Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne devredilmesiyle Ayasofya Camisi olarak kayıtlara geçen, fresklerin asma tavan ve özel perdelerle kapatılması gibi çeşitli işlemlerin ardından 2013 yılında kılınan cuma namazıyla resmi olarak ibadete açılan Ayasofya Camisi'nin tekrar müzeye dönüştürülmesi çalışmaları var. Bunu isteyen ise Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB).

DAVA AÇILDI

Camide, restorasyon çalışmaları sırasında fresklere zarar verildiğini öne süren TMMOB, 2013 yılında Trabzon İdare Mahkemesi'ne başvurarak, Ayasofya Müzesi'nin camiye çevrilmesi ve ibadete açılmasına ilişkin işlemin iptalini istedi. Trabzon İdare Mahkemesi, açılan davayı, "Müzenin camiye çevrilmesine ilişkin tesis edilen bir işlemin mevcut bulunmadığı anlaşılmaktadır" gerekçesi ile reddetti. Karara itiraz eden TMMOB, Danıştay'a başvurdu. Danıştay ise Trabzon İdare Mahkemesi'nin kararını reddetti, Ayasofya Camisi için sürecin yeniden takip edilmesi yönünde karar verdi. Danıştay'ın kararı üzerine TMMOB yetkilileri de resmi internet sitesinden "Ayasofya Müzesi'nin korunması için verilen hukuk mücadelesi kazanıldı" başlıklı duyuru yaparak, bölgenin ve Trabzon'un geçmişinde önemli bir yere sahip anıtsal yapının müze olarak varlığını sürdürmesi gerektiğini açıkladı.

Trabzon Mimarlar Odası Başkanı Gürol Ustaömeroğlu, Danıştay'ın kendilerini haklı bulduğunu söyledi. Ustaömeroğlu, Ayasofya'da koruma ilkelerine aykırı bir durum söz konusu olduğunu öne sürdü.

ERTEM: MÜZE TALEPLERİNE SAYGI DUYMUYORUM

Vakıflar Genel Müdürü Adnan Ertem ise tartışmalar üzerine ziyarette bulunduğu Ayasofya Camisi ile ilgili yaptığı değerlendirmede şunları söylemişti:

"Biz burada restorasyon henüz yapmadık. Fresklerin de kapatılması söz konusu değil. Biz freskleri namaz esnasında bir perde ile kapattık. Restorasyon projemiz tamamen farklı. Vakıflar Genel Müdürlüğü restorasyon konusunda Türkiye'deki en tecrübeli kurumlardan birisidir. Aslına uygun, korumacı mantıkla, az müdahale mantığı ile işini en iyi yapan kurumlardan bir tanesi. Restorasyon projemiz de hazırlandı ve kurul tarafından kabul edildi, mahkeme tarafından da. Ayasofya Camii'nin müze olmasına yönelik taleplere saygı duymuyorum. Buranın cami olarak restorasyonunu tamamlayacağız."

AYASOFYA CAMİ

Ayasofya, yüzyıllar boyunca şehri ziyarete gelen seyyah ve araştırmacıların ilgisini çekmiştir. 1868 yılında harap durumda olan caminin Bursalı Rıza Efendi'nin teşvikleriyle yeni baştan onarıldığı bilinmektedir. Bina, 1'inci Dünya Savaşı yıllarında sırasıyla depo, hastane ve son olarak yine cami olarak kullanılmıştır. 1958-1962 yılları arasında Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Edinburg Üniversitesi'nin işbirliği ile restore edilerek 1964 yılından sonra müze olarak ziyarete açılmıştır. Geç Bizans kiliselerinin güzel bir örneği olan yapı, kare-haç planlıdır ve yüksek bir merkezi kubbeye sahiptir. Yapı ana kubbenin etrafında değişik tonozlarla örtülmüş, çatı farklı yükseklikler verilerek kiremitle kaplanmıştır. Üstün bir işçiliğin görüldüğü taş plastiklerde Hristiyan sanatının yanı sıra Selçuklu Dönemi İslam sanatının da etkileri görülmektedir. 2012 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü'ne devredilen, freskleri asma tavan ve özel perdelerle kapatılan Ayasofya, 2013 yılında kılınan cuma namazıyla resmen ibadete açılmıştı. Hürriyet