Vali Aydın Nezih Doğan, Van’da üretimi teşvik etmek amacıyla Türkiye’de Mc Donalds ve Burger King firmalarının parmak patates ihtiyacını karşılayan Konya Torku Şeker Fabrikası’nın teknik desteğiyle Başkale ilçesini patates üssü yapmak için çalışma başlattı.

Van Valiliği’nin öncülüğünde Doğu Anadolu Kalkınma Ajansı’nın (DAKA) organizasyonuyla '2023 Vizyonu Van Ili Sektörel Rekabetçilik Analizi’ arama konferansına Başkale ilçesinde devam edildi. Başkale Anadolu Imam-Hatip Lisesi konferans salonunda yapılan toplantıya Vali Aydın Nezih Doğan, mülki idare amirleri, Konya Torku Şeker Fabrikası Sanayi Ticaret Genel Müdürü Yavuz Erence, sivil toplum kuruluş temsilcileri, çiftçiler ve davetliler katıldı. Konferansa katılan Van Valisi Doğan, 2023 vizyonu ile ilgili bir değerlendirme yaptı. 2023 vizyonu hedefine ulaşmak için vatandaşlarla omuz omuza vermenin önemine değinen Vali Doğan, “Aslında birçok şeyi bir arada başarmamız lazım.” dedi.

"Van VE BAŞKALE’DE ÜRETIM KÜLTÜRÜNÜ TERK ETMIŞIZ"

Doğan, 2023 vizyonuna hazırlanırken zamanın da daraldığını anımsattı. Doğan, “Bilmemiz gerekiyor ki şu anda Başkale üretim yapmıyor. Van, üretim yapmıyor. Üretim kültürünü terk etmişiz. Yaptığımız şey aslında sürdürülebilir olan işler değil. Hayvancılık yapıyoruz. Birtakım tarımsal kazanımlarımız var. Ama bunlara yıllar itibariyle bakıldığında pozitif bir ivme göstermiyor. Bir grafik çizdiğimizde Van’da ve özellikle Başkale’de tarımsal üretim artmıyor. Van ilinde devlet destekleri sürekli artmış. Bazı destek alanlarında devlet 15 kat destek vermiş. Ama aynı destek alanlarında üretim kapasitemiz 10 kat aşağıya inmiş. Yani devletin verdiği destekle üretim arasındaki ilişki birebir ilişki değilse verilen desteğe de yazıktır, orada yapılan görüşmeler ve konuşmalara da yazıktır." diye konuştu.

Başkale ilçesindeki çiftçilere patates üretimini teşvik etmek ve bölgedeki arazilerde inceleme yapmak üzere toplantıya katılan Konya Torku Şeker Fabrikası Sanayi Ticaret Genel Müdürü Yavuz Erence de bir konuşma yaptı. Vali Aydın Nezih Doğan’la Konya’daki işbirliğinden bahsederek, Konya Torku Şeker’in 12 yıl önce başlayan ve sürekli yükselen başarı hikayesini anlattı. Torku Şeker Fabrikası’nın 12 yıl önce Van-Erciş Şeker Fabrikası gibi Türkiye’deki 32 fabrikadan biri olduğunu kaydeden Erence, o tarihlerde Türkiye’nin yaklaşık olarak yüzde 8’lik şeker ihtiyacını karşıladığını söyledi.

"TÜRKIYE’DEKI PARMAK PATATESIN YÜZDE 43’ÜNÜ TORKU ŞEKER ÜRETIYOR"

Konya Torku Şeker’de yönetim değişikliğiyle beraber gelişmenin başladığını kaydeden Erence, şu anda Türkiye’nin şeker ihtiyacının yüzde 25’ini karşıladıklarını bildirdi. Sadece şeker üretimi yapmadıklarını anlatan Erence, "Bununla kalmayıp çiftçinin ürettiğini garanti pazar olması adına yurt dışından ithalat yaptığımız ürünlerin tamamının hangisini Türkiye’de üretebiliriz ve bunun hammaddesini çiftçiye temin edip fabrikasını nasıl kurabiliriz diye Yönetim Kurulu Başkanı Recep Konuk ve ekibiyle birlikte istişare ettik. Biz Mc Donalds ve Burger King’in parmak patatesin tümünü biz veriyoruz. Şu anda Türkiye’de parmak patatesin yaklaşık olarak yüzde 43’ünü biz üretiyoruz. Çiftçimize patates ektiriyoruz. Fabrikada parmak patates haline getirerek, söktürün ihtiyacını karşılıyoruz. Ülkemizde kendimize ait patates çeşidi olmadığı için tohumu yurt dışından geliyor. Bize de maliyeti bin 200-bin 300 Euro’ya mal oluyor. Burada anaç tohum sertifikaya çevrilir. Daha sonra çiftçiye verilir." şeklinde konuştu.

BAŞKALE’DE PATATES ÜRETIMI TEŞVIK EDILECEK

Van Valisi Aydın Nezih Doğan’ın daveti üzerine tecrübelerini paylaşmak üzere Başkale'ye geldiklerini belirten Erence, daha önce Gıda, Tarım ve Hayvancılık Il Müdürlüğü’nce gönderilen toprak numunelerinde bölgenin patates üretimi için çok uygun bir bölge olduğunu söyledi. Patatesin, Türkiye’nin her bölgesinde yetiştirilen, büyük bir kısmı iç pazarda tüketilen, sanayi için önemli bir hammadde ve besin değeri yüksek endüstri bitkisi olduğunu bildiren Erence, şunları kaydetti:

“Patates yetiştiriciliği, yaygın bir tarım olduğundan hastalık ve zararlı problemi de fazladır. Patates tarımının doğru yapılması ve sorunların çözümü noktasında bilgilendirme eğitimleri planlanmıştır. Van ilimize bağlı Başkale ilçesinde 42 bin 108,7 hektar tarım arazisi ekilmekte olup, 20 bin 332,9 hektar arazi sulanabilmektedir. Van ilimizde tarımdan sağlanan Gayri Safi Hasıla 1.9 milyar TL’dir. Bu hasılanın 221 milyon TL’si Başkale ilçesinden sağlanmaktadır. 2013 yılında Van ilimizde 3.9 da alanda 8.1 ton patates üretimi yapılmıştır. Başkale’de patates üretimi yapılmamaktadır. Konya Torku Şeker olarak, valimiz Aydın Nezih Doğan ve ilçe kaymakamımız Sayın Murat Büyükköse’nin desteğiyle patates yetiştiriciliği geliştirmek istiyoruz.”

Yapılan konuşmaların ardından, Proje Koordinatörü Boğaziçi Üniversitesi Işletme Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ismail Hakkı Eraslan, bir sunum gerçekleştirdi.

Cihan