Sahte baldan akıllı telefona kadar vatandaşın cebi ve sağlığı ile oynayan reklamlara dikkat çeken TESK Başkanı Bendevi Palandöken, kaçak ve ederinin altında satılan ürünlere dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.

Özellikle yerel televizyon kanalları ve internetten sahte ürün satışı yapılmasına aracılık eden reklamlara ceza yağdı. Reklam Kurulu'nun, mevzuata aykırılık nedeniyle 700'ün üzerindeki reklama toplam 9,4 milyon liralık ceza kesmesi, vatandaşın sağlığı ile oynayanları yeniden gündeme getirdi. Son yıllarda ilgili bakanlıkların artan denetim ve yasal düzenlemelere rağmen, özellikle reklamlarda vatandaşı aldatmaya yönelik içerikler dikkat çekiyor. Aldatıcı reklamlar tüketicileri, ürünün kalitesi ve özellikleri ile ilgili yanlış bilgilendirirken, aynı zamanda onların sağlığı ile de oynuyor. Yaptırım uygulananlar arasında ilk sırayı gıda sektöründeki reklamlar alırken, onu sağlık ve kozmetik sektörleri takip ediyor. Üstelik tüketici reklam gerçeğinin dışında birde yanıltıcı reklam gerçeği ile karşı karşıya kalıyor. Bu ifadeler, tüketicinin tutum ve davranışları üzerinde etkili olup davranışlarının yönlendirilmesinde önemli bir etki doğuruyor. Kazanma hırsı, şirketleri yasaları delip aldatıcı reklam yapma ya yönlendirebiliyor.

GÜVEN AZALTIYOR

Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, tüketicilerin 3 al 1 öde, 1 alana 1 bedava sloganlarına kanmaması gerektiğini söyledi. TESK Başkanı, “Eğer indirim yapılacaksa 1 tanesini 3'te 1'i fiyata satsınlar ki israf olmasın. Bu stratejiler tüketicinin güvenini azaltıyor” dedi. Palandöken, vatandaşları emin olmadıkları yerlerden, sağlıksız gıda, giyim alışverişi yapmaması gerektiği uyarısında bulundu.

50 LİRALIK MALA 5 LİRALIK ETİKET KONULUYOR

Palandöken: “50 liralık mala 5 liralık etiket konuluyor. Kampanya gerekçesiyle kasada fiyat değişiyor. Garajlarda satışa sunulan özellikle giyim eşyalarına şüpheyle yaklaşılmalı. İnternet sitelerinde, inanılmaz fiyatlara bilindik marka spor giyim, cep telefonu ve parfümler satılıyor. Mal elinize gelince bir bakıyorsunuz içinden bambaşka bir ürün çıkıyor.”

Aşırı ucuza dikkat

Tezgâh altı üretim ürünlerin içeriğinin belli olmadığını söyleyen TESK Başkanı şunları kaydetti: “Fiyatı ucuz, renkli paketleri cazip gelen normal fiyatın çok altında satılan bu tür ürünleri almasınlar. Ayrıca denetimler artırılmalı satılan ürünlerin hijyen bakımından ve fiyat yönüyle kontrolleri yapılmalıdır. Denetim sırasında satış yapanların esnaf oda kayıtları mutlaka aranmalıdır. Böylelikle kirasını, vergisini veren küçük esnaf ve sanatkârın da haksız rekabetten zarar görmesi engellenmelidir.”

Bakanlık bünyesindeki kurula geçen yıl reklamlara ilişkin toplam 2 bin 262 şikayet başvurusu yapıldı.

603 Gıda
410 Sağlık
275 Kozmetik ve temizlik
451 Diğer sektör

Parayı veren düdüğü çalması

Para cezalarının yeterli ve caydırıcı olmadığını söyleyen Palandöken, alınan mevcut tedbirlerin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğinin altını çizerek şunları söyledi: “Parayı veren düdüğü çalar imajı ortadan kalkmalı. Her parayı veren reklam yapmamalı. Bu tür reklamları yapanlar da mutlaka sorumluluk almalı. Örneğin yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli konut ve devre tatil satışları ile ilgili reklamlar kesinlikle yapılmamalı. Yapanlara mutlaka ceza uygulanmalı.”

Medya dikkatli olmalı

Özelikle tüketicilerin eğitilmesi için yazılı ve görsel basının üzerine düşen görevi yapıp halkı uyarması geretiğini savunan Bendevi Palandöken, “Bunları yapmayan ve gerektiği gibi yerine getirmeyen yazılı ve görsel basın yayın organlarına verilecek ceza miktarları mutlaka yüksek olmalı ki bu tür reklamları yapmasın ” diye konuştu. Son yıllarda sık sık yaşanan aldatmacanın sürekli tekrarlandığını söyleyen Palandöken, “Özel günlerde özellikle AVM'ler müşteri çekmek için çılgın ve inandırıcı olmayan kampanyalar yapıyor. Alışveriş çılgınlığından uzak durulmalı ki kredi kartları da gereksiz şişmesin'' dedi.

Yeni Şafak