Araştırmaya göre, 0-5 yaş arası çocukların sadece yüzde 17’si arka koltukta ve kendisine ait özel koltuğunda emniyet kemeri takılı olarak seyahat ediyor.

 

Karayolları Trafik Yönetmeliği gereğince, boyu 150 santimden kısa ve ağırlığı 36 kilogramın altındaki çocuklar için çocuk bağlama sistemleri ve oto güvenlik koltuklarının kullanımı, olası kazalarda çocukların zarar görmelerini engelleyen zorunlu ekipmanların başında geliyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) çocuk koruma sistemlerinin yararlarını incelediği çalışmasına göre araçlarda çocuk koltuğu olmadan oturan çocuklarda trafik kazalarında zarar görme riski yüzde 25 daha fazla. Sağlık Bakanlığı’nın çocuk güvenlik sistemlerinin kullanımına ilişkin yaptığı araştırma, ebeveynlerin seyahat esnasında çocukları için yeterli tedbirleri almadıklarını göz önüne serdi. Çocukların yüzde 48’i annesinin ya da bir başka büyüğünün kucağında, yüzde 6,5’u arka koltukta yalnız ve emniyet kemeri takmadan yolculuk yapıyor.

 

Araştırma sonuçları hakkında bilgi veren Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Hilal Özcebe, ailelerin arabalarda çocuk koruma sistemleri hakkında yeterli bilince ve farkındalığa sahip olmadığını söyledi. Özcebe, “Araştırmaya göre ailelerinin yarısı çocuklarını kucaklarında taşıyorlar. Oysa saatte 50 km hızla giden bir araç içinde, kucaktaki 5 kiloluk bir bebek, çarpışma anında 100 kiloluk ağırlık oluşturuyor ve bu şekilde yerinden fırlayabilir. Böylelikle ölüm riski yüzde 80 artıyor.” dedi. Özcebe, çocuk koltuklarının çocuğu sağlam bir şekilde araca sabitleyerek, ani fren ya da çarpma anında çocuğun taşıt içinden savrulmasını veya fırlamasını engellediğini belirtti. Ailelerin birçoğunun çocuk koltuğunun güvenliğini bilmediğini kaydeden Özcebe, “Maalesef Türkiye’de çocuk koltuğu kullanım oranları çok düşük. İlgili mevzuatın güncellenmesi ve denetimlerin güçlendirilmesi gerekiyor. Bunun için kaza tespit tutanaklarında ‘çocuk koltuğunun bulundurulmasına dair’ bir kutucuk konulmalı.” diye konuştu.

 

 

Prof. Dr. Hilal Özcebe, çocuk araba koltuğu seçerken, çocuğun boy uzunluğu, vücut ağırlığı ve gelişim döneminin önemli olduğuna dikkat çekiyor. Özcebe, çocuk koltuğu alırken yaş gruplarına göre şunlara dikkat edilmesini belirtiyor:

 

 

Kafatası ve göğüs kafesinin en esnek olduğu dönem olduğu bebeklikte bir bebek için en güvenlikli yer, uygun standartta geriye dönük konumda ve arka koltukta olmak şartıyla ‘bebek araba koltuğu’dur. Bu koltuklar bebek 13 kg olana kadar kullanılabilir.

 

 

Çocuğun kemik oluşum süreci bu dönemde devam eder. Bu nedenle çarpma sırasında etki mümkün olduğunca geniş bir alana yayılmalıdır. Bu dönemde bir ‘çocuk araba koltuğu’ gereklidir. Bu koltuklar 9-18 kg arasındayken kullanılabilir.

 

 

Çocuk, ‘çocuk araba koltuğu’na sığmamaya başladığında destekleyici araba koltukları kullanılmaktadır. Destekleyici araba koltuklarında çocuğun yaslanabileceği bir arkalık bulunmaktadır. Araç emniyet kemerinin göğüsten uygun bir şekilde geçtiğinden emin olunmalıdır. Bu koltuklar 15/25 kg arasında ya da 145 cm boya ulaşana kadar kullanılabilir.

 

 

Arka koltuğun orta kısmına yerleştirilen ‘arkalıksız destekleyici minder’de yolculuk eden çocukların kazalarda daha az zarar gördüğü belirlenmiştir. Arkalıksız destekleyici minderler 22-36 kg arasındaki çocuklar için kullanılabilir.