Verimli tarım arazileri bulunan Sudan'da, 84 milyon hektar kullanılabilir tarım arazisi olmasına rağmen yaklaşık 14 milyon hektarında tarım yapılıyor.

Afrika’nın 186 milyon 148 bin 400 hektar yüzölçümlü ülkesi Sudan, verimli tarım arazileriyle dikkat çekiyor.

Ülkede 84 milyon 151 bin hektar kullanılabilir tarım arazisi olmasına rağmen, bunun yaklaşık 14 milyon hektarı tarım için kullanılıyor.

Sudan’da tekstil, market ve tarım alanında faaliyet gösteren bir Türk şirketinin Tarım Projeleri Direktörü Muhlis İlter Ağdağ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sudan’a 1 aylık eğitim için geldiğini ve geri dönemediğini belirtti.

Ağdağ, araştırma kökenli olduğu için çalışmalarına Sudan’da devam ettiğini söyleyerek Türkiye’den birilerinin Sudan gibi ülkelerde varlığını sürdürmesi gerektiğini kaydetti.

Sudanlıların, teknolojik tarımı öğrenmesi gerektiğini ifade eden Ağdağ, “Belli bir üretim gerçekleşince insanlar bunu yeterli görüyor. Halbuki kullanılabilir vaziyette olup kullanılmayan milyonlarca hektar arazi olduğunu görmezden geliyor. Görmezden gelinmesinin en büyük etkenlerinden birine, teknik yapı yetersizliğini gösterebiliriz. Özellikle tarım aletlerinin yokluğu ve bilgi yetersizliği tarım arazilerinin kullanılmamasında önemli faktörlerdir.” dedi.

Sudan’da tarım arazilerinin sulanması için Nil Nehri’nin kullanılamadığına dikkat çeken Ağdağ, son yıllarda Körfez ülkelerinin devlet projeleriyle Nil suyunu kullanarak yonca ürettiğini söyledi.

"Biz gelmezsek, sömüren zihniyetler bizim yerimizi alır"

Sudan'da buğday, yer fıstığı, ay çiçeği, pamuk gibi birçok ürünün yetiştirilebileceğini belirten Ağdağ, sözlerine şöyle devam etti:

“Son yıllarda Türkiye kendi kabuğunu kırmaya başladı. Artık dışarıdaki potansiyelleri görüyoruz. Ülkemizin Sudan gibi Afrika ülkelerine yönelmesi bizleri memnun ediyor. Buralara şayet biz gelmezsek, sömüren zihniyetler bizim yerimizi alır. Kendimizi Afrika’ya açılan kapı olan Sudan’da göstermeliyiz. Yağın, unun, şekerin olduğu bir yerde helva yapmayı birilerinin kardeşlerimize göstermesi gerekiyor. Bu noktada Türkiye olarak iddialı konumdayız.”

Sudan’ın, Türkiye’ye uzak bir ülke olmadığına vurgu yapan Ağdağ, “Mersin Limanından çıkın Süveyş kanalını geçtikten sonra sağ tarafınızda Port Sudan Limanı sizi karşılayacaktır. Coğrafyamıza yakın olan ve tarım arazileri verimli olan bu ülkede GDO’suz (genetiği değiştirilmiş organizmalar) ürünleri yetiştirmeliyiz. Yakın zamanda inşallah Türkiye, TİGEM’in (Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü) projesiyle bunu gerçekleştirecektir.” ifadelerini kullandı.

Ağdağ, Sudan'ın en büyük sera kompleksini kurduklarını, burada birçok Sudanlı öğrenciye tarım alanında öğretmenlik yaptığını söyleyerek şunları kaydetti:

“Seramızda salatalık, domates, maydanoz, patlıcan, biber, lahana ve brokoli gibi ürünleri üretiyoruz. Tabii bunları seralarımızı soğutarak elde ediyoruz. Bizim tarla ürünlerimiz olan ayçiçeği, buğday, soya fasulyesi, aspir, şeker mısırı ve patlak mısır denemeleri yaptım. Hepsinden de iyi sonuçlar aldım.”

"Dünyanın en büyük ikinci yeraltı su havzası Sudan’da"

Sudan’da üç farklı mevsimin yaşandığını ve her mevsim en az iki ürün elde edilebileceğini belirten Ağdağ, "Sudan aynı zamanda su zengini olan bir ülke. Beyaz ve Mavi Nil Hartum’da birleşiyor. İki nehrin birleşmesi, Türkiye’deki 20 nehirden daha fazla su taşıdığı rakamlarla sabittir. Bunun daha fazlası ise yer altında saklıdır. Dünyanın en büyük ikinci yeraltı su havzası ise Sudan’dadır.” diye konuştu.

TİGEM’in yanı sıra Türk yatırımcılarının da Sudan’a gelmesi gerektiğini belirten Ağdağ, Sudanlıların tarım yatırımcılarına ayrı bir ilgi gösterdiğini ve tarım aletlerinin, tohumların ve gübrelerin ülkeye girişlerinde vergi alınmadığını vurguladı.

AA