Türkiye Psikiyatri Derneği Yaşlılık Psikiyatrisi Çalışma Birimi tarafından hazırlanan ve Kovid-19 salgını sırasında yaşlı kişilerin ruhsal açıdan iyi kalmak için yapabileceklerine yer verilen çalışmada, ruh sağlığını korumak için herkesin yapması gerekenler, "salgın konusunda bilgi almak için konunun uzmanlarına kulak vermek", "uzman olmayan kişiler tarafından yapılan önerilere itibar etmemek" ve "kulaktan dolma bilgilerle önlem ve kendi kendinize tedavi uygulamamak" olarak açıklandı.

Sokağa çıkma yasağı ve evde kalmanın zorunlu olduğu hallerde, kişilerin gündelik hayatla ilişkili ve ruhsal pek çok sorun yaşayabileceğine işaret edilerek, ruh sağlığını korumak için öncelikle temel ve zorunlu ihtiyaçların karşılanmasının gerektiği, ardından güvenlik ve yardıma ulaşabilme imkanlarının geldiği belirtildi.

65 yaşın üstündekilerin sokağa çıkma yasağına mutlaka uymaları gerektiğinin altı çizilirken, "Size yardımcı olabilecek yakınlarınızı telefonla arayın; alışveriş, para çekme, fatura yatırma, yemek hazırlama, ilaç temini konularında yardım isteyin. Acil durumlar için aile hekimi, bina yöneticisi, yakın bir komşu ve mahalle muhtarınızın telefonunu elinizin altında hazır bulundurun. Yakınınızdaki market, kasap, eczane telefonlarını öğrenin, telefonla sipariş verin, siparişleri alınca elinizi yıkayın, paketleri temizleyin." denildi.

"Yardım istemeye çekinmeyin"

Yakını olmayan, uzakta yaşayan, hastalanan veya riskli grupta yer alanların öncelikle 112, 155 ve 156 telefon numaralarını arayıp devletten yardım istemesi gerektiği ifade edildi.

"Sürekli haberleri takip etmeyin"

Günün belli saatlerinde birkaç kez 5-10 dakikalık yürüyüş veya hareket yapmanın önerildiği çalışmada, "İlaçlarınızı almayı ihmal etmeyin, ilaç almakta veya ilaca ulaşmakta güçlük yaşıyorsanız doktorunuza veya eczacınıza telefonla ulaşın. İlaç raporlarının süreleri uzatıldı, raporlu ilaçlarınızı yazdırmanıza gerek yok, eczacınızdan isteyin. Belli saatlerde televizyonunuzu veya radyonuzu açın, haberleri ve bilgilendirici kamu spotlarını dinleyin, ancak diğer zamanlarda sürekli haber takip etmeyin." denildi.

Toplumun her bireyine öneriler

Toplumun her bireyinin zorunlu haller dışında sokağa çıkmaması, hastalığı taşımamak için bu kurala uyması gerektiğinin altı çizilirken, yaşlı kişiler için yapılabilecekler şöyle sıralandı:

"Apartmanınızda veya yakınınızda oturan yaşlı bireyler varsa, alışveriş, fatura yatırma, ilaç alma vb. konularda yardım teklif edin. Unutkanlığı olan yaşlı kişilere her temasınızda ellerini yıkamaları gerektiğini hatırlatın. Telefonla sıklıkla arayın, mümkünse görüntülü konuşun, gündelik sohbetler yapmaya çalışın. Doğru bilgiler verin ama kaygı verici, olumsuz ifadeler ve felaket haberlerinden sakının. Kendi yaşlı yakınlarınız uzaktaysa ve ulaşamıyorsanız, yakınlarındaki komşu, akraba ve arkadaşlarınızdan yardım isteyin. Kurallara uyarak başka insanlara yardım etmek ruh sağlığımıza iyi gelecektir."

AA