Yaklaşık 30 metre büyüklüğündeki asteroitler, dünyaya 340 bin kilometre mesafeye yaklaştı. Bu rakam, Ay yörüngesinin yarıçapıdır. Dünya’ya çarpması durumunda büyük felakete yol açabilirdi.

Asteroitlerin dünyadan uzakta geçmesinin bile bilim adamları için pratik önemi var. Bu tür hallerde cihazların nasıl çalıştığı kontrol ediliyor. Moskova Devlet Üniversitesi Profesörü Vladimir Lipunov, meselenin bununla bitmediğini belirterek şunu anlattı:

“Dünya’ya, Ay mesafesi kadar yaklaşan her asteroit bile olası tehlike oluşturuyor. Çünkü böyle bir asteroit gelecekte dünyaya çarpabilir. İlgili gözlemler, asteroit tehlikesine karşı uyarı sistemini oluşturma stratejisinin detaylarını belirleme olanağını verecek. Ben MASTER projesi ile ilgili çalışmaları yönetiyorum. Bu projeye uygun olarak Rusya’nın değişik noktalarına yerleştirilen teleskoplardan robotlu bir sistem oluşturuldu. Dünyanın yakınından geçen asteroitin resimlerini daha önce çekmeye başladık. Çünkü bu asteroit ile Çelyabinsk meteoru arasında benzerlikler var. Bu asteroidi görebileceğiz mi? Çelyabinsk meteorunu Ay mesafesi uzaklığında görebilir miydik? Bunu öğrenmekti amacımız. Meğerse Çelyabinsk meteorunu bu mesafeden görebilirdik. Şimdiki asteroitin resimlerini çektik ve tüm koordinatlarını ölçtük.”

MASTER sistemi, 40 santimetrelik 8 teleskoptan oluşturuldu. Değişik veriler ileten bu teleskoplar internet vasıtası ile yönetiliyor. Teleskop uzaktan komutla gökyüzünün istenilen noktasına yöneltiliyor. Prensip bakımından bu teleskop sistemi temel araştırmalar içindir. Asteroit tehlikesi uyarısının yapılması sorununun çözülmesi için daha güçlü bir teleskopa ihtiyaç var. İnsanları tehlike hususunda 24 saat öncesinde bilgilendirmek için MASTER sistemi yeterli olacak. Fakat uyarıyı birkaç gün öncesinde yapmak daha iyi olurdu. Bunun için 1 metre çapında teleskoba ihtiyaç var.

Moskova Devlet Üniversitesi bilim adamlarının tasarladığı bu teleskop bir Rus şirketi tarafından yapılacak. Geçen sonbaharda MASTER sistemi vasıtası ile 150 ve 250 metrelik iki asteroit bulunmuştu. Amerikalılar bu asteroitleri görememişti.

Rusya Astronomi Enstitüsü çalışanı Aleksandr Bagrov, asteroit tehlikesi ile ilgili gözlemler yapan dünyadaki tüm sistemlerin eksikleri olduğunu söyledi:

“Her yıl, 3 metre ile 300 metre boyunda en az 40 bin göktaşı dünyanın yanından geçiyor. Bu cisimler çok büyük bir hızla hareket ettiği için elimizde mevcut gözlem araçları bunları vaktinde tespit edemiyor. Dünya üzerindeki cihazlar bir de hava koşullarına bağlı. Gündüz bu teknik araçlar çalışmıyor. Gece de gözlemler bulutluluk durumuna bağlı.”

Asteroit tehlikesi için eksiksiz uyarı sisteminin oluşturulması, sadece yeryüzündeki teleskoplara ek olarak yörüngedeki teleskopların kullanılması ile mümkün olacak. Önümüzdeki birkaç yılda bu amaca ulaşılacağı tahmin ediliyor. Bilim adamlarının yaptığı hesaplara göre asteroitleri daha kolay gözlemlemek için teleskoplar Güneş’e yakın bulunmalı. Bu teleskoplar uçması için en uygun yörünge, Venüs yörüngesine yakın olmalı.

Turkish