Tam olarak sebebi bilinmemekle birlikte tedavisi de henüz mümkün değil. Ancak erken teşhis edilmesi durumunda ilerlemesi geciktirilebiliyor ve hastanın yaşam kalitesi yüksek tutulabiliyor. MS hastalığının etkilediği en önemli organlardan biri de gözler. Önemli ve beklenmeyen görme bozukluklarının altında bir MS ihtimali olup olmadığının araştırılması, erken teşhis açısından avantaj sağlayabiliyor.

Acıbadem Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi ve Acıbadem Bursa Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Fatma Çiğdem Doğulu, beklenmeyen görme bozukluklarının nörolojik olarak da kontrol edilmesi gerektiğine dikkat çekerek, “MS hastalığının ilk belirtileri arasında görme bozuklukları yer alıyor. Bu sebeple ani görme kayıpları, puslu ya da azalmış görüntü, gece görüşünde azalma, renklerde değişme gibi sorunlar yaşandığında, göz doktorunun yönlendirmesiyle bir nöroloğun kontrolünden geçmek önemli.” dedi.

Hastalığın, bağışıklık sisteminin anormal olarak, beyin ve omurilikte iletileri taşıyan sinir lifleri etrafındaki koruyucu miyelin kılıfa saldırması ve parçalanan bu kılıfın yerine sertleşmiş dokuların yerleşmesi şeklinde görüldüğünü ifade eden Dr. Doğulu, şu bilgileri verdi: “Plak adı verilen bu sertleşmiş dokular sinir sistemi içinde pek çor farklı yerde oluşabiliyor ve miyelin kılıfı hasarı sonucu beyin ve omurilik kontrolünü sağlayan mesajlar gerektiği gibi iletilemiyor. Bu da beyin ve omurilikte fonksiyon kayıpları yaşanmasına sebep oluyor. Hastalık, vücudun herhangi bir bölgesinde belirti verebiliyor. Görme bozuklukları, vücudun herhangi bir bölgesinde kuvvet kaybı, uyuşma veya karıncalanma hissi, duyu kaybı, titreme, mesanenin veya kalın bağırsağın kontrol kaybı, dengede bozulma, yürüme ve konuşma bozuklukları ve yorgunluk hastalığın belirtileri arasında yer alıyor.”

SIK GÖRÜLEN BELİRTİ: GÖRME BOZUKLUKLARI

Doç. Dr. Doğulu, MS hastalığının ilk dönem belirtileri arasında sıklıkla görme bozuklukları yer aldığına dikkat çekti. Hastalığın seyri sırasında; bulanık ya da azalmış görüntü, çift görme, gece görüşünde azalma, lekeli görüş, renklerde farklılaşma, nadiren tamamen görme kaybı gibi ciddi görme bozuklukları meydana gelebiliyor. Doğulu, beklenmedik bu bozuklukların MS atakları sırasında meydana gelebildiğini ve nadiren kalıcı olduğunu ifade ederek, “MS hastalığının erken tanısı açısından bu tip ani bozukluklar, yaşayan hastaların göz doktoruyla birlikte mutlaka nöroloğa görünmelerinde fayda var. Bu durumda göz doktoruna da önemli bir görev düşüyor, hastanın bulgularını değerlendirip konuyla ilgili yönlendirme yapması önemli.” diye konuştu.

"ÖNLEMEK DEĞİL YAVAŞLATMAK MÜMKÜN"

MS hastalığının, sıklıkla 20-40 yaş arasında gözlendiğine dikkat çeken Dr. Doğulu, şunları dile getirdi: “MS, özellikle kadınlarda ve sosyo-ekonomik düzeyi yüksek topluluklarda görülen bir hastalık. Dünyada yaklaşık 2,5 milyon MS hastası var. Ölümcül bir hastalık değil, hastaların ortalama yaşam süreleri genellikle sağlıklı bireylerle aynıdır. Kalıtsal geçişi bulunmuyor. Bulaşmıyor. Önlenebilir bir tedavisi henüz bulunamamakla birlikte erken teşhis ile seyri yavaşlatılabiliyor. Bunun için modifiye edici tedavi olanakları kullanılıyor. Seyri yavaşlatan tedavilerin uygulanmaması durumunda tekrarlayan düzelen tip hastalarının yüzde 50’si, 10 yılda ilerleyici tipe dönüşüyor ve bu hastaların yüzde 30’dan fazlası, 20 yıl içinde tekerlekli sandalyeye bağımlı hale gelebiliyor.”

MS ATAKLARI NASIL MEYDANA GELİYOR?

Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Fatma Çiğdem Doğulu, belirgin bir neden olmaksızın, en az 24-48 saat sürecek şekilde, yeni belirtilerin ortaya çıkması ve uzun zamandır devam eden bir rahatsızlık durumunun kötüleşmesi 'MS atağı' olarak adlandırıldığına dikkat çekti. Dr. Doğulu, şunları belirtti: “Bu belirtiler arasında görme bozuklukları, vücudun herhangi bir bölgesinde kuvvet kaybı, uyuşma veya karıncalanma hissi, duyu kaybı, titreme, mesanenin veya kalın bağırsağın kontrol kaybı, dengede bozulma, yürüme ve konuşma bozuklukları ve yorgunluk yer alıyor. 1 ay içinde olan tüm belirti ve bulgular aynı atağın parçaları olarak kabul ediliyor. Genellikle ataklar arasında düzelme dönemleri görülebiliyor. Bir atağın ne kadar süreceği ve iki atak arasındaki dönemin uzunluğu saptanamıyor. MS atakları kişiden kişiye olduğu gibi, aynı kişide farklı zamanlarda da belirti ve zamanlama açısından farklılık gösterebiliyor.”

Doğulu, MS’in tekrarlayan düzelen tip, birincil ilerleyen tip, ikincil ilerleyen tip ve ilerleyici ataklarla giden tip olmak üzere 4 farklı tip olarak kendini belli ettiğini sözlerine ekledi.

Cihan