İnsanların ve diğer tüm canlıların yaşayabilmesi adına gerekli olan su, maalesef her zaman kullanılabilecek seviyelerde temiz olmuyor. Bu gibi durumlarda başvurduğumuz çeşitli su arıtma yöntemleri, kimyasallar ile suyu temizlemek, suyu buharlaştırmak ve filtrelemek gibi ilginç işlemleri içeriyor. Günümüzde yaşadığımız küresel ısınmadan ötürü değeri günden güne katlanarak artan temiz su, bu suya ulaşabilmemiz için tüm bu tekniklerin geliştirilmesini zorunlu kılmış. Oldukça basit olmasına rağmen büyük miktarlarda su ile kullanıldıkları zaman son derece pahalı olabilen bu yöntemler, bilim adamlarını yeni teknikler üzerinde çalışmaya itmiş. Bu nedenle suların nasıl temizlenebileceğini araştıran araştırmacılar, ilginç bir şekilde çoğu evde kullanılan hava temizleme ürünü "Febreze"den esinlenerek yeni bir yöntem geliştirmişler.

Bilim adamlarının söylediğine göre oldukça ucuz ve çok hızlı olan bu yeni yöntemde, Febreze'in havada bulunan kirleri/kokuları hapsetmek için kullandığı madde kullanılmış. Bu sıra dışı maddenin adı "cyclodextrin". Cyclodextrin, özünde şeker ailesinin bir üyesi olan ilginç bir madde. Nişastadan çeşitli enzim tepkimeleri kullanılarak elde edilen cyclodextrin, şekerlerden oluşan 3 farklı bardak şekline sahip. Alpha, beta ve gamma olarak adlandırılan bu 3 farklı şekil, sırasıyla 6, 7 ve 8 şekerden oluşmuş olan halkalara verilen isim. Bu şekillerden herhangi birisinin kullanılmasıyla birlikte (en etkilisi 8 şekere sahip olan gamma) suların arıtılabileceği belirtildi.

Nişasta gibi kolay bulunabilen bir maddeden, enzim tepkimesiyle yani doğal yöntemle elde edilen cyclodextrin, dış tarafında sivri uzantıları bulunan bir madde. Bu uzantıları sayesinde havayı veya suyu kirleten maddeleri kolay bir şekilde yakalayabilen cyclodextrin, bu işlemi su arıtma yöntemlerinde oldukça sık kullanılan aktişleştirilmiş karbondan çok daha iyi bir şekilde başarıyor. Hatta araştırmacıların söylediklerine göre cyclodextrin o kadar iyi ki bu madde aktişleştirilmiş karbondan tam 200 kat daha iyi arıtma yapabiliyor.

Cyclodextrin'in arıtma işlemlerinde kullanılması için mükemmel bir madde olduğunu belirten bilim insanları, bu işlemlerde kullanılan maddelerin işlem sonrasında temizlendiğini de vurguladı ve cyclodextrin'in temizlenme işlemine değindiler. Cyclodextrin'in rakibi olan aktifleştirilmiş karbonun, arıtma işlemi sonlandıktan sonra yüksek sıcaklıkta çalışan ve karbonu temizleyen filtrelerden geçirilmesi gerekiyor. Yüksek sıcaklıklar kullanılması nedeniyle son derece masraflı olan bu işlem, yine cyclodextrin maddesiyle kolaya ve ucuza indirgenmiş. Cyclodextrin, son derece iyi yaptığı arıtma işleminden sonra oda sıcaklığında etanol veya metanol kullanılarak kolayca temizlenebiliyor ve yeniden kullanıma hazır hale geliyor. Cyclodextrin'in temizlenmesinde kullanılan bu maddelerin de oldukça kolay bulunabilmesi, cyclodextrin'in gelecek senelerde arıtma işlemlerinde kullanılabilmesi için oldukça uygun olması anlamına geliyor.

(Webtekno)