Üsame Ünal'ın haberi:

 “Semtteki kapanmış mağazanın yerine açacağımız mağazada eleman alırken size öncelik vereceğiz.” yalanıyla vatandaş kandırılıyor. ‘İş vaadiyle kapıdan satış mağduru’ şikayetleri çoğaldı.

Aralık 2013 itibarıyla İşkur’a göre Türkiye’de kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 610 bin 969 kişi. Yaygın bir sıkıntı olan işsizliği istismar eden dolandırıcılar ‘iş vaadiyle’ vatandaşa kapıdan pahalı ürün satıyor. Son zamanlarda bazı firmalar kapısını çaldıkları tüketicileri, “Bu semtte büyük bir mağaza açıyoruz. Personele ihtiyacımız var. Ürünü alırsanız işe almada size veya yakınınıza öncelik veririz.” diyerek kandırıyor. Ürünü fahiş fiyatla alan tüketici bir daha firmanın izini bulamıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tüketici Hakları Daire Başkanı Bayram Uzunoğlan, son zamanlarda ‘iş vaadiyle kandırıldığını’ belirten tüketici şikayetlerinin artış gösterdiğini açıkladı. Uzunoğlu, “Tüketicilere tavsiyemiz, bu tür vaatlere kesinlikle inanmasınlar.” dedi.

Kapıdan dolandırıcılık yapan firmalar satış yapmak için gittikleri şehirlerde önce kapanmış büyük mağazaları tespit ediyor. Sonra bu mağazaların yakınında bulunan vatandaşların evine giderek, “Şuradaki kapanan mağazanın yerine yeni bir mağaza açacağız. Bunun için eleman arıyoruz.” diyerek tüketicileri etkiliyor. Evde veya yakınlarından çalışmaya ihtiyacı olan işsiz bir kişi varsa ona iş verileceği vaat ediliyor. Hatta yıllar önce kapanan Sümerbank’ın adı kullanılarak, “Buradaki Sümerbank satış noktasını yeniden açacağız, burada çalıştırmak üzere personel alacağız.” bile deniyor. Ardından satışını yaptıkları ürünü almaları durumunda tüketicinin yakınlarına işe alımda öncelik tanınacağı söyleniyor. Profesyonelce hazırlanan bu tuzağa düşen tüketici, ürünü değerinin üstündeki fiyattan satın almaya ikna oluyor. Ancak bu firmalar o bölgede satış yaptıktan sonra izini kaybettiriyor.

Tüketici Hakları Daire Başkanı Bayram Uzunoğlan, yıllar önce tencere tava satışı yapan firmaların, sosyal hayattaki değişime göre ürün yelpazesini de genişlettiğini belirtiyor. Zayıflama aletleri satanların yanı sıra beyaz önlük giyip sağlık görevlisi mizanseni yapanların bile olduğunu belirten Uzunoğlan, bu firmaların taktiklerini şöyle anlattı: “Bazıları gelip ‘Sağlık Bakanlığı’yla anlaşmalıyız.’ diyerek tansiyon ölçme cihazı sattı ve ‘3 ay boyunca kontrole geleceğiz.’ dedi. ‘Milli Eğitim Bakanlığı’ndan geliyoruz, çocuğunuzun artık bu takviye kitaplardan alması lazım.’ diyerek üniversiteye hazırlık setlerini satmaya başladılar. Sürekli kendilerini yenileyen, güncelleyen firmalar bunlar.”

Son olarak iş vaadiyle ürün satışı yapıldığına dair şikayetler almaya başladıklarını belirten Uzunoğlan, kapıdan satışların tüketici bilinciyle doğrudan ilgili olduğunu vurguladı. Kapıdan ürün almanın hiçbir avantajının olmadığını dile getiren Uzunoğlan, 50 liralık bir ürünün farklı vaatlerle 200 liraya satılarak tüketicinin aldatıldığını dile getirdi. Uzunoğlan, “Örneğin tencereyi pazarlarken bir zarf çektiriyor ve ‘Zarfta mikro dalga da çıkabilir.’ diyor. Siz de ‘Ben nasıl olsa mikrodalga fırını alıyorum.’ diye aslında 50 liralık bir ürünü 200 liraya almaya ikna oluyorsunuz. Sonra ‘Ürünü hadi bana teslim et.’ dediğinizde tencereyi teslim ediyor, ‘Mikrodalgayı da ben bir ay sonra taksiti almaya geldiğimde getiririm.’ diyor. Bir sonraki ay gelmiyor, ertesi ay da gelmiyor. Toplamda 2 ay boyunca taksiti almaya gelmeyince sanki tüketici taksiti ödememiş gibi gösteriyor ve bu sefer üçüncü ayda icra ihbarnamesi geliyor evinize.” dedi.

Satıcıların genellikle sözleşme düzenlemediğini ya da düzenlese bile sözleşmenin bir örneğini tüketiciye vermediğini belirten Uzunoğlan, “Bazı firmalar ise sözleşmeye yanlış tarih atarak tüketicinin 7 günlük cayma hakkını daha ürünü satın almadan elinden alıyor. Bu satışlarda faturalara geçmişe dönük tarih atılıyor. Tüketicinin cayma hakkını elinden almak için bir ay öncesinin tarihini atıyorlar.” diyor. Geçtiğimiz aylarda Meclis’ten geçen ve mayıs ayında yürürlüğe girecek tüketici kanununda kapıdan satışlarla ilgili mağduriyetleri önleyecek önemli maddelerin bulunduğunu ifade eden Uzunoğlan, “Tüketici, sözleşmenin yapıldığı tarihi sözleşme kağıdına kendi el yazısıyla yazacak. Ayrıca ‘Sözleşmeyi okudum ve cayma hakkımdaki bilgilendirme yapıldı.’ diye de imza atacak.” bilgisini verdi. Yeni kanuna göre yetki belgesi olmadan kapıdan satış yapamayacak.

Zaman