Anadolu'nun eğri minarelerinin sırrı çözülemiyor

Anadolu'nun eğri minarelerinin sırrı çözülemiyor

Selçuklular döneminde Anadolu’da yaptırılan bazı camilerin minarelerindeki eğimin sırrı çözülemiyor.

Sivas Ulu Minare Camii, Aksaray Eğri Minare, Harput Ulu Camii minaresi gibi Anadolu’daki birçok Selçuklu eserinde minarelerin eğri olması dikkat çekiyor. Yıllardır eğik minareler üzerinde yapılan araştırmalarda ise, bu eğimlerin kesin nedeni tespit edilemedi.

Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Erdal Eser, son yıllarda minarelerde uydu üzerinden yapılan ölçümlerde eğim tespit edilemediğini ifade edip, minarelerin bilinçli olarak eğik inşa edilmiş olabileceğini söyledi.

Asırlardır ayaktalar 

Eser, eğri minarelerin eğime rağmen asırladır ayakta kalmayı başardıklarının altı çizerek, "İtalya’daki Pisa Kulesi’yle benzeştirmeler yapılıyor. Sivas Ulu Minare Camisi, Aksaray Eğri minare ya da Harput Ulu Cami minaresi bunların ortak özellikleri tuğla gövdeye sahip olmalarıdır. Bu tuğla gövdenin zaman içerisinde doğal nedenlerden ötürü bir eğim kazanması gerçekleşiyor. Bilmediğimiz bir konu var. Bu eğime rağmen bu yapılar hala ayakta kalmaya devam ediyor" dedi.

"Bilinçli olarak eğit yapılmış olabilirler"

Minarelerin başarılı bir hesaplamayla projelendirildiğini belirten Eser, minarelerin bilinçli olarak da eğik inşa edilmiş olabileceğine dikkat çekti. Eser, "Mesela Sivas Ulu Cami minaresi aldığım bilgiye göre Vakıflar Müdürlüğü uzaydan uyduyla takip ettiler. Bir titreşim ve kayma var mı diye. Öyle ciddi bir kayma da söz konusu değil. Sonuç böyle olunca acaba bilerek mi yapıldı sorusu da akla geliyor. Kaynaklar da maalesef bu yönde herhangi bir kayıt yok. Elde böyle bir veri yok ama bir tersine mühendislik yapma gerekirse eğer böyle bir eğimin tuğla gibi yığma bir malzemeyle bu kadar yüksek bir yapı yapıldığında muhakkak rüzgar gücü, rüzgar direnci sadece zemin özellikleri değil rüzgarının etkisinin de düşünülmüş olma ihtimali var. Çünkü Orta Çağ sanatçısı aslında bir mühendis aynı zamanda bu tür zemin hesaplamalarını da çok iyi bilen birisi muhakkak rüzgarında etkisini hesaplamış olmaları gerekir diye düşünüyorum. Belki bu eğimde bugün için bilmediğimiz ama ortaçağ minare ustasının hesaba kattığı başka değerler de olmalı. Aksaray Eğri minarede trafiğin yoğun olduğu bir nokta da yer alıyor. Bu yoğun trafiğe rağmen minare hala ayakta ve varlığını sürdürüyor. Bu minarenin çok başarılı bir hesaplama sonucu inşa edildiğini gösteren bir veridir" diye konuştu. İHA

HABERE YORUM KAT
YORUM KURALLARI: Risale Haber yayın politikasına uymayan;
Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve BÜYÜK HARFLERLE yazılmış yorumlar
Adınız kısmına uygun olmayan ve saçma rumuzlar onaylanmamaktadır.
Anlayışınız için teşekkür ederiz.