Halkın büyük ölçüde geçimini sağladığı tarım sektörü, selden dolayı durma noktasna geldi. Ekili tarım sahaları büyük felaketten sonra telef olurken, onlarca sera sahibi de mağdur oldu. Bosna'yı bekleyen yeni tehlike ise kıtlık.
 
Tarih boyunca bereketli tarım arazilerine can veren Bosna nehri, yaşanan son sel felaketiyle birlikte adeta can aldı. Hayatlarını bu berekeketli toprakları işleyerek, ekerek, seracılık yaparak kazanan ve ülkelerindeki insanları doyuran çiftçiler, felaketin zararlarından en çok etkilenen kesim oldu.

TARIM SAHALARI BATAKLIK OLDU

Savaşı saymazsak Bosna'nın son yüzyılda yaşadığı en büyük felaket budur' diyor, 40 yaşındaki Amir Deliç. Sırplarla yapılan savaş zamanında Srebrenitsa'dan göçerek Zavidoviçi'ye yerleşen ve çiftçilik yapan Deliç, 'Bu çok büyük bir felaket ve sonuçları çok ağır olacak. Bunu şimdiden görebiliyoruz. Çiftçi olarak kaybımız sadece bu senenin mahsulünün yok oluşu değildir. Aynı zamanda gelecek yılların ürürnleri de olumsuz etkilenecektir. Tarıma elverişli bu bereketli topraklar selle birlikte akıp gitti, yerini ise bu bataklığa bıraktı' diye konuşuyor.

BOSNA AÇ KALABİLİR

Eşi ve kızı ile birlikte 2 bin metrekarelik alan üzerinde kurulu çiftliklerinde yaşayan Deliç, tarım arazisinde bulunan 14 serasından geriye üç serasının ayakta kalabildiğini, ancak onların da sel sularına engel olamadığını söylüyor. Ürünlerini kurtaramadığına dikkat çeken Amir Deliç, 'Sadece bizim yaşadığımız bu bölgede benim bildiğim 50 sera sahibi çiftlik bulunuyordu. Bu seralarda yetişen sebzeler yalnız Zavidoviçi değil, tüm Bosna Hersek'i besliyordu. Maalesef Bosna'yı zor günler bekliyor. İnsanların alım gücü bu temel ihtiyaç malzemelerini satın almaya yetmeyebilir, çünkü önümüzdeki günlerde bu ürünlere büyük zamlar gelebilir' şeklinde konuşuyor.

DEVLETTEN YARDIM BEKLİYORUZ

Toprağın eski bereketini tekrar kazanabilmesi için 1 sene boyunca ekim yapmayacaklarını, temizlenmesi gerektiğini belirten Amir Deliç, 'Dezenfekte işlemi, çiftçilerin kendi başlarına yapabilecekleri bir şey değil. Devletimizin çiftçiye sahip çıkmasını bekliyoruz. Tarım arazilerini tekrar işlenebilir hale getirmeliyiz. Tarım ülkemiz için en önemli iş sahası. Temel ihtiyaçlarımız için bunu yapmalıyız. Aksi takdirde Bosna Hersek'te kıtlık kapıda' diyerek sözlerini tamamlıyor.

Kirli sularla hayatta kaldım

Bosna'da kafanızı nereye çevirseniz bir dramla karşı karşıya kalıyorsunuz. Selden en çok etkilenen Doboj'un 5 bin nüfuslu Doboj Jug kasabasının sokaklarında dolaşıyoruz. Bize eşlik eden Doboj Jug Belediye Başkanı Jasminla Begiç, her ailenin kendi içinde ayrı bir dram yaşadığını belirtip yıkık dökük bir evi işaret ediyor. Başkandan bu insanların Bosnalı milis komando Osman'ın çocukları olduklarını, büyük kızı Zlata Hasaniç ile onun 6 yaşındaki oğlu Muhammed'in işitme engelli ve aynı zamanda yaşıtlarından zihinsel olarak daha geride olduğunu öğreniyoruz.

SELLE SÜRÜKLENMİŞ

Gözlerimiz Osman Hasaniç'i arıyor. Devlet hastahanesinde tedavi altında olduğunu öğrenince kendisiyle tanışmak için hastahanenin yolunu tutuyoruz. Türkiye'den geldiğimizi öğrenince kalkmaması yönündeki tüm ısrarlarımıza rağmen hasta yatağından doğruluyor ve oturuyor. Gazi Hasaniç, 'Her şeye rağmen Allah'tan umudumu kesmedim. Tırnaklarımla evimizin yanına bir hayvan barınağı yaptım. Hayvan besleyip para biriktirecektim. Ama öğrendim ki selle birlikte sürüklenmiş' dedi.

ALİYA'NIN ÖĞÜDÜNÜ DİNLEYECEĞİM

Osman Hasaniç'in, 'Çocuklarımın tedavisi için bütün umudum sel ile birlikte yerle bir oldu' derken boğazı düğümleniyor. Komando Osman, efsanevi lider Aliya İzzet Begoviç'in sözlerini hatırlatıyor: 'Büyük komutanımızın 'Siz hepiniz burada şehit olmak için varsınız. Asla yüzünüzden tebessümü eksik etmeyin. Karşı tarafa mateminizi belli etmeyin' dediği gibi yapacağım' diyor.

Yeni şafak