Yaşlılar için gündelik yaşam başlı başına tehlikelerle dolu olabiliyorken, gazeteciler ve aktivistler de kriz bölgelerinde bir anda tehlikeli durumlarla karşı karşıya kalabiliyorlar. Uluslararası Af Örgütü, bazı ortak kuruluşlarla birlikte gazeteci ve aktivistler için 'Panic Button' yani panik butonu adlı bir akıllı telefon uygulaması geliştirdi. Uygulamayla, gözaltı, tutuklama ya da kaçırılma gibi durumlarda söz konusu kişilerin kısa sürede yardım çağrısı yapabilmelerine olanak sağlanıyor.

Fark edilmeyen uygulama

 

Telefon uygulaması, ihtiyaç durumlarında kullanılmak istendiğinde fark edilmeyecek şekilde tasarlandı. Uygulama, telefon çantada dahi bulunsa tek elle kullanılabilecek şekilde geliştirildi. Telefonun açma kapama düğmesine kısa aralıklarla beş kez basılması durumunda, daha önce belirlenmiş üç kişiye kullanıcının konum bilgisiyle birlikte bir çağrı gönderiliyor. Telefon uygulaması, ilk bakışta telefonda görünmüyor. Panic Button şu anda sadece Android işletim sistemine sahip telefonlara yüklenebiliyor. Uygulamayı aynı zamanda, Google Play Store'dan da temin etmek mümkün.

 

‘Akıllı telefon tehlikeli de olabiliyor’

 

Af Örgütü'nden projeyi hazırlayanlar arasında yer alan Tanya O' Carroll, halihazırda 16 farklı ülkeden aktivistlere, uygulamayı nasıl kullanacakları ve aynı zamanda akıllı telefon kullanımıyla oluşabilecek takip olasılıkları üzerine de eğitim verdiklerini anlattı.

Gazeteci ve fotoğrafçı Daniel Etter, sıklıkla kriz bölgelerinde haber yapıyor. Gazeteci, Suriye'de haber yaptığı dönemde, konumu takip edilebildiği için akıllı telefonunu açık bırakmadığını ifade etti. Etter, Suriye yönetiminin, konum bilgisi takibi üzerinden gözaltı ve tutuklama yapabildiğine dikkat çekti.

 

Gazeteci Daniel Etter, akıllı telefon kullanma gereksiniminin, bulunulan bölgeye göre değiştiğini vurgulayarak; telefonu bazen kapalı, bazen de sinyal gönderebilmek için açık tutmanın önemli olduğunu belirtti.

 

'Uygulamanın geliştirilmesi gerekli'

 

Gözaltı ya da tutuklama durumlarında en önce kişilerin cep telefonlarına el koyuluyor. Panic Button uygulamasının telefonda fark edilmesi üzerine, yardım edecek kişilerin bilgilerine de ulaşılabiliyor. Af Örgütü ile birlikte telefon uygulamasını hazırlayan Front Line Defenders insan hakları örgütü bilgi sistemleri sorumlusu Wojtek Bogusz, uygulamanın geliştirilmesi gerektiğini ve yardım çağrısından sonra çağrıyı alacak üç kayıtlı kişinin otomatik olarak silinebilmesi gerektiğini belirtti.

 

Tabii ki Panic Button için önemli bir ayrıntı da telefonda internet bağlantısına sahip olması. Gazeteci Daniel Etter, kriz bölgelerindeki deneyimlerine dayanarak, buralarda çoğunlukla şebeke olmadığına dikkat çekti.

 

Daniel Etter şimdiye kadar açık alanda uydu üzerinden sinyal alan acil yardım cihazları kullandığını anlattı. Ancak bu cihazların bir telefona kıyasla daha çabuk deşifre olduğunu belirtti. Etter akıllı telefon üzerinden böylesi bir uygulama hazırlanmasının birçok durumda hayat kurtarabileceği görüşünde.