İş güvenliğindeki kargaşa geçici

İş güvenliğindeki kargaşa geçici

İş kazalarında yılda ortalama bin 500 kişi ölüyor, 80 bin kişi yaralanıyor.

Mustafa Kahraman'ın haberi:

 Kazaların önlenmesi konusunda iyimser olan İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Kasım Özer, '6331 sayılı yasanın çıkmasından sonra sihirli bir el değmiş gibi değerlendirmeler değişmiştir' dedi.
 
17 Haziran 2013… Milas'taki bir inşaat şirketine ait atık su ve kanalizasyon istasyonunda peş peşe kuyuya inen 7 işçi, metan zehirlenmesi sonucu hayatını kaybetti. Esenyurt'ta çadır yangını: 11 ölü, Adana'da baraj kapağı patladı: 10 işçi öldü ya da kayıp. OSTİM'de 9 saat arayla iki patlama: 17 ölü, Elbistan'da maden göçüğü: 9 ölü. Zonguldak ve diğer maden ocaklarında göçük ya da grizu patlamasında 10'larca ölü…

İş kazalarında yılda ortalama bin 500 kişi ölüyor, 80 bin kişi yaralanıyor. Halbuki bilimsel olarak ortaya konulmuştur ki, iş kazalarının yüzde 98'i 'insan' kaynaklı olup, önlenebilir. Meslek hastalıklarının ise tamamını önlemek mümkündür. Büyük mücadeleler sonucu 2012'de çıkarılan 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da öz olarak, iş kazaları ve meslek hastalıklarına yol açan sebepleri ortadan kaldırmayı, bunlara karşı önceden önlem almayı (proaktif yaklaşım) öngörüyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürü Kasım Özer ile yeni oluşmakta olan sektörü ve sorunlarını konuştuk.

İş sağlığı ve güvenliği kurallarının hayata geçmesinde işveren tarafının gönüllü olması en önemli unsur. Ancak gözlemler bunu doğrulamıyor gibi, ne dersiniz?

İSG Kanunu'ndan önce genel görüntü bahsedildiği gibi iken kanun sonrasında sihirli bir el değmiş gibi bakışlar ve değerlendirmeler değişmiştir. İşverenlerin büyük bir kısmı İSG konularına ilgi duymaya başlamıştır.

İşvereni ve çalışanı sisteme adapte edebilmek için eğitim ve yönlendirme devlete düşüyor. Siz bu konuda neler yaptınız, neler yapıyorsunuz?

İSG Kanunu'nun yayımından itibaren tanıtım faaliyetlerine başladık. İlk defa bir kanun, bütün iller tek tek dolaşılarak yapılan kampanyalarla tanıtılmıştır. Devam eden zaman diliminde alt düzenlemeler yapılmış ve sektörel olarak risk değerlendirme rehberleri yayınlanmaya başlamıştır. Bütün taraflarla çeşitli ortaklıklar kurarak seminerler, konferanslar vb. faaliyetler yürütülmektedir. Nasip olursa 5-7 Mayıs 2014 tarihleri arasında da Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Konferansı'nın yedincisini düzenleyeceğiz.

TEFTİŞLE ASAYİŞ SAĞLANAMAZ

Yeterli denetim örgütlenmesi ve deneticiye sahip misiniz?

Ülkemizde 1.5 milyon işyeri bulunmaktadır. İş Teftiş Kurulu Başkanlığı'nda görevli 500 iş güvenliği müfettişi bulunmaktadır. 50 ve daha fazla çalışanı olan işyeri sayısı ise 30 bindir. İşyerlerinde asayişin sağlanması müfettişle olmaz. Sokaklarda onlarca polis devriye gezmediği gibi, müfettişler de sürekli işyerlerinde gezerek mevzuata uygunluğu sağlayamaz. Ancak bir noktaya kadar tahammül edilen veya işveren ve çalışana bırakılan inisiyatif yanlış değerlendirildiğinde kısmi müdahale için müfettiş gereklidir.

Denetim organizasyonunu yeterli hale getirmek için neler planlıyorsunuz?

Önümüzdeki yıllarda iş müfettişi alımları elbette olacaktır, bu kadronun gereği yapılacaktır. Bir taraftan emekli olanların yerine yenilerini yetiştirmek gerekir.

Alan razı veren razı sistemi

6331'e göre iş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıtlara geçmesinde bir ilerleme sağlanabildi mi? Kazaları ve meslek hastalıklarını bildirmemenin cezası var çünkü...

Ölümlü ve uzuv kayıplı olaylar bildirilmekte iken bunların dışında kalanlarda alan razı veren razı sistemi çalışırsa bildirim azalıyor. Kanunla cezaları artırılsa bile kayıt dışılık bir miktar olabiliyor.

2013 yılı iş kazası verileri yayınlandı mı?

SGK istatistikleri yılın sonuna doğru bir önceki yıl olarak yayınlar. 2014 sonuna doğru 2013 istatistikleri yayınlanabilir. Zira 2013 yılında kaç kişiye iş kazası-meslek hastalığı teşhisi konulmuş-kararı verilmiş ve maaşı bağlanarak dosyası kapatılmıştır. SGK'nın yayınladığı iş kazası- meslek hastalığı istatistiğinin Türkçesi budur. Bu yüzden yıl boyu bir önceki yılın değerlendirmeleri yapılır, sonra yayınlanır.

Son üç yılda kaza istatistikleri ne yönde bir eğilim gösteriyor?

Yukarıda belirttiğim istatistik derleme ve yayınlama mantığı (ki sigortacılık mantığıdır, kime maaş bağlamışsa onu sayar) ile böyle bir değerlendirme yapmak mümkün değildir. Bir yıl az dosya sonuçlanır kaza az gibi görünür ertesi yıl çok dosya sonuçlandırılır, kaza çok gibi görünür.

İş Sağlığı ve Güvenliğini Geliştirme Projesi (İSGİP) benzeri yapılanmalarla daha yaygın ve etkin programlar düşünüyor musunuz?

Şu anda başlayan İSGİP'in yaygınlaştırması projemizin büyük bir bütçesi ve muhatap kitlesi vardır. Bu ay itibariyle uygulamaya başladık.

İ.G. uzmanı asla makbuz kesemez

Uygulama projeleriyle İSG standardizasyonu sağlanamaz mı?

Kanun yeni ve uygulanma yeni başladı. Bugünlerde kargaşa var gibi görünse de o, kanunu uygulama telaşından gelen bir hareketlilikten trafik yoğunluğudur. Kısa zaman içinde taşlar yerine oturacaktır. Kamu kurumları için İSG rehberi hazırlığımız vardır. Diğer sektörler için de risk değerlendirmesi rehberleri ile yardımcı olmaya çalışıyoruz.

Cezalar denetimden itibaren mi, yoksa bu yükümlülüklerin başladığı tarihten itibaren mi hesaplanacak?

Yükümlülük yürürlükle, yani 1 Ocak 2013'te başlar. Denetim tespit tarihidir. İlk tespitten sonra ise risk değerlendirmesinde bir defa yüzde elli artış vardır.

İş güvenliği uzmanı serbest meslek makbuzu verebilir mi?

Veremez. O işyerinin kısmi süreli çalışanı olmak mecburiyeti vardır. Makbuzla para toplayanlar işverenlerin hakkına giriyor, mesuldürler. İşverenin yükümlülüğü bitmiş olmuyor.

Yeni Şafak

HABERE YORUM KAT
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.