Risale Haber-Haber Merkezi

Prof. Dr. Ahmet Akgündüz tarafından yayına hazırlanan “Arşiv Belgeleri Işığında Bedîüzzaman Said Nursî ve İlmî Şahsiyeti” adlı eserin üçüncü cildinin tanıtımı Osmanlı Araştırmaları vakfında yapıldı. 

Bediüzzaman'ın 1934 ve 1944 yılları arasındaki hayatına ışık tutan kitap dönemin iktidar zihniyetini de yansıtması dolayısıyla Cumhuriyet tarihine ışık tutuyor. Prof. Dr. Ahmet Akgündüz bu dönemin iki safhada değerlendirilmesi gerektiğini belirtirken Bediüzzaman'ın kendisini çeşitli teklif ve tavizlerle yanına çekmek isteyen M. Kemal'e asla taviz vermediğinin altını çizdi. 

Kitabın takdiminde belgelerin ışık tuttuğu dönemi, kitabın bölümlerini ve kaynaklarını kısaca özetleyen Akgündüz şunları kaydetti: 

" Kitabın bu cildi Bedîüzzaman’ın 1934-1944 yılları arasındaki hayatını ve daha önemlisi de bu dönem Cumhuriyet tarihini doğrudan ilgilendirmektedir. Bedîüzzaman’ın 24.07.1934 günü Isparta’ya getirilişinden 09.08.1944 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile Afyon Emirdağ’a sürgün edilmesi sebebiyle, Denizli’den ayrılışına kadar geçen kadar geçen hayatı ve mücadelesi hakkında, sağlam kaynaklara ve en önemlisi de doğrudan devletin arşiv belgelerine dayalı bir çalışma olmuştur. Risâle-i Nur Külliyâtından yaptığımız iktibaslar ise, Envar Neşriyâtın yayınları esas alınarak yapılmaya çalışılmıştır. 

Bedîüzzaman, Mustafa Kemal’e aslâ taviz vermemiştir
Kitabın bölümlerinden bahsetmeden evvel üç noktayı açıklamak gerekir:

Birinci Nokta: Bedîüzzaman’ın bu hayat dönemini ikiye ayırmak gerekmektedir:

Birinci safha, Kemalist hükümetlerin kendisine musallat olduğu dönemdir. Bu dönemde Mustafa Kemal etkilidir. Çalışmamızın İkinci Cildinde belgelerle ortaya koyduğumuz gibi, 1934 yılından 1936 yılına kadar Mustafa Kemal’in Cumhurbaşkanı olduğu Kemalist hükümet, beş önemli teklif ve tavizlerle Bedîüzzaman’ı yanına çekmek istemiştir. Bedîüzzaman, Mustafa Kemal’e aslâ taviz vermemiştir. Halbuki kuvây-ı milliye lehine Bedîüzzaman gibi çalışan Şeyh Sünusîler, Abdülhâkim Arvasîler ve de Şeyh Şerâfeddinler, Mustafa Kemal’in aldatmacalarına aldanarak onun yanında çalışmışlar ve hatta bunlardan bazıları Bedîüzzaman ve Risâle-i Nur’u çürütmek için Mustafa Kemal’in siyâsetine âlet olmuşlardır.

Milli Şef hükümetleri, Bedîüzzaman’ı ortadan kaldırmaya çalıştı
İkinci safha ise Milli Şef hükümetleri dönemidir. 1936 yılının başından 1944 yılının Ağustos ayına kadar da Milli Şef hükümetleri, Bedîüzzaman’ı ortadan kaldırmaya çalışmıştır. 

Her iki dönemde de, devletin bütün imkânları kullanılarak adlî, askerî ve siyasî baskılarla Bedîüzzaman bir taraftan susturulmaya çalışılırken; diğer taraftan defalarca zehirlenerek, soğuk ve yaşanması zor tecrid odalarında tutularak, karakolların karşısında ikamet ettirilip defalarca evi aranarak ve en önemlisi onun hayat damarı olan talebeleriyle muhaberesi ve Nur hizmetlerini sekteye uğratmaya çalışarak psikolojik ve fizikî baskılara maruz bırakılmıştır.

Bütün bu baskılar Nur hizmetini durduramayınca, bu sefer Müslümanlar nezdinde makbul bazı şeyhleri ve âlimleri Bedîüzzaman’ın aleyhinde kullanarak Nurların ehl-i iman nezdindeki tesirini kırmaya çalışmışlardır. Yani Kemalist Rejim, Bedîüzzaman’ı adlî, askerî ve mülkî tedbirlerle bertaraf edemeyince, yeni bir yol denemişlerdir. O da yanlarına çekebildikleri, dîn âlimleri ve bazı şeyhler vasıtasıyla, Bedîüzzaman’ın ilmî itibarını çürütmek ve Risâle-i Nurlara itiraz oklarını atmaktır.

İkinci nokta ise, Bedîüzzaman’ın bütün bu baskılara ve zulümlere karşı Kemalist hükümetlere ve Milli Şef hükümetlerine karşı takındığı tavır ve muhâlefet tarzıdır. 

Bedîüzzaman’a göre muhâlefet iki kısımdır: Birincisi, ilmen ve fikren muhâlefetdir ki, Bedîüzzaman bu muhâlefeti yapmaktan asla geri durmamıştır. İkincisi ise, siyâseten ve kuvvetle muhâlefettir ki, bunun yolları siyasî parti kurmak yahut isyan etmektir ki, Bedîüzzaman bütün hayatı boyunca müsbet hareketi tercih ederek bu yolun caiz olmadığını her zaman haykırmıştır.

Üçüncü nokta, Genel Bilgiler başlığı altında iki önemli konuyu özetledik. Birincisi, 1934-1944 yılları arasında başta Isparta, Kastamonu ve Denizli olmak üzere Bedîüzzaman ve davasını ilgilendiren coğrafî bölgelerin mülkî âmirlerini ve devletin önemli erkânını anlattık. Ta ki, Bedîüzzaman’ın hayatı ile alakalı meselelerin hangi makam tarafından yürütüldüğünü araştırmacı daha rahat kavrayabilsin. İkincisi, arşiv belgelerine dayanarak ve kendi bilgilerimizi de ilave ederek, Bedîüzzaman ve Nurlar ile alakalı açılan davaların; Bedîüzzaman’ın ikametgâhında yapılan aramaların ve nihâyet Bedîüzzaman’ın ne zaman ve nereye seyahat ettiğinin kronolojik tarihini takdim eyledik."

Tanıtım toplantısına Bediüzzaman Said Nursi hazretlerinin talebelerinden Abdullah Yeğin Ağabey de katıldı.