak tarih kayıtlarına düşülmüşse de uygulanan boykot üzerine Avusturya Konsolosluğu utanmadan Osmanlı Devleti yöneticilerine durumu şikâyet etmiş.
Osmanlı yöneticileri bu şikâyet üzerine şöyle söyler:
“Boykot bir şahsi hürriyettir ve Batı ülkelerinde takdir edilmektedir.” (Tarihin Ayak İzleri-Osmanlı Belgelerinde Trabzon)

Dönelim günümüze.
30 Mayıs 2006 tarihli Radikal gazetesinde “Filistin Lehine Bilim Boykotu” başlıklı bir haber geçmişti.
İngiliz bilim adamlarının kurdukları akademisyenler sendikası (NATFHE), yaptığı açıklamada İsrailli meslektaşlarını, devletlerinin Filistinlilere uyguladığı ırk ayrımcılığı politikasına açıkça karşı çıkmadıkları ve ona destek verdikleri için suçlamış ve bundan sonra toplantılarına Yahudi bilim adamlarını davet etmeyeceklerini açıklamış.
Çok cesurca alınmış sivil bir tavırdı bu. İsrailli bilim adamların tepkisini çekmiş ve buna rağmen şu açıklamayı yapmaktan geri kalmamışlardı:
“NATFHE İsrail aleyhtarı olmayıp 1980’lerin sonlarında bir Zeit Üniversitesi Dostları ile temasından beri Filistin’deki eğitimle ilgilenen bir kuruluştur. Bize öyle görünüyor ki, Filistin’de kurulacak sağlam bir eğitim sistemi, bölgede barışın inşasına temel teşkil edecek olan sivil toplumun köşe taşlarından biridir.” (a.g.g.)

Hülasa-i kelam:
Boykot şahsi bir tavırdır. Bakalım ne kadarını yapabileceğiz?

[email protected]