Obama'nın 214 bin kişini öldüğü Hiroşima ve Nagazaki katliamları için özür dilemeye niyet ettiği ama bu özre Japonya hükümetinin sıcak bakmadığı ortaya çıktı. WikiLeaks belgelerine göre, bir süre önce, Japon hükümeti Obama'nın değil özrünü ziyaretini bile istememiş

Görev süresi yakında bitecek olan ABD Başkanı Barack Obama, G7 Zirvesi için gittiği Japonya'da dün Hiroşima anıtını ziyaret etmişti. Obama'nın bu ziyareti öncesinde ve sırasında, 214 bin kişinin can verdiği Hiroşima ve Nagazaki saldırılaryla ilgili 'özür dilenip, dilenmeyeceği' konusu gündeme oturdu. ABD'de yayın yapan Vox adlı haber sitesinde yer alan ve WikiLeaks belgelerine dayandırılan bir haber analize göre, Obama 2009 yılında katliamlardan dolayı özür dilemek istemiş, ancak bu teklife Japon hükümeti sıcak bakmamış.

Nagasaki ve Hiroşima katliamlarının hayatta kalan kurbanlarının ise aslında ABD'den bir özür bekledikleri ortaya çıktı. Yaşadıkları dram büyüktü. Ailesini kaybedenlerden Terumi Tanaka, 'ABD aslında sadece uluslararası hukuka değil, insanlığa karşı suç işlemişti' diyerek özür dilenmesi gerektiğini söylerken, bir başka kurban 'Obama özürle gelmeyecekse, ülkemize gelmesin' diyordu.

Abigail Leonard imzalı haber analizde Japonya'daki saldırılarda hayatta kalanların özür talebinin aksine Japonya hükümetinin böyle bir beklentisi olmadığı dile getirilerek şu ifadelere yer verildi: "Dönemin Japonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mitoji Yabunaka, ABD Büyükelçisi John Ross'a 'Obama'nın dileyeceği özür, onun üzerine düşen bir şey değildir' diyerek özür talebine sıcak bakılmadığını dile getirdi."

Vox analisti Abigail Leonard, bu konuşmanın 2009 yılında gerçekleştiğini ve 2011'de yayınlanan Wiki Leaks belgelerinde ortaya çıktığını da belirtti. Japonya'nın bu talebi niye yaptığı ise belli değil. Bazı analistler, Japonya'nın, ABD'nin bir özrü ile tüm sorumluluktan kaçmasını engellemek için yaptığını düşünüyor. Bazı analistlerin görüşü ise çok daha farklı

JAPONYA NEDEN ÖZÜR BEKLEMİYOR?

Konuyla ilgili açıklama yapan uluslararası hukuk uzmanları, Japonya'nın özür dilenmesini istememesiyle ilgili farklı görüşler ortaya koyuyor.

Temple Üniversitesi akademisyeni Michael Cucek, "Japonya 1937 yılında Çin Halk Cumhuriyeti'nin o dönemki başkenti Nanking'i işgal etti. Ve işgal sürecinde en az 300 bine yakın sivil katliamından ve 80 bine yakın tecavüze sorumlu tutuldu. Eğer özür mevzusu gündeme gelirse Japonya'nın tarihsel katliamları da gündeme gelecek." ifadelerini kullanıyor.

Uzmanlara göre Japonya'nın tarihsel sorumluluğu sadece bundan ibaret değil. 20. yüzyılda Japonya'nın yüzbinlerce Koreliyi zorla çalıştırıp, 50 bine yakın Koreli işçinin öldürülmesinden sorumlu olduğunu öne sürülüyor.

Tokyo Sophia Üniversitesi'nde siyaset bilimi profesörü Koichi Nakano'ya göreyse Japonya'nın özür konusundaki tavrını belirleyen en önemli madde 'nükleer' konular. Nakano, 2011 depreminden sonra Japonya'nın nükleer sızıntılar dolayısıyla başının ciddi derde girdiğini ve bölgede Kuzey Kore tehlikesinin yükselmesiyle ABD'ye olan ihtiyacının arttığını belirtiyor.

Wall Street Journal'da yer alan farklı bir analize göreyse, Japonya'nın Hiroşima sonrası nükleer kapasitesinin arttırdığını ve bu derecede nükleer silahlara sahip olan bir ülkenin özür beklentisi içerisine girmeyeceği belirtiliyor.

OBAMA ZİYARET ETMİŞTİ

Dün ABD Başkanı Obama atom bombasıyla hayatını kaybedenler adına yapılan anıt mezara çelenk bırakmıştı. Obama, ziyaret sonrasında da saldırıdan kurtulmayı başarmış kişilerle görüşmüştü. 6 Ağustos 1945'te Hiroşima'ya atılan atom bombası 140 bin kişinin ölümüne neden olmuştu. İki gün sonra Nagasaki'ye atılan ikinci atom bombasıyla da 74 bin kişi hayatını kaybetmişti. Hiroşima ve Nagasaki'ye atılan bombalar, Japonya'nın teslim olmasında ve İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinde rol oynamıştı.

Dünya Bülteni