Serkan Sağlam'ın haberi:

Ateşkes anlaşması sebebiyle Humus, rejimin kontrolüne bırakılırken muhalifler hafif silahlarıyla birlikte otobüslere bindirilerek kontrol altında tuttukları kuzey şehirlerine götürüldü.

İç savaşın yaşandığı Suriye’de 3 yıldan uzun bir süre önce ilk hükümet karşıtı gösterilerin başladığı yerlerden biri olan ve bu nedenle ‘isyanın beşiği’ olarak adlandırılan tarihi Humus şehri, rejim ve muhalifler arasında sağlanan ateşkes anlaşması ile tamamen rejim lideri Beşşar Esed’in kontrolüne devrediliyor. 1200’ü silahlı muhalif savaşçı olmak üzere toplamda 2 bin kadar Suriyeliyi kuşatma altındaki şehir merkezinden alarak muhaliflerin kontrol ettiği kuzey bölgelerine götürecek ilk otobüs seferleri dün yapıldı. Birleşmiş Milletler (BM) ve Suriye ordusunun gözetiminde yapılan çekilmede muhaliflerin otomatik silah ve roket olmak üzere hafif silahlarını da yanlarında götürmelerine izin verildi. Buna karşılık Esed ise alanda kazandığı hâkimiyetin yanı sıra muhaliflerden kuzeydeki Halep ve Lazkiye bölgelerinde rehin aldıkları rejim yanlılarını serbest bırakmaları ve iki Şii köyüne yönelik kuşatmayı hafifletmeleri gibi tavizler kopardı. Muhaliflerin serbest bırakmayı kabul ettiği kişiler arasında 20 İranlı asker ve 1 de Rus subayının olduğu iddia ediliyor.

    Diğer bölge ülkelerine benzer ‘Arap Baharı’ gösterilerinin hükümetin sert müdahalesi ve yabancı ülke ve unsurların müdahalesi nedeniyle çok taraflı bir iç savaşa dönüştüğü Suriye’de Esed güçleri muhalifler karşısında 1 yıldan uzun bir süredir ciddi üstünlük elde etmiş durumda. En iyimser tahminlere göre 150 bin insanın ölmesine ve 8,5 milyon kişinin de ülke içi ve dışında mülteci konumuna düşmesine neden olan krize siyasi çözüm bulunması umudu sağlanan son anlaşmaya rağmen çok zayıf olarak yorumlanıyor.

Bir kuşatmadan diğerine  

Rejim güçlerinin ağır saldırılarının yanı sıra ağır kuşatma nedeniyle açlık ve hastalıklarla da boğuşmak durumunda kalan muhaliflerin çaresizce götürüldüğü Telbise, Rastan ve Dar el Kebire kasabaları da aynen Humus şehir merkezi gibi kuşatma altında bulunuyor. Zaman’a konuşan muhaliflerin çatı örgütü Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu (SMDK) üyesi Ziad Kanaan’a göre anlaşma bir tuzak. Kanaan, “Rejim, diğer kuşatılan bölgelerdeki muhalifleri bu kasabalara toplayarak kapsamlı bir saldırıyla yok etmek istiyor.” diyor. Kasabaların çevresinde ‘yerel savunma güçleri’ adı verilen para-militer birliklerin konuşlandığı Esed yanlısı Nusayri köyleri ile Esed ve Şii destekçisi Hizbullah’ın birlikleri bulunuyor. Söz konusu yerleşim bölgeleri sık sık savaş uçakları ve tank-top-füze saldırılarının hedefi oluyor.

    Eski Humus bölgesindeki tahliyenin ardından Humus şehir merkezi tamamen Esed rejiminin kontrolüne girdi. Muhalif kaynaklardan alınan bilgilere göre; Esed rejimi ilk yönetim karşıtı protesto gösterilerinin başladığı ülkenin 3. büyük şehri olan Humus’un yüzde 80’ini kontrol altında tutuyor. Esed yönetimi iki yıldır bölgeye gıda ve sağlık malzemelerinin girişini engelleyerek, açlığı önemli bir silah olarak kullanıyor ve muhalifleri bu yolla ateşkese zorluyordu.

    Lübnan sınırına yakın olan Humus’ta muhalifler özellikle komşu ülke içerisinden sağlanan destekle rejime karşı savaşıyordu. Ancak Esed ve rejime açık destek veren Hizbullah savaşçıları ve İranlı askerlerin başlattığı kapsamlı operasyonlarda Lübnan sınırında Kusayr ve Kalamun gibi stratejik destek noktalarının kaybedilmesinin ardından muhalifler kuşatmaya alınmıştı. Rejim güçleri son aylarda kente yönelik hava ve karadan yaptıkları saldırıları da çok şiddetlendirmişti.

Zaman