Türkiye’nin önde gelen şairlerinden Arif Ay, Tanzimat dönemi şiir ve edebiyatını değerlendirdi. Bu dönemde bazı Türk şair ve edebiyatçılarının kendi medeniyet köklerinden uzaklaştığını söyledi.

Yunus Emre Enstitüsü tarafından Tahran’da düzenlenen ‘Türkiye Kültür ve Sanat Haftası’nda konuşan Arif Ay, “Tanzimat edebiyatındaki kopukluğu değerlendirirken ‘Osmanlının toprak kaybı ve batıda teknolojinin hızla ilerlemesi toplumda bir moral çöküntüsüne sebep oldu. Özellikle okur yazar ve aydın kesiminde yenilmişlik duygusu, hastalık gibi zihinlerini bulandırmaya başladı” ifadelerini kullandı.

KURTULUŞ REÇETESİ

Arif Ay, günümüz şairlerinden usta kalem Nuri Pakdil’i Tanzimatta yaşanan bu kopuşu bağlamaya çalışan aydınlardan biri olarak andı. Ay, şunları söyledi: “Eğer biz tekrar vahiy öğretisine döner ve edebiyatımızın damarlarını oraya bağlarsak kurtulacağız. Çünkü Müslümanların tek kurtuluş yolu orasıdır. Nuri Pakdil bir şiirinde  ‘Sevgililerinize de. Verin bunu oğullarım. Buğday şiirle yetişti. Alınteri bağlamında’ der. Yine Pakdil, ‘Namaz kılıyorum. O halde varım’, ‘Şirke teslim olmamış vicdan arıyorum’, ‘Dünyadaki tüm kötülüklerin nedeni Allah’tan uzaklaşmaktır’ ifadelerini kullanır.’

PAKDİL VE EDEBİYAT

Arif Ay, Nuri Pakdil ve edebiyat dergisinin, pek çok kişinin yetişmesine vesile olan bir okul görevi gördüğünü hatırlattı. Ay, “Edebiyat Dergisi Türk ve dünya edebiyatına Rasim Özdenören gibi önemli bir hikayeci, Cahid Zarifoğlu gibi büyük bir şair kazandırdı. Erdem Beyazıt, Alaaddin Özdenören bu okulun talebeleridir. Bu kişiler, Necip Fazıl Kısakürek’in Büyük Doğu’suyla başlayan diriliş ve edebiyatla süren çizginin önemli isimleri” dedi.

Türk Edebiyatı denildiğinde ilk akla gelen bu isimlerin yanında diğer isimleri de reddetmediklerini kaydeden Arif Ay “Çünkü edebiyat dille oluşturulan bir sanattır. Türkçe’yi kullanan her yazar Türk edebiyatının bir yazarı, bir şairidir ama edebiyatı bir medeniyetin temeli olarak gördüğümüzde geçmişten günümüze kadar Tanzimat ile kopan ve bu kopuşu yeniden bağlamaya çalışan bu isimleri de akıldan çıkartmamamız gerekir” şeklinde konuştu.

İnsanoğlunu yeniden aydınlığa çıkartmanın tek yolunun hayatı yeniden inşa etmekten geçtiğini söyleyen Ay, insanı en hür kılan dinin İslam olduğunu belirterek şu görüşlere yer verdi: “Allah’tan başka kimseye eyvallah dememek gibi bir özgürlük var mıdır? Bizim Tanzimat şair ve yazarlarımız, özgürlüğü, kardeşliği ve eşitliği Fransız ihtilalinde gördüler. Oysa bu değerlerin hepsi İslam’da vardı. İslam yeryüzüne bunun için geldi. Kirli bir çağda yaşıyoruz. Çünkü insanın Allah ile bağlantısı koptu. Pek çok putlar ürettik. İnsanoğlunu yeniden aydınlığa çıkartmanın tek yolu hayatı yeniden inşa etmekten geçiyor. Bunun ilk vasıtası edebiyattır.”    

star