Yetişkin bir birey için gereken günlük tuz miktarı 2 - 4 gram olmasına rağmen Türkiye’de kişi başına düşen günlük tuz (sodyum klorür) tüketim miktarı yaklaşık 18 gram. Günlük ideal tuz miktarının büyük kısmı doğal sebze ve meyvelerden karşılanmasına rağmen toplumumuzda aşırı derecede sofra tuzu kullanılıyor. Tuzu fazla tüketmek ise yüksek tansiyon, kalp–damar hastalıkları ve kronik böbrek yetmezliğinin en önemli nedenleri arasında yer alıyor. 

TUZ BÖBREKLERİN DÜŞMANI

Türk Nefroloji Derneği’nin verilerine göre Türkiye’deki diyaliz hastası sayısı 1997’de 11 bin iken, bugün rakam 60 bine çıkmış durumda.

Nefroloji Uzmanı Dr. Hamad Dheir, tuz tüketiminin kontrol altına alınmasıyla, hem tansiyon yüksekliğinin hem de böbrek hasarının önlenebileceğini söylüyor. Çünkü Dr. Dheir’e göre, tüketilen tuzun % 99.5’i böbreklerden tekrar vücuda geri kazandırılıyor, çok az miktarı idrar yolu ile atılıyor. Aşırı tuz tüketimi vücuttaki sodyum - su dengesini bozuyor ve yaş ilerledikçe başta böbrek olmak üzere tüm organların damarlarında ciddi hasarlar oluşturuyor. Bu süreç, organ yetmezliğine kadar gidebiliyor. 

TUZ TÜKETİMİNİ AZALTACAK ÖNERİLER

“Sağlıklı böbreklere sahip olmak için günlük yaşamınızda yapacağınız ufak değişikliklerle tuz tüketimini sınırlandırabilirsiniz” diyen Dr. Hamad Dheir’in bu konudaki tavsiyeleri ise şu şekilde: 

• Susadıkça su için: Susadıkça su içmek gerekir. Ancak günlük su miktarı 1,5 litre altında olmamalıdır. Aşırı su içmenin, böbrek yetmezliği ve tansiyon yüksekliği üzerine olumlu etkisi yoktur.

• Tadına bakmadan tuz kullanmayın: Yemeklerin tadına bakmadan tuz kullanma alışkanlığından vazgeçin.

• Masanızdan tuzlukları kaldırın: Yemeklere az tuz koyarak sofralardan tuzluğu tamamen kaldırabilirsiniz.

• Çocukken alıştırın: Çocuklarınıza erken yaşlardan itibaren az tuz tüketimine alıştırın. Bu konuda çocuğunuza örnek olun. 

• Tuzlu yiyeceklerden uzak durun: Evlerde yapılan tuzlu salçalar, aşırı tuzlu beyaz peynirler, turşu ve zeytinleri olabildiğince az tüketin. Tansiyon yüksekliği ve böbrek yetmezliği olan hastalar ise bunları asla tüketmemelidir.

• Etiket okuma alışkanlığı edinin: Satın aldığınız ürünlerin etiketlerini mutlaka okuyun. Sodyumu (tuzu) azaltılmış veya tuzsuz ürünleri tercih edin.

• Tuz yerine alternatifleri deneyin: Yemeklerin lezzetini artırmak için tuz yerine maydanoz, nane, kekik, dereotu, rezene, fesleğen gibi bitkileri, baharatları, limon, yoğurt ve sirkeyi kullanabilirsiniz.

ntv