Hazır beton ve çimento şirketlerinin fiyat sıkıştırması, yıkıcı fiyatlama ve mal vermeyerek rekabeti birlikte ihlal ettikleri öne sürüldü. Her iki sektöre de kesilen toplam 112 milyon lira para cezasının caydırmak için yeterli olmadığı sonucu ortaya çıktı.
 
Çimento fiyatlarının piyasa dışında belirlenerek yüksek fiyattan satışıyla ilgili şikayetler sürerken, haksız rekabetin hem çimento hem de hazır beton üretimini aynı zamanda yapan üreticilerce olduğu belirlendi. Toplam 67 üreticinin bulunduğu sektörde üreticilere yapılan incelemeler ve verilen idari para cezalarına rağmen haksız rekabetin sürmesi ise cezalandırmada farklı bir yöntemin artık hayata geçirilmesi gerektiğini de ortaya koydu. Bu kapsamda çimento sektöründeki bazı kesimlerin, bölge ve müşteri paylaşımı yaptığı, mal vermeme gibi tutumlarla piyasada yıkıcı fiyatlamalar oluşturduğu belirlendi.

MÜŞTERİLER PAYLAŞILMIŞ

Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörü olan inşaat sektörü 2013 yılında yüzde 7,1 oranında büyüme gösterirken, girdi maddesi çimento sektörü ise Türkiye'nin 2013 kalkınma hızının yaklaşık 3 katı oranında bir büyüme yakaladı. Ancak bu büyümeyi gösteren çimento sektöründe çoğu zaman da çimento ve hazır beton pazarları ile ilgili ciddi rekabetçi endişeler de yaşanıyor. Bu endişelerin başında ise sektördeki bazı kesimlerin, bölge ve müşteri paylaşımı yapması ve mal vermeme gibi tutumlarla çimento piyasasında yıkıcı fiyat oluşturmak için birlikte hareket etmelerinin geldiği belirlendi.

FARKLI YÖNTEM İHTİYACI

Öte yandan Rekabet Kurulu'nun sektörle ilgili 2009-2013 yılları arasında yaptıı incelemelerde, toplam 41 ön araştırma ve 5 soruşturma yaptığı ortaya çıkıyor. Bu soruşturmalardan 4'üne ise idari para cezası uygulanmış. Kesilen ceza tutarı çimento alanındaki 88 milyon 500 bin lirayı bulurken, hazır beton sektöründeki firmalara ise 23 milyon 500 bin lirayı bulduğu görülüyor. Bu cezalar da sektörde ciddi rekabetçi endişelerin olduğunu ortaya çıkarıyor. Ancak, Rekabet Kurulu'nun verdiği cezaların caydırıcılık konusunda yeterince etkili olup olma-dığı ise tartışma konusu.

Hem çimento, hem beton üreticisi rekabeti bozuyor

Sektörde faaliyet gösteren 67 firmanın büyük kısmı hem çimento, hem de hazır beton üretimini birlikte gerçekleştiriyor. Böylelikle hem çimento, hem hazır betoncuların fiyat sıkıştırması, yıkıcı fiyatlama, mal vermeme gibi rekabet ihlalleri yaptıkları iddia ediliyor. Çimento ve hazırbeton üreticilerindeki yatay anlaşma eğiliminin, piyasayı manipüle ettiği belirlendi. Böylece, çimento üreticisi olmayan hazır betoncuların rekabet gücünün kısıtlanarak, fiyatları yukarı çekebilmesi gündeme gelebiliyor.

Uluslararası örneklere bakılacak

Öte yandan, Rekabet Kurulu'nun 8 Mayıs 2014 tarihinde başlattığı inceleme ile sektörün masaya yatırılacağı öğrenildi. Sektördeki regülasyonlar, ithalat/ihracat şartları, toplam kapasite, arz ve talep özellikleri, bölgesel farklılıklar, ölçek büyüklüğü, yoğunlaşma, maliyet, fiyat, satış ve karlılık politikaları itibariyle oluşan tablo analiz edilirken, başka ülke örnekleri taranacak, uluslararası rekabet hukuku uygulamaları dikkate alınacağı bilgisine ulaşıldı.

Yeni Şafak