Neredeyse her sokakta bulunan 6 binin üzerindeki kumar bayiine gidenlerin yaşı 10’un altına indi. Denetimlerdeki yetersizlik ve reklamlar çocukları küçük yaşta kumar bağımlısı yapıyor. Son dönemde İddaa bayileri, alışveriş merkezlerini hedefe aldı. AVM’lerde stant şeklinde açılan bayilerde 18 yaşın altındaki çocuklar da rahatça kumar oynayabiliyor. Bayilerin bazılarının oyuncak dükkanı, bazılarının da oyun parkının yanında açılması dikkat çekiyor. Uzmanlar, şans oyunlarının bağımlılık haline geldiğini ve oynayanların tedavi edilmesi gerektiğini söylüyor.

Denetlenmeyen ve neredeyse her sokak başında açılan bahis oynatan bayiler, sosyal hayata ciddi zarar veriyor. Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu tarafından 2008 yılında yapılan ankete göre 18 yaş sınırının altında kalan çocukların yarısından fazlasının şans oyunları oynadığı ortaya çıkmıştı. Bu rakamın, neredeyse her sokak başında açılan bahis oyunu bayileriyle arttığı belirtiliyor. İstanbul Spor Toto ve At Yarışları Ganyan Bayileri Esnaf Odası Başkanı Fevzi Kuvvet, "Bakkallarda bile iddia bayisi açılıyor.” diyerek mevcut durumu özetlerken, bahis oynatan bayiler, son dönemde alışveriş merkezlerine yöneldi. İstanbul'da 20'nin üzerinde alışveriş merkezinde İddaa ve spor toto bayisi açıldı. Bahis bayilerinin açılması için alışveriş merkezlerinden izin almak yeterli.

Bahçelievler'de bulunan bir alışveriş merkezine 8 yaşındaki çocuğuyla giden İnci S., gördüğü manzara karşısında şaşkına döndüğünü belirtiyor. Çocuğuyla girdiği oyuncak dükkanının tam karşısında stant şeklinde bir İddaa bayisi gördüğünü kaydeden İnci S., çocuğunun bilinçaltına bu karenin girdiğini vurguluyor. İnci S., "Gün boyu her yaştan çocuk o oyuncakçı dükkanına gidiyor ve karşıdaki bu bayiyi görüyor. Olumsuz bir manzara söz konusu. Biz çocuklarımızı alışveriş merkezlerine eğlensinler diye götürüyoruz. Fakat gördüğümüz manzara bu." diyor. Zeytinburnu'ndaki bir alışveriş merkezine çocuğunu götüren Burcu Ö. de, aynı manzara ile karşılaştı. 14-15 yaşındaki çocukların her tarafı açık bayilerde kumar oynadığını anlatan Öz, “Alışveriş merkezinde bu yerler bir restoran ya da bir mağaza gibi  doğal karşılanıyor. Yetkililerin bir şeyler yapması gerekir." çağrısında bulundu.

İddaa ve Spor Toto bayileri için daha önce uzaklık sınırlaması yoktu. Ekim ayında çıkan yönetmelikle İddaa bayilerinin açılması için okullara, camilere ve gençlik merkezlerine 100 metre uzakta olmaları şartı getirildi.

Mevcut bayiler için 100 metre şartı üç yıl ertelendi. İstanbul Spor Toto ve At Yarışları Ganyan Bayileri Esnaf Odası Başkanı Fevzi Kuvvet, AVM'lerde açılan bayilerin tartışılması gerektiğini söylüyor. Bahis oyunlarının oynandığı yerlerin büfe ya da bakkal tarzı yerlerde de yapılmaması gerektiğinin altını çizerek, “Bakkalın içinde İddaa bayisi var. Oranın içine çocuklar giriyor. Şans oyunlarının kendine ait münhasır yerlerde olması gerekiyor. Etrafı çevrili olacak, oraya gelen bir müşteri içeride oturup oyun oynayabilecek.” diye konuşuyor.

Zengin olma hayali çocukları kumara yönlendiriyor

At yarışlarının yerini son zamanlarda İddaa’nın aldığını söyleyen İstanbul Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Bağımlılık Psikiyatrisi Programı Sorumlusu İlhan Yargıç, gençler arasında bahis oyunlarının bağımlılık haline dönüştüğüne dikkat çekiyor. Kolay zengin olma düşüncesinin çocukları etkilediğini anlatan Yargıç, “Gençlerin belli bir dertten dolayı ya da bir sorunu unutmak amacıyla kumar oynaması söz konusu değil. Merak nedeniyle ve çevreden görerek ya da reklamların etkisiyle başlıyorlar. Sonra da bundan aldıkları haz ve heyecan nedeniyle devam ediyorlar. Bundan sonra kumarla fazla meşgul olma ve para kaybetmeye bağlı ailevi, akademik, sosyal sorunlar yaşamaya başlarlar.” ifadelerini kullanıyor.

Yargıç, şu önerilerde bulunuyor: “Bu konuda devletten sonra en önemli vazife ailelere düşüyor. Aileler bağımlının kumar borçlarını ödememeli. Aile destekçi olursa bu işin sonu gelmez. Yaptığı işin sıkıntısını kişinin kendisi çekmeli. Bunun ilerleyici ve ara verse de tekrar edebilen bir hastalık olduğu göz önüne alınarak kumar bağımlısı sıkı bir ekonomik denetim altında tutulmalı. Kumar bağımlıları ve yakınları bir bağımlılık uzmanına başvurmalı. Terapilerin öncelikli amacı kumar bağımlısı kişinin durumunu kabullenip kumar karşısında çaresiz olduğunu kabullenmesi ve denetimi güvendiği kişilere vermesidir.”

Bahis oyunundan kurtulmak için tedavi görüyor

Lise çağında İddaa oynamaya başlayan 19 yaşındaki A.K., durum bağımlılık derecesine ulaşınca ailesi tarafından bağımlılık merkezine başvurdu. Son iki yıldır sıkı bir şekilde İddaa oynayan A.K., bahise zaman harcamaktan dolayı derslerden uzaklaştı ve okul başarısı düştü. Aldığı harçlığının çoğunu bahis oyunlarına yatıran ve parası kalmadığı zamanlarda yalan bahanelerle ailesinden daha fazla para alan A.K., şimdi bu bağımlılıktan uzaklaşmak için tedavi görüyor.

Aileler çocuklarına verdikleri harçlıkları takip etmeli

Pedagog Ali Çankırılı, çocuklara bahis oyunları ile zengin olma hayalinin aşılandığını şu sözlerle belirtiyor: "Çarşıda, pazarda, alışveriş merkezlerinde İddaa bayilerine rastlıyoruz. Küçük paralarla başlayan bahis oyunu zamanla çoçuklarda kazanma hırsıyla alışkanlık yapıyor ve bağımlılık halini alıyor. Bu konuda ailelere de büyük görevler düşüyor. Çocuklarına verdikleri harçlıkları nerelerde harcadıklarını takip etmeli, daha çok harçlık talebinde bulunduğu zaman bunun nedenini araştırmalı."

Zaman