Şimdilik yılda 10 bin üretimin gerçekleştirileceği alanda, 2023'te dünya uçak koltuk piyasasının yüzde 10’unu hedefleniyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, havacılık sektöründe Türkiye yıllık 17 milyar dolarlık ithalat, sadece 4 milyar dolarlık ihracat yaptığını, bu alanda 13 milyar dolarlık açıkları olduğunu ifade etti. Koltuk deyip geçilmemesi gerektiğini aktaran Bakan Şimşek, “2023’e kadar bu koltukları bu şekilde üretip bir kısmını satarsak tahmini 700 milyon dolarlık bir ihracat potansiyeline sahip olunacak.” dedi.

Uçak Koltuk Üretimi Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından üretilen ilk yerli tasarım uçak koltuğunun tanıtımı Atatürk Havalimanı THY Teknik AŞ. hangarında yapıldı. Tanıtıma; Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, Hanil E-Hwa Yönetim Kurulu Başkanı Yang Seok RYU, THY Genel Müdürü Temel Kotil, Assan Hanil Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kibar, THY Teknik A.Ş Genel Müdürü İsmail Demir katıldı.

Yerli Türk uçağı üretimi hedefi kapsamında; THY, THY Teknik A.Ş, Kibar Holding’in Güney Koreli Hanil E-HWA ile mevcut işbirliğinin iştiraki olan Assan Hanil ortaklığında 5 milyon dolarlık bir yatırımla Uçak Koltuk Üretim Sanayii ve Ticaret A.Ş. (TSI) ilk yerli tasarım uçak koltuğunu üretti. TSI tasarım koltuklar, tanıtım toplantısı için ilk kez Boeing B737-800 tipi 2 uçağa uygulandı. Tanıtım toplantısında üretim yapılan uçak koltukları ile ritm performansı yapıldı.

Uçaklardaki koltukları inceleyen Mehmet Şimşek, koltukların çok konforlu ve rahat olduğunu söyledi. Türkiye’nin toplam ihracatın ortalama kilogram bedelinin 1 dolar 59 cent olduğunu hatırlatan Şimşek, bu koltuğun kilogram bedeli 150 dolar olduğunu, neredeyse 100 kat katma değerinin yüksek olduğunu kaydetti.

'KOLTUK DEYİP GEÇMEYİN'

Koltuk üretiminde bazı ham maddelerin dışarıdan geldiğini kaydeden Şimşek, “Buradaki yerlilik oranı yüzde 75-80’in altında değil. Havacılık sektöründe Türkiye yıllık 17 milyar dolarlık ithalat yapıyor sadece 4 milyar dolarlık ihracat yapıyor. Dolayısıyla bizim 13 milyar dolarlık açığımız var. Koltuk deyip geçmeyin 2023’e kadar bu koltukları bu şekilde üretip bir kısmını satarsak arkadaşların tahmini 700 milyon dolarlık bir ihracat potansiyeline sahip. 700 milyon dolar az değil. Çok ciddi bir rakam önemli olan şimdi bu ürünü diğer tüm hava yollarına da rekabetçi bir şekilde satabilmek. Uçak üretimi zaten böyle parçalarla başlıyor.” diye konuştu.

Yapılanın çok önemli bir adım olduğunu söyleyen Şimşek, “Üretime bir yerde başlamak gerekiyor. Koltuk diye geçmeyin aslında bunlar nispeten bilgi yoğun teknoloji yoğun ürünler. En ufak bir ürünün uçağa girebilmesi için çok ciddi bir sertifikasyon sürecinden geçmesi gerekiyor. Uçak üretimi çok daha büyük ölçekte bir iş. Ama bir koltuk üretimiyle başlamak gerekiyor. Türkiye’nin zaten çok iddialı hedefleri var. Türkiye zaten Avrupa’nın en önemli üstlerinden bir tanesi. Biz hakikaten bu bölgede katma değer zincirinde çok daha yukarıya çıkmış çok nemli bir ARGE ve üretim üssü olma iddiasına yönelik olarak da tabii ki çok mesafe kat ettik. İleride bunu da başaracağız. Bugün endüstriyel tasarımda Türkiye, Almanya ve Fransa’dan sonra yıllık endüstriyel tasarım sayısında üçüncü sıraya yükselmiş durumdayız. Markalaşmada aynı şekilde Avrupa’nın önde gelen ülkelerinden bir tanesiyiz.” ifadesini kullandı.

THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu da yerli uçak yapma hedefini gerçekleştirmek adına uçak yan sanayinin gelişmesi bu paralelde çok önem arz ettiğini dile getirdi. THY’nin de bir lokomotif olma adına sanayicilerin girişimlerini hem ortak hem de teknik bilgi verdiğini söyleyen Topçu, “Bugün tanıtımını yaptığımız uçak koltuğu basit gelebilir ama bugün uçağın içine konulan her parçanın sertifiye edildiği düşünülürse uçak koltuğunun da bugün koyma süresi 2 yıl sürüyor. Bu koltuğun ne kadar önemli olduğunun bir gerçeğidir. THY şuan 15 iştirakiyle bu sektöre hizmet vermektedir.” dedi.

DÜNYA KOLTUK PİYASASININ YÜZDE 10'UNU HEDEFLİYORUZ

Yapılan uçak koltuklarının kısa mesafeli uçuşlardaki ekonomi koltukları olduğunu belirten Topçu sözlerine şöyle davam etti: “Hemen şirketimiz bir adım daha ileride uzun yol uçuşlarındaki ekonomi koltuklarını tasarlamaya başladı. Fakat asıl hedefimiz uçak koltuğu içinde business class koltuklarında en kısa zamanda seçenekli olarak dünya sivil havacılığına sunmaktır. Bu konuyla ilgili üretici firmalarla yakın işbirliği yapıyoruz. THY olarak da bu tip adımları destekliyoruz. Hükümetimizden de bu konuyla ilgili Sanayi Bakanlığı’ndan ciddi destekler aldık. THY’nin ekonomi koltukları artık Türk mühendisinin ürettiği yüzde 100 yerli koltuklarla olacak. Önümüzdeki aylarda Boeing ve Airbus’un global listesine girip koltuk ihalelerinde dünyada rekabetçi bir yer alma peşindeyiz. 2023’te 100 bin koltuk üreten, dünya koltuk piyasasının yüzde 10’unu bulunduran bir şirket oluruz diye bir hedef koyduk.”

Ali Kibar ise yılda 10 bin adetlik koltuk üretme kapasiteli TSI üretim süreçleri tamamen yerli mühendislikle tasarlandığını aktardı. Modüler üretim hatları talep edildiğinde kapasite artırımı yapmalarına imkan verdiğine değinen Kibar sözlerini şöyle tamamladı: “Üretimde yüksek verimlilik oranları ve yaptığımız çalışmalarla tamamen yerli olarak üretilmesi hedeflenmektedir. TSI’i ciddi bir rekabet gücü sağlayacaktır. Uçak koltuğu gibi karmaşık ve zor bir ürünü ülkemiz mühendislik gücü kullanılarak tasarlanmış ve üretime hazır hale getirilmiştir. Sadece bu koltuğun üretilmesi için 16 bin 500 patent arasından geçilmiştir.”

Cihan