Şiddetli travmalar sonucu omurga ve omurilikte meydana gelen hasarlar kişinin hayatını tehlikeye sokacak boyutlara ulaşabiliyor. Zamanında ve doğru müdahaleyle başarılı sonuçlar elde edilen tedaviler uygulanmadığında, sakatlanan kişide kalıcı hasarlar ortaya çıkabiliyor.

 

Op. Dr. Bülent Fahri Kılınçoğlu, omurga kırıklarına yönelik müdahalelerin önemi hakkında bilgi verdi.

 

 

Omurga kemiklerinde meydana gelen kırık ve kaymalar, kemiklerin arasında süspansiyon görevi yapan disklerin yırtılmasına veya tüm omurgayı bir arada tutan kas ve bağ dokularında hasarlara yol açar. Omurilikte zedelenmelere sebep olan bu tür kırıklar nedeniyle kişide kısmi veya tam felcin yanı sıra ağrılar görülebilir. Bazı durumlarda travma sonrasında omurilik ve sinirlerde hasar oluşmazken; bu kişilerde 5-10 yıllık bir süre içinde omurgada kayma, eğrilik ve kamburluk gibi bozukluklar ile boyun ve bel fıtıkları ortaya çıkabilir.

 

 

Omurga travmaları sonrasında hasarın olduğu bölgede şiddetli ağrı ve hassasiyet görülebilir. Ayrıca el veya ayaklarda karıncalanma, uyuşma veya kuvvet kaybı omurilik hasarına eşlik eden diğer şikayetlerdir. Omurilikte kırık şüphesi olduğunda, MR gibi radyolojik incelemeler, tomografi, röntgen kullanılarak kesin tanıya ulaşılabilir. Dikkat edilmesi gereken nokta, bazen hiçbir bulgu vermeden de tür kırıkların olabileceği ve yardımcı radyolojik incelemelerin mutlaka yapılması gerektiğidir.

 

Doğru tedaviyle kısa sürede iyileşme sağlanır

 

Omurga kırıkları tedavisinde kırılan kemiklerin sabitlenerek omurilik ve sinirlerde hasar riskini en aza indirmek, ileride oluşabilecek kayma, eğrilmeleri önlemek ve vücudun fonksiyonlarını korumaktır. Son yıllarda omurga kırıkları çoğunlukla iğne ile kırık kısım onarılarak tedavi edilmektedir. Bu yöntemde, kırık kemik içine iğne ile girilmekte, ucundaki balon ile kırık kemik eski haline getirilmektedir. Bu işlem sonrasında hasta aynı gün içinde hastaneden taburcu edilir. Oldukça etkili olan bu yöntemle, hasta çok kısa sürede normal yaşantısına döner. Omurga kemiğindeki kırıkların çok parçalı olduğu durumlarda ise, omurilik hasarlarını önlemek için, omurga kemiğinin metal vida ve çubuklarla desteklendiği açık cerrahi yöntemi tercih edilebilir.

 

İlk müdahale yaşamsal önem taşır

 

Kaza sonrası omurilikte görülen hasarların çoğu, hastaya yapılan yanlış müdahaleler nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Oysaki bilinçsizce yapılan nakillerin hastanın sakat kalmasına yol açabildiği unutulmamalıdır. Omurgada ve omurilikte yaralanma şüphesi olan kişilerin;

 

• Sağlık personeli gelene kadar yerinden oynatılmaması,

 

• Hareket ettirilmesinin gerekiyorsa, kazazedenin sırt üstü yatar pozisyonda düz olarak tutulması,

 

• En az 3-4 kişinin desteğiyle güvenli bir bölgeye taşınması önerilmektedir.