Her şey semeresiz ve neticesiz ve fakrı mutlak içerisinde iken, her şeyi hadsiz semere ve meyve ve servetleri verecek şekilde istihdam eden mutlak cömert Allah’tır.

Zerreden, hücrelerden, zihayatlardan, dünyamız, ay ve güneş ve yıldızlara kadar her şey mutlak cahil iken, onları bilir gibi şuurkarane hareket ettiren ve bulundukları yerin nizama tını ve kanunlarını bilir gibi muntazaman çalıştırarak kâinata ve içindekilere hayat veren ve zihayatların hayatlarının devamını temin edecek şekilde Hakimane, Âlimane ve Rahimane ve Kadirane istihdam eden Rahim, Hâkim, Âlim, Kadir  Allah’tır.

Her şeyi mahiyetinin kabiliyetine göre en kısa yolda, kullanışça israfsız en hafif tarzda, meyve ve neticesini en güzel yapacak şekilde ve ona münasip en güzel miktar ve  en güzel sıfat ve renklerde icad eden Kadir ve Âlim-i Mutlak Allah’tır.

Uçma sanatında kuşları  en hafif ve en sanatlı kusursuz iskeletlerle yapan, elbiseleri olan tüylerini ve vücut, aza ve gagalarını kullanışlı, hikmetli  acip tarz ve şekillerde yapan her birisine münasip suret ve sıfat ve renk ve ses vererek anlaşmalarını ve sevişmelerini  sağlayan Hâkim-i Mutlak Allah’tır.

Koşma ve menzile varma yani sürat sanatında çıta ve at ve benzeri hayvanları ve onlara münasip adaleli ve çevik güçlü iskelet ve kasları ve cihazları ve sair harika özellikleriyle halk eden Hâkim ve Kadir Allah’tır.

Leşleri toplama ve parçalama vazifesindeki aslan, kaplan, sırtlan ve benzeri hayvanların kuvvetli ve heybetli vücut ve ruh hallerini, kesici diş ve pençelerini sıfat ve keyfiyet ve sair hikmetli özellikleriyle tam münasip ve hüsnü sanatla yaratan her şeyi en güzel suret üzere halk eden Allah’tır.

Her mevsim tazelenen mahlûkatın yaratılışlarındaki ilmi tedbirler ve tasarruflar neticesi intizamlı ve muntazam vücut ile ve vazife-i hayata sevk edişler gösterir ki bu işleri yapan her şeyin en ince yönlerini bilen İlmi muhit Allah’tır.

Tenkit edici hiçbir gözün kusur bulamayacağı şekilde her şeyi ona münasip evsaf ve şekil ve güzellik ve sanatta yaratıp tezyin eden Allah’tır.

Her mahlûkun kuvvet ve iktidarı haricinde ummadığı bilmediği ve eli yetişmediği yerden ihtiyaçlarını ihsan ve lütfeden Rahim-i Mutlak Allah’tır.

Rahimlerdeki yavruları göbek kordonuyla besleyen, validenin vücudunu ona göre teshir eden, dünyaya gelir gelmez memeler musluğuyla sütü imdatlarına gönderen şefkat-i sonsuz Allah’tır.

Rızka muhtaç tüm mahlûkatına tatmin edecek bir şekilde iaşe ve rızıklarını gönderen kerem sahibi, merhamet-i sonsuz gerçek rızk sahibi Allah’tır.

Yeryüzünde mükemmel bir şekilde kusursuz olarak yaratılan, harika olarak süslendirilen, merhametle taltif edilen, şefkatle rızkı verilen bütün mahlûkatı halk eden tedbirlerini gören bir tek vahit Allah’tır.

Kast ve iradeyi ve nihayetsiz bir ilmi gösteren bütün yerli yerinde ki yaratılışları ve o yaratmadaki tasarruf içinde his olunan ve anlaşılan bütün mahlûkatın ihtiyaçlarına münasip inayeti ve inayet ve yardımı içinde taşıyan ve yeryüzünü ve içindekileri kuşatan nihayetsiz Rahmet ve Merhamet, inayet ve şefkat ve hadsiz ilmi gösteren umumi rızklandırmak keyfiyetini dikkate al bak.

Nasıl ki yedi renk çevrilse beyaz bir tek ışık olur ve o ışık gökteki güneşi aşikâre gösterir; öylede İlim ve hikmetle yaratmak ve o ilim ve hikmet içinde ki o zihayata münasip yardım ve lütuflar ve o yardım ve lütuf içindeki özellikli inayetler ve o inayet içindeki merhamet ve rızıklandırmak keyfiyeti, gayet yüksek ve parlak bir derecede gösterir ki bu işleri yapan Hâkim, Kerim, Rahim, Rezzak Vücudu Vacip Allah’tır.

Her şey bu kadar açıkken böyle bir Zatı nasıl inkar edersiniz?