Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından (TCMB) derlenen verilere göre, FETÖ darbe girişiminin ardından 15-22 Temmuz haftasında mevduat bankaları ve katılım bankalarında toplam yabancı para (YP) mevduatı dolar bazında sert düşüş kaydetti.

 

YP mevduat bir haftalık dönemde yüzde 5 azalışla 174 milyar 120 milyon dolardan 165 milyar 356 milyon dolara geriledi. Böylece yabancı para mevduatı bir haftalık süreçte 8 milyar 764 milyon dolar azaldı.

 

Mevduat bankalarındaki YP mevduat yüzde 4,7 düşüşle 162,5 milyar dolardan 154,9 milyar dolara, katılım bankalarındaki YP mevduat da yüzde 10 düşüşle 11,7 milyar dolardan 10,5 milyar dolara geriledi. Bu süreçte vatandaşlar (gerçek kişiler) 6,8 milyar dolar, tüzel kişiler 1,6 milyar dolar ve yurt dışı yerleşikler 375 milyon dolar sattı.

 

FETÖ'nün, 15 Temmuz'daki darbe girişimi ve uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's'un (S&P) Türkiye'nin kredi notunu bir basamak düşürmesinin piyasalarda yarattığı oynaklık sonucu dolar/TL, 3,0963'e çıkarak tarihi rekorunu kırdı.

 

"Darbeye hayır" diyerek meydanlara akın eden ve "milli duruş" sergileyen pek çok vatandaş, bu dönemde dolardaki yükselişe de "dur" dedi. Türk halkı, 15-22 Temmuz döneminde 8,8 milyar dolarlık döviz bozdurarak TL'ye büyük destek verdi. Vatandaşın desteğiyle hızla düşüşe geçen dolar/TL, tekrar 3,00 sınırına yaklaştı.

 

Piyasalardan çıkış sınırlı oldu

 

Yabancı yatırımcılar, FETÖ'nün darbe girişimi sonrası Borsa İstanbul'da satış tarafında yer alırken, söz konusu satışın sanıldığı kadar yüksek olmaması dikkati çekti. Bu durum, bugüne kadar yatırım için Türkiye'yi seçen yabancıların ülkeye güveninin devam ettiğini gösterdi.

 

Yabancılar, darbe girişimi sonrası bir haftada net 220,5 milyon dolarlık hisse senedi, 239,6 milyon dolarlık DİBS satarak toplam 460 milyon dolarlık çıkış yaptı. Darbe girişiminden önceki hafta ise 374,2 milyon doları hisse senedi, 812,1 milyon doları DİBS olmak üzere toplam 1 milyar 186 milyon dolarlık net alım gerçekleşmişti.

 

Analistler, FETÖ'nün darbe girişimi sonrasında Borsa İstanbul'un normal bir şekilde işleme açılması, regülatörlerin hiçbir sınırlama ya da ekstra bir düzenleme getirmemesi, Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek'in analistlerle gerçekleştirdiği telekonferanslar ve TCMB'nin likiditede sorun yaşanmaması için piyasalar açılmadan hızlıca aldığı tedbirlerin yabancı yatırımcıların çıkışını sınırladığını belirtti.

 

Kredi derecelendirme kuruluşlarının tüm analistlerin eleştirdiği biçimde Türkiye'ye yönelik haksız eleştirileri ve darbe girişiminin ardından uluslararası medyanın yanlı yayınlarına karşın özellikle Türkiye'yi bilen ve yatırım yapan yabancı yatırımcıların olumsuz etkilemediğinin görüldüğünü aktaran analistler, böylesi önemli bir gelişmenin ardından haftalık bazda görülen satış ve varlık fiyatlamalarının piyasanın olağan işleyişi içinde olduğunu dile getirdi.

 

Bu arada, BIST 100 endeksi darbe girişimi sonrasında haftalık yüzde 13,4 değer kaybederek 70.000 puan sınırına kadar inmesinin ardından bu hafta etkisini artıran tepki alımlarıyla kayıplarının neredeyse yarısını geri aldı ve 76.000 seviyelerine çıktı.

 

AA