Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü 2013’te 73 bin 672 ürünü denetledi.

Çeşitli kategorilerde olan ürünlerin bin 888’inde aykırılık tespit edildi ve 629 bin 993 TL ceza verildi. Teşhirlerin ardından firmalar ‘güvensiz ürün’ ilanlarını daha sık yayınlamaya başladılar.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın birçok ürün için yaptığı denetim ve teşhirler firmalar üzerinde etkili oldu. Halk sağlığını tehdit eden ürünleri belirlemek amacıyla, yapılan testler sonucunda güvensiz bulunan ürünler ‘Bazı Tüketici Ürünlerinin Tehlikeli Kimyasal Madde İçeriğine Yönelik Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Tebliğ’ kapsamında belli dönemlerde yayınlanıyor. Bakanlık  tüketicilerin günlük hayatında tekstil, ayakkabı, mobilya, kırtasiye, çocuk bakım ürünleri, oyuncaklar, diş fırçaları, hijyenik kağıt ve deterjanlar gibi birçok ürünün güvenliği için denetimler yapıyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’ndan alınan verilere göre  2011 yılında 44 bin,  2012 yılında 27 bin, 2013 yılında ise 73 bin   672 adet ürün denetlendi. Yapılan denetimlerde, 2011 yılında kırtasiye ürünlerinde yüzde 53 olan güvensizlik oranı 2012 yılında yüzde 24’e düşmüş, tüm ürünlerdeki güvensizlik oranı ise 2011 yılında yüzde 38,64 iken 2012 yılında yüzde 8,73’lere gerilemiş. Gerçekleştirilen piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetleri sonucunda güvensiz bulunan ürünlere ilişkin olarak 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve Bakanlığın Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği çerçevesinde ürünün toplatılması, iki ulusal gazete ve televizyon aracılığı ile kamuoyuna ilanı, bertaraf ve idari para cezası yaptırımları uygulanıyor. Yükümlülüğünü yerine getirmeyen firmalar adına Bakanlık bu ilanları yaptırarak masrafları üreticilerden tahsil ediyor. Bu zorunluluk 4703 sayılı Kanun 2002 yılından beri yürürlükte. Ancak son yıllarda firmalara yönelik markaların teşhir edilmesi firmaların kendi hatalarını gazeteye ilan veya etiketlerle açıkça duyurmasını artırdı. İlan sorumluluğunu yerine getirmeyen firmaların ilanları ise Bakanlık tarafından yaptırılarak sorumlulara rücu ettirildi.

 Son yıllarda Bilim, Sanayi ve Ticaret  ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın yürütmüş olduğu denetimlerin arttığını belirten Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Bülent Deniz, “Önceden sağlığa zararlı ürünler Türk Ceza Yasası’nda itibari zedeleme maddesi gereğince açıklanmıyordu suç olur diye. Fakat artık kamuoyu baskısı harekete geçti. Bu konuda çok sayıda talepte bulunduk, girişim yaptık. Artık bakanlıklar ellerine geçen sağlıksız ürünlerle ilgili açıklamayı kamuoyuyla paylaşıyor. Firma tüketici yasasına göre ürünüyle ilgili özellikleri paylaşmak zorunda, ürün sağlığa zararlı maddeler içeriyor ise tüketiciyle etiket, ilan, broşür veya reklamla paylaşması gerekiyor. Firma bunu yapmaya mecbur. Aksi halde ürün ayıplı mal olarak gözükür.” şeklinde ifade ediyor.

Zaman