Ömer Çiftçi'nin Haberi

RİSALEHABER- İnsanlık tarihinin en eski oyunlarından biri olan satranç, kuzey ülkesi Norveç'e farklı kanallardan yayılmış. Bunun ispatı ise arkeologların son bulgusu oldu. 

Norveç Kültürel Miras Enstitüsü'nden (NIKU) arkeologlar, yılbaşından hemen önce, Norveç'in en eski şehri olan Tonsberg'deki 13. yüzyıldan kalma bir evde kazılar yaptılar. Kazılar esnasında buldukları bir satranç takımı, bu kadim oyunun Norveç'teki tarihi konusunda bilinen herşeyi kökünden değiştirdi.

Herhangi bir yüz veya hayvan tasviri barındırmıyor

Kazılar sonucu ortaya çıkan satranç takımı 800 yıl öncesine ait. Arkeologlar, yaptıkları çalışmalarda bu satranç takımının 800 yıl önce İslam coğrafyasından Norveç'e geldiğini ortaya çıkardı.

Bulunan satranç takımının o döneme ait olduğunun anlaşılması ise, diğer satranç takımlarının aksine herhangi bir yüz veya hayvan tasviri barındırmaması sayesinde oldu. Bulunan satranç takımındaki figürler ağız-yüz kısımları içermek yerine soyut tasvirler içeriyor. Bu da dönem İslam Coğrafyası'ndaki satranç takımlarının aynısı...

Dönem İslam Coğrafyası'ndaki satranç takımlarında da aynı Norveç'te bulunanda olduğu gibi at,fil, vezir gibi parçalar temsili olarak işleniyor. Bu durumu kazı projesi müdürü Lars Haugesten şöyle açıklıyor;  "Parça tasarımı soyut bir şekle sahip ve İslam geleneğine göre tasarlanmış, insan figürlerinin tasvir edileceği yerler tasarlanmamış." 

Haugesten'e göre, satranç muhtemelen 12. yüzyılın son yarısı boyunca İskandinav bölgesine yayılmış. Oyun, 7. yüzyılda Pers bölgesinin Müslümanlarca fethinden sonra Arap dünyasında oynanmış ve 10. yüzyılda Endülüsler tarafından İspanya'ya yayılmıştı. Norveç'e de Endülüs bölgesinden yayıldığı tahmin ediliyor.

Newsweek'in haberine göre kazılar yapan arkeologların tek keşifleri satranç takımı değil. 2017 sonbaharından başlayarak, NIKU arkeologları modern Tonsberg'in merkezinde Anders Madsens kapısı olarak bilinen bir alanı kazdılar. 12. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar farklı eserlerin bulunduğu bölgeden Ortadoğu'ya ait metal, seramik, ev eşyası gibi pek çok nesne de bulundu. Bu kalıntıların da bölgeye Endülüslerle olan etkileşim sayesinde geldiği düşünülüyor.